Çorap üzerine mesh etmek caiz midir? Diyanet İşleri Başkanlığı
İslâm âlimleri, abdest alırken ayağa giyilen deri ve benzeri sert ve dayanıklı maddelerden yapılan mestler üzerine mesh etmenin, Rasûlüllah (s.a.s.)’in sünnetiyle sabit olduğu
(Buhârî, Vudu’ 35, 48; Müslim, Taharet 72, 73; Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 245) konusunda görüş birliği içersindedirler Ancak çoraplar üzerine mesh etme konusunda, görüş farklılıkları vardır. Bu ihtilâf, öncelikle Peygamber Efendimiz (s.a.s.)’den, çorap ve ayakkabı üzerine mesh ettiğine dair gelen rivayetlerin sıhhatindeki görüş ayrılıklarından kaynaklanmaktadır. Ayrıca Hz. Peygamber (s.a.s.)’in üzerine mesh ettiği mestlerin keyfiyeti konusunda farklı görüşler ileri sürülmüştür (İbn Rüşd, Bidayetü’l-müctehid, I, 92-93).
İmam Muhammed ve İmam Ebû Yusuf, aşağıda belirtilen şartları taşıyan çoraplar üzerine mesh etmeyi caiz görmüşlerdir. Buna göre ayağa giyilen çorap vb. bir şeyin üzerine mesh edilebilmesi için bunların; ayağa giyilmiş olarak normal bir yürüyüşle en az bir fersah (yaklaşık 5 km. ) veya daha fazla yürüyecek kadar dayanıklı olması, giyildiğinde çorabın bağsız olarak ayakta durabilecek kadar sağlam ve kalın olması, hemen suyu emerek ayağa su geçirmemesi, çorapların kıl, pamuk, yün vb. giyimde kullanılan ürünlerden imal edilmiş olması ve içini gösterecek kadar şeffaf olmayıp, kalın olması gerekir (el-Hidaye, Merğînânî, I, 30; Mehmet Zihni, Ni’met-i İslâm, İstanbul 1971, s. 83).
Ebû Hanîfe, önceleri kalın da olsa çorabın alt kısmının deri ile kaplı olmadıkça üzerine mesh etmenin caiz olmayacağı görüşünde iken, vefatına az bir zaman kala bu görüşünden vaz geçerek, caiz olduğu kanaatine varmıştır. Hastalığında kalın çoraplar üzerine mesh ederek, ziyaretçilerine: “Vaktiyle başkalarına nehyettiğim şeyi, şimdi kendim yapmaktayım” demiştir (Kâsânî, Bedâiü’s-sanâi’, (Thk. Muhammed Adnan) Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1998, I, 83).
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı