Adli yardım nedir, nasıl talep edilir, kimler faydalanabilir? Hangi konular adli yardım kapsamındadır?

Hukuk dairelerinde işi olan, davalık olan ya da herhangi bir konuda şikayetçi olarak dava açmak isteyen fakat masraflar için yeterli imkanı olmayan vatandaşlar, internette adli yardımla ilgili araştırmalar yapıyor. Peki Adli yardım nedir, nasıl talep edilir, kimler faydalanabilir? Hangi konular adli yardım kapsamındadır? İşte detaylar...

ADLİ YARDIM NEDİR, NASIL TALEP EDİLİR, KİMLER FAYDALANABİLİR?

Adli Yardım, maddi imkanı yeterli düzeyde olmayan fakat dava açmak isteyen vatandaşların faydalandığı bir hizmettir. Bu hizmete göre avukat, dava harcı ve diğer masrafları karşılayamayan vatandaşlar için, talep etmeleri üzerine, barolar tarafından herhangi bir ücret ödemeksizin avukat görevlendirilir. Peki asli yardım nasıl talep edilir, kimler adli yardımdan faydalanabilir?

Yaşamını idame ettirmek ve geçinmek çok ciddi olmayacak bir biçimde sıkıntıya girenler, masrafları kısmen karşılarken, ödeme gücü tamamen sıkıntılı olan vatandaşlar tamamen ücretsiz bir biçimde bu hizmetten faydalanabilirler. Şikayet ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler. Kamu faydasına açılan dernek ve vakıflar da yukarıdaki şartları taşıdıkları takdirde bu hizmetten faydalanabilirler.

Adalet Bakanlığı'nın resmi internet sitesinde verilen bilgilere göre adli yardım talebi şu şekilde gerçekleştirilebilir:

"Adli yardım talebi, dava açılmadan önce barolara ve yargılamanın yapılacağı mahkemeye, dava açıldıktan sonra ise yine barolara ve asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeye, icra ve iflas takiplerinde ise takibin yapılacağı yerdeki icra mahkemesine ekli adli yardım başvuru formu çıktısı alınıp, doldurularak yapılır.

Kanun yollarına başvuru sırasında bölge adliye mahkemesine veya Yargıtay’a başvurulması gerekmektedir. Mahkeme adli yardımın koşullarının oluşup oluşmadığını değerlendirerek talebin kısmen veya tamamen kabulüne ya da reddine ilişkin karar vermektedir. Talep hâlinde inceleme duruşmalı olarak yapılır. Adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam edecektir.

Baroya adli yardım talebinde bulunan kişi, talebi hizmetin görüleceği yer adli yardım bürosuna ve temsilciliklerine iletir. Adli yardım bürosu ve temsilcilikleri, talep sahibinden üzerine kayıtlı taşınır ve taşınmaz mal bilgileri, aylık kazancı, ailevi durumu, bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı gibi gerekli bilgi ve belgeleri ister. Başvurucu, talebinde haklı olduğunu gösterdiği delillerle kanıtlamak zorundadır. Adli yardım bürosu ve temsilcilikleri adli yardım talebini baroya ileten başvurucunun talebinin haklılığı konusunda uygun bulacağı araştırmayı yapar, gerektiğinde karar verir.

Mahkemeye adli yardım talebinde bulunan kişi, iddiasının özeti ile birlikte, iddiasını dayandıracağı delilleri ve yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren, üzerine kayıtlı taşınır ve taşınmaz mal bilgileri, aylık kazancı, ailevi durumu, bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısı gibi mali durumuna ilişkin belgeleri mahkemeye sunmak zorundadır. Adli yardım talebine ilişkin evrak, her türlü harç ve vergiden muaftır. Mahkeme, adli yardım talebi hakkında duruşma yapmaksızın karar verebilir. Ancak, talep halinde inceleme duruşmalı olarak yapılır.

Mahkemelerce adli yardım talebi konusunda verilen kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir. İtiraz incelemesi neticesinde verilen kararlar kesindir. Adli yardım talebi reddedilirse, ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azalmaya dayanılarak tekrar talepte bulunulabilir.

Adli yardım talebinin mahkemece kabulü halinde yargılama harç, avans ve giderleri de adli yardım kararı devam ettiği müddetçe kısmen ya da tamamen ödenmeyebilir.

Adli yardımdan yararlanan kişinin mali durumu hakkında kasten veya ağır kusuru sonucu yanlış bilgi verdiği ortaya çıkar veya sonradan mali durumunun yeteri derecede iyileştiği anlaşılırsa adli yardım kararı kaldırılır."

HANGİ KONULAR ADLİ YARDIM KAPSAMINDADIR?

Adli yardım kararı, ceza davaları dışındaki tüm davalar için geçerlidir.