Deprem uyarısı! Prof. Dr. Naci Görür: Fırtına öncesi sessizlik
İstanbul'da meydana gelebilecek olan depremle ilgili dikkat çeken açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, “Bulunduğumuz zamanı fırtına öncesi sessizlik diye algılayabiliriz.
1999 depremleri Marmara'nın altındaki fayı dolayısıyla kabuğu tetikledi. Bu kabuk çatırdamaya başladı. Günün birinde kırılacak" dedi. Alman sismolog Prof. Dr. Marco Bohnhoff da "İstanbul’da beklenen deprem 7,0 ile 7,4 arasında bir büyüklükte olacak" ifadelerini kullanmıştı.
Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’nda basın toplantısı yaptı. İstanbul’u deprem beklediğini ifade eden Görür, “Bu bulunduğumuz zamanı fırtına öncesi sessizlik diye algılayabiliriz. 1999 depremleri Marmara’nın altındaki fayı dolayısıyla kabuğu tetikledi. Bu kabuk çatırdamaya başladı. Günün birinde kırılacak. Yer bilimciler olarak, 1999 depremlerinden sonra 30 yıl içinde en az 7 büyüklüğünde depremin olacağını ilan ettik. İstanbul’da da alarm verdik. 1999 depremlerinden hemen sonra İstanbul’u gelecek depreme hazırlanan olmalıydı” dedi.
“ÇALIŞMA FAZLA SÜRMEDİ”
Başlangıçta hem niyetlerin hem de gayretlerin iyi olduğunu vurgulayan Görür, “Belediyeler afet işleri kurdu. Konteynerler kuruldu. Toplanma alanları belirlendi. İletişim parametreleri işler hale getirildi. Sonuç olarak da çalışmalar hızlandı. Yapı stoku elden geçirilmeye başlandı. Yollar köprüler viyadükler üzerinden çalışmalar yapıldı. Ama bu çalışma fazla sürmedi. Biz depremi 2 yıl içinde unuttuk. Depremi unutmayacağız, 1999 milattır diyorduk ama her şey eskisi gibi oldu. İstanbul’u depreme hazırlama noktasında önemli şeyler de yapıldı. Alt yapı belli ölçüde elden geçti köprü, viyadük, devlet daireleri güçlendirildi. Okullar, hastaneler güçlendirildi. Ama bu yapılan şeyler, yapılması gerekenlerin yanında oldukça az. Şimdi İstanbul’u depreme hazırlama 20 yılda olabilirdi. Neler yapılabilirdi veya bundan sonra neler yapmalıyızı konuşmak gerekirse, İstanbul’u ya da bir kendi oluşturan parametreleri deprem güvenli hale getirmek lazım. Kent bileşenleri Yönetim, halk, çevre, yapı stoku alt yapı ve ekonomi gelir” dedi.
“RİSK ÇALIŞMALARINA BAŞLANMASI GEREKİR”
Yönetimin yapması gerektiği en önemli şeyin tehlike analizi yapmak olduğunu dile getiren Görür, “Önce yönetimin organize olması ve bir afeti nasıl yöneteceğini bilmesi, ona göre gerekli planlamaların hazırlıkların içinde olması yapılması gerekir. Yönetimin yapacağı en önemli şey tehlike analizi yapmak. Tehlikeyle ilgili tüm bilgileri ortaya koymaktır. Daha sonra bu tehlike gerçekleştiği takdirde riskler neler olacaktır, onları belirlemek ve risk haritalarını İstanbul’da ölçeğinde ya da her bir ilçe için yaptırmalıdır. Üçüncü adımda risklerin en fazla olduğu yerlerde risk çalışmalarına başlanması gerekir” şeklinde konuştu.
“HALK DEPREM KONUSUNDA BİLİNÇSİZ”
Görür halkın da deprem konusunda bilinçsiz olduğunu kaydederek “Halk depremin ne olduğunu biliyoruz anladık diyor ama fiiliyatta bu böyle değil. Henüz halkımız, deprem öncesi ne yapacağını bilmiyor veya umursamıyor. Oturdukları binaların depreme güvenlikli olup olmadığını yaptırmış ve bunu gereğini yapmış değil. Deprem sırasında ailece ne yapacaklarını, sarsıntı başladığında nereye kaçacaklarını nerede duracaklarını, çocuklarına öğretmiş değil, bunun tatbikatını yapmış değil. Sarsıntı sırasından merdivenleri kullanmak suretiyle ya da asansörlere hücum ediyorlar. Üçüncü, dördüncü kattan aşağıya inmek gibi bir yanlışlık içine giriyorlar. Aile bireyleri deprem sonrası elektrik-doğalgaz şalterini nasıl kapatacaklarını bilmiyor. Halk deprem güvenli yaşam tarzını bilmiyor evini depreme uygun düzenlemiyor. Yatak odalarında büyük gardıropların altında yaşıyor, duvara tutturmuyor. Olabilecek bir depremde gardırobun nelere sebep olacağının bilincinde değil” dedi.
“DEPREM EN BÜYÜK ÇEVRE FELÂKETİDİR”
Depremde oluşabilecek çevre kirliğine de dikkat çeken Görür, “Deprem en büyük çevre felâketidir. Çevreyi koruyacak önlemler alınmamıştır. Olabilecek milyonlarca ton molozun nereye konacağı nasıl bertaraf edileceği, molozların ekonomiye nasıl kazandırılacağı, nerelerde gömüleceği, saklanacağı, hava su toprak, yer altı suyuyla, göl veya denizle temasın nasıl engelleneceği konusunda bir çalışma yok” ifadelerini kullandı.
“EN AZ DEPREM KADAR ÖNEMLİ”
Görür, “Yol ve viyadükler belli ölçüde elden geçti ama doğal gaz şebekesi, tatlı su şebekesinin atık, kanalizasyon şebekesinin ne ölçüde deprem güvenli olduğunu bilmiyoruz. Olası bir depremde nerede ne kadar yangın çıkacak bilmiyoruz. İstanbul’daki tatlı su barajları ne ölçüde depreme dayanıklı bilmiyoruz. Deprem sırasında insanlar suya yiyeceğe muhtaçken salgın hastalık kol gezerken İstanbul’daki barajların kaybedilmesi durumunda olabilecek afet en az deprem kadar önemli olacaktır” dedi.
ALMAN SİSMOLOG DA UYARMIŞTI
Alman sismolog Prof. Dr. Marco Bohnhoff da İstanbul’da büyük bir deprem tehlikesinin her geçen gün daha da arttığını, sonuçlarının da dramatik olacağını söylemişti. DW’ye konuşan Alman sismolog, “İstanbul'da beklenen deprem 7,0 ile 7,4 arasında bir büyüklükte olacak” ifadelerini kullanmıştı.
