Bağcılar depreme dayanıklı mı? Bağcılar'da deprem riski nedir? 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Kahramanmaraş’ta 9 saat arayla meydana gelen iki büyük deprem sonrası, uzmanlar olası İstanbul depremine dikkat çekti. 1999 depreminden büyük yara alan İstanbul’da olası bir deprem için bir çok senaryo hazırlandı.

Bu çerçevede İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile birlikte İstanbul'un Bağcılar Olası Deprem Kayıp tahminleri Kitapçığı yayınladı. Kitapçıkta bir çok senaryo ele alındı.

Kitapçıkta yer alan bilgilere göre bu risk haritasında deterministik yaklaşım baz alındığı kaydedilirken Mw= 7.5 büyüklüğündeki deprem senaryosu kullanılarak sonuçlar oluşturulduğu aktarıldı.

Bağcılar’da 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir

Bağcılar için yayınlanan rapor bina yapım yılı 1980 öncesi yüzde 15 ile 6 bin 073 adet bina, 1980-2000 arası yüzde 67 ile 28 bin 546 bina, yapım yılı 2000 sonrası ise yüzde 18 ile 7 bin 828 adet bina olduğu görülüyor.

Aşağıdaki raporda ise binaların kaç katlı olduğunu gösteren bir veri gösteriliyor.

Bağcılar depreme dayanıklı mı?

Yayınlanan kitapçıkta 7.5 şiddetinde bina yapım yılı baz alınarak oluşturulan risk analizinde aşağıdaki tabloya yer verilmiştir. Raporda Bağcılar genelinde çok ağır hasarlı 796, ağır hasarlı bin 825, orta hasarlı 8 bin 001, Hafif hasarlı ise 15 bin 397 şeklinde yer aldı.

Mahalle mahalle daha detaylı bilgi için aşağıdaki tablo paylaşılmıştır.

MAHALLE ADI	ÇOK AĞIR HASARLI	AĞIR HASARLI	ORTA HASARLI	HAFİF HASARLI
100. YIL	6	22	186	665
BAĞLAR	36	86	315	455
BARBAROS	36	74	273	453
ÇINAR	45	86	360	720
DEMİRKAPI	43	108	509	1013
EVREN	54	144	657	1233
FATİH	25	62	334	808
FEVZİ ÇAKMAK	27	64	311	673
GÖZTEPE	19	53	287	683
GÜNEŞLİ	47	114	507	961
HÜRRİYET	49	99	367	570
İNÖNÜ	46	90	326	525
KAZIM KARABEKİR	46	94	360	607
KEMALPAŞA	20	50	284	682
KİRAZLI	51	119	501	902
MAHMUTBEY	47	144	694	1.236
MERKEZ	26	52	221	434
SANCAKTEPE	23	49	215	419
YAVUZSELİM	30	69	298	568
YENİGÜN	24	43	186	373
YENİMAHALLE	29	73	332	634
YILDIZTEPE	67	130	478	783
TOPLAM	796	1.825	8.001	15.397

Bağcılar'da ne kadar can kaybı olur?

Bu çalışmada can kaybı ve yaralanma hesaplarında, HAZUS-MH MR4 (2003, ve daha önceki HAZUS versiyonları) yaklaşımı kullanılmıştır. Bu yöntem bina hasarı ile ölüm ve yaralanmalar arasında doğrudan ilişki kurmaktadır.

MAHALLE ADI	CAN KAYBI SAYISI	AĞIR YARALI SAYISI	HASTANEDE TEDAVİ SAYISI	HAFİF YARALI SAYISI
100. YIL	7	3	25	61
BAĞLAR	33	19	90	165
BARBAROS	50	28	133	242
ÇINAR	82	45	215	390
DEMİRKAPI	71	39	192	368
EVREN	70	38	190	367
FATİH	40	21	107	208
FEVZİ ÇAKMAK	44	24	118	224
GÖZTEPE	25	15	71	144
GÜNEŞLİ	71	39	190	358
HÜRRİYET	65	35	171	307
İNÖNÜ	64	38	169	304
KAZIM KARABEKİR	66	38	174	316
KEMALPAŞA	30	16	81	160
KİRAZLI	76	42	203	380
MAHMUTBEY	39	23	110	209
MERKEZ	52	28	137	251
SANCAKTEPE	35	19	92	171
YAVUZSELİM	47	26	125	234
YENİGÜN	54	29	138	250
YENİMAHALLE	48	26	128	242
YILDIZTEPE	110	61	289	518
TOPLAM	1.179	652	3.148	5.869

HAZUS-MH MR4 (2003) yöntemi kapsamında, her bir yaralanma derecesine tekabül eden bina sakinlerinin yaralanma oranları, binaların hasar derecelerine göre değişik bina sınıfları için sunulmaktadır. Bu oranlar gözlemsel verilere ve verinin olmadığı durumlarda uzman yorumuna dayanmaktadır. Her bir bina sınıfı için, her bir hasar seviyesindeki bina sayısı bu tür binalarda bulunan ortalama nüfus ve ilgili bina sakinlerinin yaralanma oranı ile çarpılarak ilgili yaralanma seviyesindeki kişi sayısı tahmin edilir.

Kullanılan tüm modellerin mevcut bilgi birikimi ve gözlemleri yansıttığı ancak deprem can kaybı ve yaralanmalarındaki büyük belirsizlikler nedeniyle hata payları içerebileceği ifade edilmelidir.

Bağcılar geçici barınma risk analizi

Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının en önemli sonuçlarından birisi, binaların sağladığı en temel ihtiyaç olan barındırma özelliğini kaybetmeleridir. Bu nedenle bir senaryo depremi sırasında oluşabilecek bina hasarlarının tahminini takiben kullanılamayacak durumda olan konutlarda ikamet eden hane sayısı ile ilişkili olarak, acil barınma ihtiyacı konusunda değerlendirmeler yapılabilir. 1999 Kocaeli depremi sonrasında, bina hasarı ve barınma ihtiyacına dair İstanbul’da da gözlemlenen en önemli husus, depremin hemen sonrasında, hasarlı olmasa dahi insanların binalara girmekten ve orada yaşamaktan korkmasıdır. Bu nedenle, depremi takip eden ilk günlerde, azımsanmayacak ölçüde bir barınma ihtiyacı olacaktır.

Olası İstanbul depremi sonrasında bu tür acil barınmaya ihtiyaç duyacak olan aile sayısının tahmininde, çok ağır, ağır ve orta hasarlı konut türü binalardaki hane sayısı kullanılmıştır. Bu doğrultuda Mw=7.5 senaryo depremi için Bağcılar ilçesi geçici barınma ihtiyacı mahalle bazlı değerleri Tablo 5-4 ve dağılım haritası, Şekil 5-14’te verilmiştir.

MAHALLE ADI	GEÇİCİ BARINMA İHTİYACI HANE SAYISI
100. YIL	1.233
BAĞLAR	3.267
BARBAROS	2.646
ÇINAR	2.548
DEMİRKAPI	3.443
EVREN	3.236
FATİH	2.332
FEVZİ ÇAKMAK	2.593
GÖZTEPE	1.930
GÜNEŞLİ	4.189
HÜRRİYET	2.802
İNÖNÜ	2.718
KAZIM KARABEKİR	3.061
KEMALPAŞA	2.045
KİRAZLI	4.099
MAHMUTBEY	1.740
MERKEZ	2.323
SANCAKTEPE	1.620
YAVUZSELİM	2.432
YENİGÜN	2.068
YENİMAHALLE	2.821
YILDIZTEPE	4.367
TOPLAM	59.513

Bağcılar Deprem Riski Nedir, Zemin Sağlamlığı Nedir?

Bu raporun yayınlamasıyla Bağcılar’te hangi mahallelerin zemininin daha sağlam olduğu da ortaya çıktı. Aşağıdaki tabloda mavi daha sağlam, kırmızı ise daha kötü zemini ifade etmekte olduğu gözüküyor.

Kaynak: Bu sayfada yer alan tüm istatistiksel veriler İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yayınladığı "Bağcılar Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı"'ndan elde edilen verilere dayandırılarak yayınlanmıştır.