BEŞİKTAŞSPOR KULÜBÜ HAKKINDA BİLGİ

Beşiktaş Jimnastik Kulübü, 1903 yılında İstanbul'da kurulan spor kulübüdür. Bereket Jimnastik Kulübü adıyla kurulan kulüp, 26 Ocak 1911 tarihinde Beyoğlu Mutasarrıfı Muhittin Bey'in teşvikiyle Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü, adıyla tescil edilen ilk Türk spor kulübü oldu.[1] Daha çok futbol şubesiyle tanınan kulüp, Türkiye'de futbolun profesyonelleşmesinden sonra şampiyon olma başarısı gösteren 5 kulüpten birisidir. Kulübün genel başkanı Fikret Orman'dır.

Beşiktaş, güncel olarak futbol (erkek ve kadınlarda), basketbol (erkek ve kadınlarda), voleybol (erkekler ve kadınlarda) ve hentbol dallarında birinci lig düzeyinde temsil edilmektedir. Bu dalların yanında atletizm, bedensel engelliler, boks, briç, güreş, jimnastik, kürek, masa tenisi, satranç ve elektronik spor dallarında faaliyetlerini sürdürmektedir. Beşiktaş Futbol Takımı, şampiyon olan 5 takımdan birisidir. Ayrıca, futbol takımı armasında yıldız olanb 4 Türk takımından biridir. Armasında Türk bayrağı amblemi taşıma hakkını elde etmiş az sayıda takımdan biridir.

Beşiktaş, kurulduğu 1933 yılından bu yana Türkiye Basketbol Ligi'nde toplam 2 defa şampiyon olmuştur. Bunun dışında 1'er kez 2. Lig, Türkiye Kupası ve Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı kazanan takım, 2011-12 sezonunda EuroChallenge'ı kazanarak tarihinde ilk kez bir Avrupa şampiyonluğu elde etmiştir. Beşiktaş (kadın basketbol takımı), Kadınlar Basketbol Süper Ligi'ni toplamda 3 defa müzesine götürürken, 1 kez de Kadınlar Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda mutlu sona ulaşmıştır. 2003 yılında kurulan Beşiktaş (tekerlekli sandalye basketbol takımı) ise 2 kez Tekerlekli Sandalye Basketbol Süper Lig'i kazanma başarısı gösterirken, 1 kez Andre Vergauwen Kupası ve 1 kez de Willi Brinkmann Kupası'nda şampiyonluk elde etmiştir. Faaliyetlerine 1961 yılında başlayan Beşiktaş (kadın voleybol takımı), 1'er kez Türkiye Bayanlar Voleybol Şampiyonası, Federasyon Kupası'nda şampiyon olmuştur. Kadınlar Voleybol Balkan Kupası'nda ise toplam 3 kez şampiyon olmuştur. 2013-14 sezonunda CEV Challenge Kupası'nda final oynama başarısı göstermiştir. 1986 yılında kurulan Beşiktaş (erkek voleybol takımı) ise İstanbul Erkekler Voleybol Ligi ve Federasyon Kupası'nda 1'er kez şampiyon olmuştur. 1986 yılında kurulan Beşiktaş Erkek Hentbol Takımı, 10 kez ile Türkiye Erkekler Hentbol Süper Ligi'ni en çok kazanan takımdır. Bunun dışında 9 kez Türkiye Kupası ve 10 kez de Süper Kupa'da şampiyon olmuştur.
İçindekiler

Beşiktaşspor kulübünün Kuruluşu

Beşiktaş sporcularından bir grup, spor hocaları Ahmet Fetgeri Aşeni ile birlikte, 1915.

1902 yılında, 22 kişiden oluşan grup o zamanların Medine Muhafızı Şhaplı Osman Ferit Paşa'nın Beşiktaş'ın Serencebey Semti'nde bulunan konağının bahçesinde, haftanın belirli günlerinde bir araya gelip çeşitli jimnastik hareketleri yapmaktaydılar. Şhaplı Osman Ferit Paşa'nın oğulları Mehmet Şamil Şhaplı ve Hüseyin Bereket ile mahalledeki birkaç genç, aletli ve aletsiz jimnastik, barfiks, boks, güreş, halter gibi spor dallarına ilgiliydiler.[2] O yıllarda siyasi nedenlerden ötürü toplanma olaylarına karşı, şehrin birçok yerinde hafiyeler kol gezmekteydi. Serencebey'de bir araya gelen bu 22 kişilik grup, hafiyelerin yaptığı bir baskın sonucu karakola düşmüştür. Ancak, II. Abdülhamid'in başyaveri Mehmet Paşa ve kuşçubaşı Behçet Bey'in de aralarında bulunduğu saray erkânından kişiler, yeni kurulan bu kulübün aletli jimnastik, güreş, boks ve halter gibi insan sağlığına faydalı sporlarla uğraşan bir mektep olduğuna padişahı inandırmaları, o dönemde hoş karşılanmayan ve dini yönden haram olarak kabul edilen futbol oyununu oynamamaları ve sadece beden hareketi yapmaları sebebiyle herhangi bir ceza almamışlardır.[3][4] Daha sonra isimlerini Osmanlı Beşiktaş Terbiye-i Bedeniye Mektebiç olarak değiştirmişlerdir. II. Abdülhamit ise kulübün belirtilen spor dalları ile uğraşmaları için özel bir ferman çıkararak faaliyetlerine izin vermiştir.[4] O zamanların boksör ve güreşçilerinden Kenan Bey'de, sporculara güreş ve boks antrenmanları yaptırmıştır.[2]

1903 yılının Mart ayında özel izinle Beşiktaş Bereket Jimnastik Kulübü kurulmuştur.[2] Mehmet Şamil Şhaplı, kulübün ilk başkanı, Hüseyin Bereket ise ilk genel sekreteri olarak seçilmiştir.[5] Kulüp ismini ise Şhaplı Osman Ferit Paşa'nın dedesi olan Mirzaiko Bereket Bey ve babası Bereketiko Hasan Bey'den almıştır. Şhaplı Osman Ferit Paşa, 1870'lerin sonunda Beşiktaş Serencebey yokuşundaki konağını satın almış ve kulüp bu konakta kurulmuştur.[6][7]
Beşiktaş atletizm takımının 1916 yılına ait bir fotoğrafı...

1908'deki İkinci Meşrutiyet ile birlikte sportif faaliyetlere biraz daha serbestlik tanınmıştır. Edirne'de bulunan Fuat Balkan ve Mazhar Kazancı, 31 Mart 1909 tarihinde İstanbul'da yaşanan 31 Mart İsyanı sebebiyle Hareket Ordusu ile birlikte İstanbul'a gelmiştir. Siyasi olayların yatışmasının ardından, eskrim hocası olan Fuat Balkan ile güreş ve halter sporu başta olmak üzere çeşitli spor dalları ile uğraşan Mazhar Kazancı, Serencebey'de jimnastik yapan grupla birlikte spor faaliyetlerini icra etmeye başlamışlardır. Fuat Balkan'ın Ihlamur'da bulunan evinin alt kısım kulüp binası yapılarak; kulübün adı Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü olarak değiştirilmiştir.[8] 13 Ocak 1910 tarihinde Beyoğlu Mutasarrıfı Muhittin Bey Beşiktaş Osmanlı Jimnastik Kulübü'nü tescil ettirmiştir. Böylece Beşiktaş, tescil edilen ilk Türk spor kulübü olmuştur.[8] Ancak o dönemde Osmanlı Devletinde herhangi bir Cemiyetler (dernekler) Yasası bulunmadığı için kulüp özel bir izinle tescil edilebilmiş ve bu tescil günümüzde hala muğlaklığını korumaktadır.[9][10] Bahis olan Cemiyetler Yasası 1912 de meclisten geçmiştir. Bu nedenle Galatasaray ve Fenerbahçenin tescilleri ile ilgili böyle bir muğlaklık söz konusu değildir. Kulübün tescil edilmesinden sonra semtte yaşayan gençlerin de katılmasıyla beraber kulübün sporcu sayısı 150'ye yükselmiştir.[11] Daha sonra, Ihlamur'da bir evin alt kısmında yer alan kulüp merkezi de Akaretler'deki 49 numaralı binaya, sonradan ise 84 numaralı binaya taşınmıştır.[11] Bu binanın arkasında bulunan bahçe ise 600 altın harcanarak spor sahasına dönüştürülmüştür. Böylelikle kulüp, düzenli bir lokale, tesise ve sporculara sahip olmuştur.[3][8]

Beşiktaşspor kulübününKurucuları

Beşiktaş Jimnastik Kulübü, büyük çoğunluğu Kafkas kökenli olan[4] 22 kişi tarafından kurulmuştur.[12] Ahmet ve Mehmet Ali Fetgeri kardeşler, Batum bölgesinden göç etmiş bir soydan, Mehmet Şamil ve Hüseyin Bereket ise Dağıstanlı Şeyh Şamil'in soyundan gelmektedir.[4]

    1 Ahmet Fetgeri (Deniz albayı)[13]
    2 Mehmet Ali Fetgeri (Öğretmen-Yazar)
    3 Fuat Balkan (Emekli Binbaşı-Kocaeli mebusu)
    4 Mehmet Şamil Şhaplı (Osman Paşazade)[6]
    5 Hüseyin Bereket (Osman Paşazade)
    6 Nazım Nazif Ander (Kadızade-Ziraat mühendisi)
    7 Hamza Osman Erkan (Osman Paşazade-Eski Afyon milletvekili)
    8 Behçet Bey
    9 Kenan Bey (II.Abdülhamit'in özel muhafızı)
    10 Mehmet Paşa (Seryaver)

    11 Deli Fuat Paşa
    12 Tayyareci Fethi Bey (Hava Yüzbaşı)
    13 Muhittin Paşa (Eski Kahire Büyükelçisi)
    14 Ali Kılıç (Eski Gaziantep milletvekili)
    15 Mazhar Kazancı (Süvari Subayı)
    16 Ziya Karamürsel (Hazine-i Hassa Müdürü)
    17 Ahmet Paşa (Sürre Emiri)
    18 Şükrü Paşa (Eski Viyana Büyükelçisi)
    19 Mahmut Naci Bey (Fizan milletvekili)
    20 Şevket Cenani (Başvekil Kadri Paşazade)

    21 Cami Bayburt (Fizan milletvekili)
    22 Ahmet Şerafettin (Öğretmen, yüzbaşı)

Beşiktaşspor kulübünün Renkleri ve arması

1930'larda Beşiktaş Gençlik Kulübü adını kullandığı döneme ait logo.
Beşiktaş'ın kara kartal figürlü arması.

Uzun yıllardır yapılan araştırmalar ve çeşitli kaynaklardan toplanan bulgular neticesinde; bilindiği üzere Beşiktaş'ın ilk renklerinin kırmızı beyaz şeklinde olduğu, ancak Balkan Savaşı'nın kaybedilmesinden sonra şehit düşen, yaralanan veya esir edilen 340.000'den fazla askerin yasını tutmak amacıyla renklerin karartılıp siyah beyaz olarak değiştirildiği yazılmaktadır. Ancak Beşiktaş Yönetimi; 100. yılını anlatan belgesel için yaptığı çalışmalara dayanarak Beşiktaş'ın kırmızı rengi hiç kullanmadığını, kuruluşundan itibaren siyah beyaz renkleri kullandığını iddia etmektedir.[14] İlk zamanlar ferdî sporlar yapılması sebebiyle kulüp için herhangi bir forma rengine ihtiyaç duyulmamıştır. Fakat, kulübün sporcu sayısının gittikçe artması sebebiyle, Mehmet Şamil Bey kurucular heyetini toplamış ve okul zamanlarında kullandığı ve okulunun renklerini taşıyan bir rozeti heyete göstererek, buna benzer bir rozet yaptırılması gerektiği fikrini kabul ettirmiştir. Bu toplantıda kulübün renkleri de sonradan değiştirilmiş renklere sadık kalınarak siyah ve beyaz olarak belirlenmiştir.[14] [15] Beşiktaş'ın ilk rozetine, Fransız mektebinin rozetinden esinlenilerek miladi yıl olarak 1903, üst bölüme Eski Türkçe (Osmanlıca) بشكطاش (Beşiktaş) yazılırken, sağ tarafa ژ(j), sol tarafa da ق(k) harfleri koyulmuştur. Rozetin arka kısmında İstanbul'da yapıldığı yazmakta, iç kısmında ise rozeti yapan kişinin mührü bulunmaktadır. Rozetteki armada yer alan yıldız altı köşeli olarak tasarlanmıştır. 1908 yılındaki İkinci Meşrutiyet'e kadar altı köşeli bu yıldız kullanılmıştır. Bu rozet, İskender Yakak tarafından kulübün onursal başkanı Süleyman Seba'ya hediye edilmiştir.[14]
Beşiktaş Müzesi'nde yer alan tarihi bir derginin alt kısmında şöyle yazmaktadır: Karakartallar gibi mânileri yen; Aş! Lâyık bu vasıflar sana, ey şanlı Beşiktaş !...

Beşiktaş'ın armasında yer alan ilk beyaz çizgi 1'i; 3 siyah çizgi 3'ü; ve ikinci beyaz çizgi de 1'i temsil etmektedir. Amblem 9 bölümden meydana gelmiştir. Yukarı kısımda yer alan dört numara yan yana yazıldığında, rumi takvimde kulübün kuruluş yılı olan 1903 sayısına denk gelen ١٣١٩(1319) sayısı ortaya çıkmaktadır.[14][16] Beşiktaş, ilk tescil edilen kulüp olması sebebiyle, armasında Türk bayrağını taşıma hakkı kazanmıştır.[17] Haziran 2013 tarihinde kulübün tüzüğünde yapılan değişiklikle birlikte,[18] kartal figürlü resmî bir arması daha olmuştur.[15]
Kara Kartal sembolü

19 Ocak 1941 tarihinde, Şeref Stadı'nda Beşiktaş'ın Süleymaniye takımıyla oynadığı bir maçta, Beşiktaş takımının hücum ettiği tribünde bulunan Mehmet Galin isminde bir taraftarın "Haydi Kara Kartallar, Hücum edin Kara Kartallar"... şeklinde tezahürat yapmıştır.[19] Beşiktaş'ın maçta üstün oynaması ve art arda ataklar yapması da, taraftarların bu tezahüratı benimsemesini sağlamıştır. Beşiktaş o karşılaşmayı, Şeref Görkey'in voleyle attığı 3 gol, kaptan Hakkı Yeten, Şakir ve Şükrü'nün birer golüyle 6-0 galibiyetle bitirmiştir.[19] Bu maçtan sonra, Kara Kartal Beşiktaş'ın sembolü olarak kabul edilmiştir.[19]
Başkanlar

    Ana madde: Beşiktaş başkanları listesi

Kuruluşundan bugüne kadar Beşiktaş kulübünde başkanlık yapmış kişiler aşağıda gösterilmiştir.

    1903-08 Mehmet Şamil
    1908-11 Şükrü Paşa
    1911-18 Fuat Paşa
    1918-23 Fuat Balkan
    1923-24 Salih Bey
    1924-26 Ahmet Aşeni
    1926-28 Fuat Balkan
    1928-30 Ahmet Aşeni
    1930-32 Emin Kunt
    1932-35 Abdülkadir Karamürsel

    1935-38 Fuat Balkan
    1938-39 Abdülkadir Karamürsel
    1939-41 Yusuf Erdem
    1941-42 Abdülkadir Karamürsel
    1942-50 A. Ziya Kozanoğlu
    1950 Ekrem Amaç
    1950-52 Salih Keçeci
    1952-55 A. Ziya Kozanoğlu
    1955-56 Tahir Söğütlü
    1956-57 Danyal Akbel

    1957 Ferhat Nasır
    1957-58 Nuri Togay
    1958 Enver Kaya
    1958-60 Nuri Togay
    1960-63 Hakkı Yeten
    1963-64 Selahattin Akel
    1964-66 Hakkı Yeten
    1966-67 Hasan Salman
    1967-68 Hakkı Yeten
    1968-69 Talat Asal

    1969-70 Rüştü Erkuş
    1970 Nuri Togay
    1970-71 Agasi Şen
    1971-72 Himmet Ünlü
    1972-73 Şekip Okçuoğlu
    1973-77 Mehmet Üstünkaya
    1977-79 Gazi Akınal
    1979 Hüseyin Cevahir
    1979-80 Gazi Akınal
    1980-81 Rıza Kumruoğlu

    1981-84 Mehmet Üstünkaya
    1984-2000 Süleyman Seba
    2000-04 Serdar Bilgili
    2004-12 Yıldırım Demiröre
2012 Fikret Orman