Yüksek lisans; 4 yıllık lisans öğretimine dayalı, eğitim – öğretim ve araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan yükseköğretim kurumları tarafından yürütülen bir yükseköğretim programıdır.
Günümüzde 4 yıllık lisans eğitimin ardından özel sektörde ve kamuda gerekli bir eğitim haline gelmesi bireylerin yüksek lisans programlarına yönelme talebinin giderek artmasına neden olmuştur.
Lisans, Yüksek Lisans, Master ve Doktora Arasındaki Farklar
Lisans; ortaöğretime(lise eğitimine) dayalı, en az sekiz yarı yıllık bir programı kapsayan bir yükseköğretim eğitimidir. Doktora; lisansa dayalı en az altı veya yüksek lisans eğitimine dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan bir yükseköğretimdir.
Master; yüksek lisans ile aynı anlama gelir.
Yüksek lisans programlarında lisans eğitimine oranla daha az ders bulunmaktadır. Lisans eğitiminde öğrenciler daha fazla sayıda ders ile daha az derinlemesine uğraşmakta iken yüksek lisans programlarında daha az sayıda ama genellikle daha yoğun içeriğe sahip olan dersler bulunmaktadır.
Lisans eğitimi almak için bir merkezi sınav bulunmakta iken(YGS-LYS) yüksek lisans eğitimi almak için merkezi sınav bulunmamaktadır, üniversiteler kontenjanlara başvuran adayları bizzat seçmektedirler.
YÜKSEK LİSANS İLANLARI BAŞVURU TARİHLERİ İÇİN AŞAĞIDA Kİ ÜNİVERSİTELERE TIKLAYINIZ
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Yüksek Lisans Şartları Nelerdir?
Öncelikle yüksek lisans yapmak için 4 yıllık bir lisans programından mezun olmak ya da mezun olabilecek durumda olmak gereklidir. (Üniversite senato kararlarına göre mezun olabilecek durumda olan öğrenciler için belirli bir süreye kadar mezuniyet durumlarını belgelemeleri istenir, bazı üniversiteler sadece lisans mezunu öğrencilerin başvuru yapabilme şartı da koyabilir.)
Yüksek lisans yapmak isteyen adaylar lisans not ortalaması, ALES puanı, yabancı dil puanı ve mülakat puanı kriterlerine göre değerlendirilerek üniversiteler tarafından kabul edilmektedir.
Lisans not ortalaması tüm yüksek lisans programalarında değerlendirme kriteri iken ALES puanı, yabancı dil puanı ve mülakat puanı değerlendirme kriterleri arasında olmayabilir.
Tezli yüksek lisans başvurularında en az 55 ALES puanı şartı aranmaktadır. Bu YÖK tarafından belirlenen asgari ALES puanı şartıdır, üniversiteler daha yüksek ALES puanı isteyebilir.
Tezsiz yüksek lisans başvurularında ALES puan şartı aranmaz, ALES puanı olmadan tezsiz yüksek lisans programlarına sadece lisans not ortalaması ile başvuru yapabilirsiniz(bknz: ALES’siz yüksek lisans )
Yabancı dil puanı için YÖK tarafından getirilmiş asgari bir şart yoktur. Fakat üniversiteler tezli yüksek lisans başvurularında yabancı dil puanını değerlendirmeye dahil edebilir. Bu durumda programa kabul edilebilme şansını arttırmak için yabancı dil puanın olması önemlidir.
Mülakat, özellikle tezli yüksek lisansa kabullerde önemli bir kriterdir. Mülakatta lisansta aldığınız eğitime dair sorular sorularak ilgili alana yetkinliğiniz test edilir ve jüri üyeleri tarafından puan alırsınız.
Yukarıdaki şartları sağlamanız, kabul edileceğiniz anlamına gelmez. ALES puanı değerlendirmelere dahil edilen en yüksek yüzdeye sahip kriterdir, bu yüzden ALES puanınızın yüksek olması önemlidir. Yabancı dil puanınızın yüksek olması da programa kabul edilme şansınızı artırır.
Yüksek Lisans Ne İşe Yarar?
Bu eğitimi alan bireyler öncelikle kendilerini ilgili alanda akademik anlamda büyük oranda geliştirir. İlgili alandaki bu yetkinlik gerek özel sektörde gerekse kamuda oldukça fark yaratmaktadır.
Yüksek lisans mezuniyet şartı aranan araştırma görevlisi, öğretim görevlisi, okutman, uzman gibi kadrolara başvuru yaparak yükseköğretim kurumlarında çalışabilirsiniz.
Tezli yüksek lisans mezunları doktora eğitimine başlayarak akademik kariyere devam edebilirsiniz. Özel sektörde yapılan iş başvurularınızda işe kabul edilme şansınız artar. Özellikle yönetici pozisyonlarına yapılacak alımlarda yüksek lisans mezunları tercih edilir. Öte yandan çalıştığınız şirkette üst pozisyonlara terfi etme şansınız artar. Kamuda çalışan bir memur iseniz yüksek lisans mezunu olmanız durumunda çalıştığınız kurumda daha üst pozisyonlara yükselebilirsiniz, ayrıca maaşınız da artar.
Yüksek Lisansın Amacı
Eğitimin amacı öğrenciye ilgili alanda bilimsel anlamda yetkinlik kazandırmaktır. Eğitimi süresince öğrenciye bilimsel araştırma yöntemleri öğretilerek, bu yöntemlerin ilgili alana uygulaması amaçlanır. Tezli yüksek lisans programlarında öğrenci tez yazarak belirlediği konuda alan araştırmalarını yaparak özgün bir çalışma ortaya koyması istenir. Bu da sadece öğrenciye değil, ilgili alana bilimsel anlamda katkı sağlar.
Yüksek Lisans Kaç Yıl Sürer?
Tezli yüksek lisans eğitim süresi 4 yarıyıldır, yani 2 yıl sürer. Bu sürenin 2 yarıyılı ders dönemidir, tez yazma süresi de 2 yarıyıldır. Ders döneminde ya da tez döneminde başarısız olan öğrenciye 2 yarıyıl daha ek süre verilir. Bu 6 yarıyıllık azami süre sonunda başarısız olan öğrencinin yükseköğretim kurumu ile ilişiği kesilir.
Tezsiz yüksek lisans eğitim süresi 2 yarıyıldır, yani 1 yıl sürer. 2 yarıyıllık ders döneminin ardından öğrenci dönem projesi yazarak mezun olur. Belirtilen sürede bitirilmediği takdirde 1 yarıyıl daha süre verilir, bu süresinin sonunda mezun olunmaması durumunda öğrenci başarısız sayılarak yükseköğretim kurumu ile ilişiği kesilir.
Yüksek Lisans Nasıl Yapılır?
Yüksek lisans başvuruları için kontenjanlar üniversitelerin kendi sitelerinde güz ve bahar dönemi olmak üzere yılda 2 defa ilan edilir. Tezli yüksek lisans başvuru süreci ve öğrenciliğe kabulün ardından gelişen süreç şu şekildedir:
Üniversitelerin ilan ettiği kontenjanlardaki başvuru şartlarını sağlayan aday, üniversitelere bireysel olarak internet yoluyla ya da bizzat başvurularda bulunur. Başvurularda lisans diploması(ya da geçici mezuniyet belgesi), lisans transkripti, ALES puanını gösterir belge, varsa yabancı dil puanı istenir. Tezli yüksek lisans programlarında kontenjanlara başvuran adaylar arasından şartları sağlayanlardan en yüksek ön değerlendirme puanına sahip olanlar belirlenen bir tarihte mülakata çağırılır.
Mülakata giren öğrencilerin değerlendirme kriterlerine mülakat puanı da dahil edilir. Üniversite kontenjan dahilinde en yüksek toplam başarı puanına sahip olan öğrencileri ASİL olarak kabul edildiğini ilan eder, ASİL adayların kayıt yaptırmaması durumunda yerine almak için YEDEK adayları da belirler.
Programa kabul edilecek adayların belirlenmesinin ardından kayıt süreci başlar. Kayıt süresince öğrencilerden gerekli belgeler istenir. Sürecin tamamlanmasının ardından aday resmen yüksek lisans öğrencisi olur. Kayıt sürecinin ardından ders dönemi başlar, 2 yarıyıl sürer. Ders dönemi sonuna doğru öğrenciye bir tez danışmanı atanır. Tez danışmanı ile birlikte öğrenci tez konusunu belirler. Ders döneminin bitmesi ile birlikte öğrenci tez dönemine girerek tez yazmaya başlar. Tez döneminde öğrenci üniversiteye sadece tez danışmanı ile tezin gidişatını değerlendirmek için gider.
Tez yazımının bitmesinin ardından danışman ve bölüm tarafından tez savunması için jüri üyeleri belirlenerek üniversiteden bir tez savunma tarihi istenir. Bu süreçte tez jürilerine tezi okuması için dağıtım yapılır.
Savunma tarihinde öğrenci tez jürisi tarafından oylama usulü ile başarılı ya da başarısız olarak değerlendirme yapılır. Başarılı olarak değerlendirilen öğrenci tez savunma günü mezun olur. Başarısız olarak değerlendirilen öğrenciye belirli bir tarih verilerek tezinde önerilen değişikliklerin yapması istenir, sürenin sonunda öğrenci tekrar savunmaya girer.
Tezsiz yüksek lisans kabulünde ALES ve yabancı dil puanı şartı aranmaz, üniversitenin tercihine göre mülakat da yapılmaz. Ders döneminin ardından öğrenci dönem projesi hazırlar, dönem projesi bölüm tarafından başarılı görüldüğü takdirde öğrenci mezun olur.
