Bel ağrısı nedir, neden olur? Ne iyi gelir, nasıl geçer? Bel ağrısı için hangi bölüme gidilir?

Bel ağrısı pek çok insanın günlük yaşamında sorunlara neden oluyor. Bazen uykudan uyanırken bile ağrısını hissedebiliyoruz. Öte yandan en çok iş yerinde sıkıntı yaratıyor. Eğilim kalkarken ve ya koltukta sandalyede otururken ağrısından durulmuyor. Hal böyle olunca hastaneye gitme ihtiyacı hissediliyor. Ancak bir çok insan bel ağrısı için hangi bölümden hangi doktordan randevu alınması gerektiğini bilmiyor. Peki, bel ağrısı için hangi bölüme ve doktora gidilir? Bel ağrısı nedir, neden olur, Bel ağrısına ne iyi gelir, nasıl geçer?

BEL AĞRISI İÇİN HANGİ BÖLÜME GİDİLİR?

Bel ağrısı yaşayan kimselerin gitmesi gereken bölüm ortopedidir. Ortopedi bölümü insan vücudunda kas, kemik ve sinirleri inceleyen bölümdür. Bel bölgesindeki sorunlar için akla gelen ilk hastane birimidir. Bir ortopedi doktoru, bel ağrısı şikayetinde hastadan çeşitli tetkikler ister. MR çekimi, omurlardaki sorunun görüntülenmesi için yegane yöntemdir. Tespit edilen sorunun boyutuna ve türüne göre sorunun giderilmesine çalışılır.

Bel ağrısı için gidilebilecek bir diğer birim de beyin ve sinir cerrahisi bölümüdür. Beyin ve sinir cerrahisi doktorları, beldeki sinir sıkışması, hasarı gibi hallerde hastalara yardımcı olmaktadır. Özellikle sinirlerle alakalı cerrahi müdahaleler bu doktorlar tarafından başarıyla yapılmaktadır.

Bel ağrısı çeken kimseler, fizik tedavi doktorlarından da yardım alabilirler. Fizik tedavi, kaslar ve sinirlerdeki hasarların iyileştirilmesinde başvurulan bir yöntemdir. Ayrıca çarpma ve darbeler sonucu oluşan travmalarda da fizik tedavi doktorlarına başvurulabilir.

BEL AĞRISI NEDİR?

Bel ağrısı ya da tıpta kullanılan adıyla lumbago, bel bölgesinde ortaya çıkan her türlü ağrıyı tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Erişkinlerin yaklaşık olarak %80'ini etkileyen ve önemli iş gücü kaybına yol açan yaygın bir sağlık sorunudur. Bel ağrısı aniden ortaya çıkan keskin bir ağrı şekilde olabileceği gibi donuk hafif bir ağrı da olabilir.

BEL AĞRISI NEDEN OLUR?

Bel ağrısına fıtık neden olduğu gibi fıtık olmadan da bel ağrısı şikayetleri görülebiliyor. Uzun süre aynı pozisyonda oturmak ya da durmak vücudun denge noktası olan bel bölgesinde ağrılara neden olabiliyor. Aşırı kilo almak da vücudun hacminin taşıma kapasitesini zorlamasına bağlı olarak bel ağrısı şikayetlerine neden olabiliyor. Hamile kadınlar gebelik durumundan dolayı bel ağrısı şikayetleri ile karşı karşıya kalabiliyorlar.

Bel ağrısına neden olan bir başka etkende böbreklerde mevcut bulunan şikayetlerdir. Boşaltım sisteminin en önemli organı olan böbreklerde meydana gelen enfeksiyon, taş ve kum gibi durumlar hastalarda bel ağrısı belirtileri ile kendisini gösterebiliyor. Bel ağrısı böbrek rahatsızlıklarından dolayı meydana geliyorsa hastaların üroloji uzmanlarına muayene olması gerekiyor. Bel ağrısı genel bir ağrı şikayeti olmasından dolayı neden kaynaklandığı konusunda detaylı bir araştırma yapılması gerekiyor. Rahatsızlığın tam olarak teşhis edilmesi neticesinde uygulanacak tedavi yöntemleri ile bel ağrısı şikayetlerinden kurtulmak mümkün oluyor.

BEL AĞRISI İÇİN NASIL RANDEVU ALINIR?

En merak edilen konular arasında bel ağrısına bakan poliklinikten nasıl randevu alınır sorusu geliyor. Bu durumda ilk olarak aile hekimine başvurmanız gerekmektedir. Bu doğrultuda yapılan yönlendirme ile beraber sevk eşliğinde hastaneye gidebilirsiniz. Aynı zamanda internet üzerinden üniversite hastanesi ya da devlet hastanesi konusunda randevu alabilirsiniz.

Aldığınız randevunun tarihini ve gün ile saatine bağlı olarak, zamanında orada bulunmanız çok önemlidir. Böylece bel rahatsızlığı için doktor ile birebir görüşerek tedavi yöntemlerini değerlendirebilirsiniz. 

BEL AĞRISINA NELER İYİ GELİR?

Bel ağrısı, bir kişinin işini ve kişisel yaşamını önemli ölçüde etkileyebilen yaygın bir sağlık sorunudur. Neyse ki, bel ağrısını hafifletmek için evde yapılabilecek birçok uygulama vardır.

EGZERSİZ
Bel ağrısı çekince ayağa kalkmak ve hareket etmek zor olabilir. Bununla birlikte, kısa bir yürüyüş, yoga, yüzme veya hafif derecede başka bir sportif aktivite sıklıkla bel ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Egzersiz, gergin kasları gevşetir ve beynin doğal ağrı kesicileri olan endorfin salınımını uyarır. Kronik bel ağrısı sorunu yaşayan kişiler, kasları esnek ve güçlü tutmaya yardımcı olmak için kuvvet ve germe egzersizleri içeren düzenli egzersiz programına başlamayı düşünebilir. Düzenli egzersiz, gergin ve güçsüz kaslardan kaynaklanan bel ağrısının tekrarlamasını engelleyebilir.

SICAK VE SOĞUK UYGULAMA
Çalışmalar bel ağrısından kurtulmak için en etkili yolların sıcak ve soğuk tatbiki olduğunu göstermiştir. Belin zorlanmasına bağlı gelişen bel ağrısı için yaralanmadan hemen sonra bölgeye buz tatbiki yapmak yararlıdır. Bir havluya sarılmış buz torbası ağrıyan alana uygulandığında yaralanmaya bağlı gelişen akut iltihaplanma geriler. Soğuk ayrıca ani ve yoğun bel ağrısını hafifletebilir. Uygulama sırasında cildi donmaktan korumak için buz bir havlu ya da bezle sarılarak kullanılmalıdır. Bir seferde en fazla 20 dakika süreyle uygulama yapılması önerilir. İlk 48 saat olan akut dönemde soğuk, sonrasında ise sıcak tatbiki yapmak en doğru uygulama şeklidir. Cildi yakmamak için sıcaklık ayarı iyi yapılmalıdır.

GERME HAREKETLERİ 
Çeşitli germe hareketleri bel ve sırt ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Aşağıda yer alan her bir germe uygulaması 30 saniye boyunca veya kişi kendini rahat hissettiği sürece devam ettirilmelidir.

Ayak parmaklarına dokunma: Ayak parmaklarına dokunmak için öne doğru eğilmek hamstring adı verilen uyluğun arka kısmındaki kasları germenin bel kaslarındaki gerginliği azaltmaya yardımcı olur.
Kobra duruşu: Yüz üstü yatış pozisyonunda uzanırken ellerden destek alınarak göğüs ve baş tavanı görecek şekilde kaldırılır.
Çocuk duruşu: Diz çökme pozisyonunda oturulur. Baş öne doğru uzanılarak yere konur. Kollar başınızın önüne doğru uzatılır. 
ERGONOMİ
Çalışma alanı omurga sağlığını korumak için ergonomik olarak tasarlanmalıdır. Böylece kişi bilgisayar monitörünü görmek veya fareyi kullanmak için öne doğru eğilmek ya da kambur oturmak zorunda kalmaz. Ayrıca beli destekleyen ve ayakların yere sıkıca basmasına izin veren bir masa ve sandalye kullanılmalıdır.

DÜŞÜK TOPUKLU AYAKKABILAR GİYMEK 
Omurga ve bel sağlığını korumak için yüksek topuklu ayakkabı kullanmaktan kaçınmak gerekir. Bunun yerine 2,5 santimetreden daha alçak topuklara sahip ayakkabılar tercih edilmelidir. Çünkü yüksek topuklu olanlar daha dengesiz bir duruşa neden olarak ve bel omurları üzerindeki baskıyı artırarak omurga sağlığını olumsuz yönde etkiler.

BEL AĞRISI NASIL GEÇER?

Bel ağrısından kurtulmak için çeşitli tamamlayıcı tıp tedavi yöntemleri tercih edilebilir. Bu amaçla kullanılan tedaviler şunları içerir:

Akupunktur: Son derece ince ve sterilize edilmiş iğneleri vücutta bulunan özel noktalara batırarak enerjinin serbest bırakılması prensibine dayanan bir tamamlayıcı tıp yöntemidir. Bel ağrısı ile başa çıkmada faydalı olabilir.

Spinal manipülasyon: Bu alanda eğitimli personel tarafından yapılan ve omurga hizalanmasını düzeltmek için doğrudan vücuda basınç uygulayarak yapılan bir uygulamadır.

Masaj:  Ağrıyan kasları gevşetmek için fizyoterapist tarafından masaj uygulanabilir.

Yoga ve Tai Chi gibi hareket terapileri, sırt kaslarının gerilmesine ve güçlenmesine yardımcı olabilir.

PRP:  Kişinin kendi kanından elde edilen trombosit bakımından zengin kan ürünün tedavisi planlanan bölgeye enjekte edilmesi yoluyla uygulanır. Özellikle disk hastalığına bağlı bel ağrılarında etkili sonuçlar elde edilebilir. PRP enjeksiyonları, omurlar arasında bulunan disklerdeki hasarın iyileşmesini hızlandırır.

Proloterapi enjeksiyonları: Proloterapi dekstroz ya da benzeri bir tahriş edici ajan enjekte edilerek vücudun doğal mekanizmaları yoluyla hücre büyümesini ve doku iyileşmesini hızlandırmayı hedefleyen bir tamamlayıcı tıp yöntemidir. 50 yılı aşkın bir süredir kronik bel ağrısını tedavi etmek için kullanılmaktadır. Enjeksiyonların etkisini en üst düzeye çıkarmak için proloterapi sıklıkla spinal manipülasyon, egzersiz ve kortikosteroid enjeksiyonları gibi diğer yöntemlerle kombine edilir.

BEL FITIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hemen her yaşta ortaya çıkabilen bel fıtığına, 30 ila 60 yaşları arasında daha yaygın rastlanır. Bel fıtığı, sıklıkla çok daha hareketli olan L4-L5 ve L5-S1 omur aralarında görülür. Tedavi edilmediğinde yürüyememe, idrar ve / veya gaita tutamama, çabuk yorulma ve iktidarsızlık gibi sağlık problemlerine yol açabilir. En sık görülen bel fıtığı belirtisi bacak ağrısı olsa da rahatsızlığın oluş mekanizması, semptomların farklılaşmasına yol açabilir. Bel fıtığı yaygın olarak şu belirtilere yol açar:

Kol ve/veya bacak ağrısı: Bel fıtığı, kol ve bacaklara ek olarak kalça ve baldır bölgesinde hissedilen ağrı ile karakterizedir. Bu tip ağrılar öksürme ya da hapşırma gibi ani hareketlerle şiddetlenir.
Karıncalanma ve uyuşma: Bel fıtığı, bacaktaki ağrıya ek olarak bacakların birinde ya da her ikisinde karıncalanma ve uyuşukluk hissine yol açabilir. Bunun başlıca sebebi her iki bacakta aynı sinirlerin yer almasıdır. Eğer baskılanan sinir, tek bacağı etkiliyorsa ağrı yalnızca bir bacakta görülür. Ayrıca bacakta, iğne batması ya da yanma da hissedilebilir.
Kas zayıflığı: Bel fıtığı varlığında etkilenen sinire bağlı olarak bacakların birinde güçsüzlük ya da incelme görülebilir. Bu durum kişinin yürüyüşünü ve nesneleri kaldırma becerisini olumsuz etkileyebilir.
İdrar ve/veya gaita tutamama: Omuriliğin alt ucundaki sinirlerin ve sinir köklerinin sıkışması, kişinin idrar ve gaitasını tutmakta güçlük çekmesine yol açabilir.
Tüm bunların yanı sıra bel fıtığı olan kişi, parmak uçlarında durmakta zorlanır. Oturduğu yerden kalkarken ya da yatarken güçlük çeker. Yürüyüş bozukluğu gibi kişinin hareketlerinin sınırlanmasına yol açan farklı sağlık problemleri gelişebilir.

BEL FITIĞI TEDAVİSİ NASILDIR?

Bel fıtığı tanısı için hastanın klinik bulguları değerlendirilir. MR ve BT gibi radyolojik görüntüleme yöntemleri kullanılır. Hekim gerekli gördüğünde EMG yapılmasını isteyebilir. Elde edilen tüm bulguların ışığında kişiye bel fıtığı tanısı koyulur. Bel fıtığı tedavisi farklı şekillerde yapılabilir. Bu noktada belirleyici olan kişinin şikayetlerinin şiddetidir. Örneğin, bel fıtığı patlaması olarak bilinen kıkırdak önündeki en son bağ dokusunun yırtılması durumunda acil cerrahi müdahale gerekirken, hafif ağrılara yol açan bel fıtığı, fizik tedavi yöntemleriyle ve / veya ilaçla tedavi edilebilir. Ameliyatsız bel fıtığı tedavisi yöntemleri arasında yer alan fizik tedavi yöntemleri de hastanın mevcut durumuna göre yapılır. Sıcak uygulama ve elektrik akımı uygulamalarının yanı sıra manipülasyon ve lokal enjeksiyon gibi pek çok farklı yöntem uygulanabilir.

BEL FITIĞI AMELİYATI

Bel fıtığı tedavi yöntemlerinden bir diğeri de cerrahi uygulamalardır. Genel, lokal ya da spinal anesteziyle yapılan operasyon sırasında hasta yüzüstü yatar pozisyondadır. Fıtık olduğu tespit edilen diskin üzerindeki dokuya küçük bir kesi yapılarak ameliyat gerçekleştirilir. Bel fıtığı ameliyatı çoğunlukla kısmi diskektomi yöntemiyle yapılır. Bu yöntemle fıtıklaşmış diskin bir kısmı çıkarılır. Bel fıtığı ameliyatı sonrası anestezinin etkisi geçtiğinde hasta yürüyebilir. Hasta çoğunlukla 24 saat içinde taburcu edilir. Operasyon sonrasında 4 hafta boyunca araç kullanmak, uzun süre ile oturmak, yük kaldırmak ve eğilmek gibi eylemlerden kaçınmak gerekir. Hekim gerekli olduğunda bel fıtığı korsesi önerebilir.

Eğer sizde de bel fıtığı belirtileri varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.