DPB Görüşü | İşitme engellilerin EKPSS sınavları hakkında

Yapılacak olan Engelli Kamu Personel Seçme Sınavına(EKPSS) doğuştan işitme engelli olan üyeleriniz ile sonradan işitme engelli olan üyelerinizin gireceği, bu iki engel grubunun öğrenme, algılama ve becerilerinin aynı düzeyde olmadığı, engelli memur yerleştirmelerinde engel oranı % 50 nin altında olan adaylar ile % 50 nin üzerinde olan adayların puanlarının aynı kategoride değerlendirildiği ve ağır işitme engellilerin çok az sayıda yerleştirildiğinden bahisle, ağır işitme engellilerin puanlarının daha yüksek seviyede tutulması hususunda yasal düzenleme yapılmasına dair…(08/05/2014-2105)

Bilindiği üzere, 07/02/2014 tarihli ve 28906 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmeliğin" 5 inci maddesinde; EKPSS nin , ortaöğretim, ön lisans veya lisans düzeyinde eğitim veren kurumlardan mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olan engelli adayların eğitim durumları ve engel gruplarının yarattığı dezavantajlar gözönünde bulundurularak Başkanlık tarafından yapılacağı veya yaptırılacağı, 7 nci maddesinde; EKPSS'nin yapılacağı yer ve zamana, EKPSS'de eğitim durumları ve engel grupları itibarıyla yer alacak konular ile testlere ve bunların ağırlıklarına, puan türleri ve hesaplama yöntemine, engel grupları itibarıyla öngörülecek sınav süreleri ile dezavantajlı durumların giderilebilmesi için alınacak diğer tedbirlere, adayların; EKPSS ve kuraya başvuru şartlarına, tercih sayılarına, tercihleri doğrultusunda EKPSS'de alınan puan veya kura sonucuna göre yerleştirilmelerine, yerleştirme sonuçlarının adaylara ve kurumlara bildirilmesine ilişkin esaslar usuller Bakanlığın görüşü alınarak Başkanlıkça, EKPSS, kura ve yerleştirmenin Başkanlık adına Merkeze yaptırılması halinde ise Bakanlığın görüşü alınarak Başkanlık ve Merkezce müştereken belirleneceği, 13 üncü maddesinde; ortaöğretim, önlisans ve lisans mezunu engelli adayların memur kadrolarına yerleştirilmelerinde EKPSS'de alınan puanlarının kullanılacağı, adayların ilan edilen kadrolara EKPSS puanı esas alınarak tercihlerine göre yerleştirileceği hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yayımlanan 2014 Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı(EKPSS) Kılavuzunun Genel Bilgiler, Temel İlke ve Kurallar başlıklı bölümünde, ÖSYM tarafından engel gruplarına, öğrenim düzeylerine, engellilerin algılama ve öğrenme yeteneklerine göre nasıl bir sınav oluşturulacağını belirlemek üzere, üniversitelerde ilgili engel grupları üzerine bilimsel araştırma yapan akademisyenlerin bulunduğu bir Bilim Kurulu oluşturulduğu, Bilim Kurulunun bilimsel bulguları değerlendirerek, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarındaki uzmanların görüşlerini alarak ayrıca, engellilerin temsilcileri ile çalışmalar yaparak sınav ile ilgili bir rapor oluşturduğu, Bilim Kurulunca Millî Eğitim Bakanlığının ortaöğretim kurumlarında engellilere yönelik eğitim programlarının ve içeriklerinin, görme, işitme, dil ve konuşma ile genel engelli grupları için aynı olduğuna yönelik görüşü de dikkate alınarak, sınavda sorulacak soruların içerik olarak aynı olmasının sınava girenler arasında bir haksızlık oluşturmayacağı, sınav uygulamasının; Kurulun adayların engel durumlarına uygun görüş ve önerileri göz önünde bulundurularak yapılabileceği görüşüne varıldığı, "İşitme engellilerden ilköğretime başlama yaşı sonrası işitme engelli olanların aynı müfredatı okudukları, karmaşık ve uzun paragraflar içermeyen sorular ile hazırlanmış testlerde diğer engel grupları içinde bulunanlar ile aynı sorulara cevap verebileceklerine ancak, algılamada gecikmeler olacağından sınav süresinin 1/3'ü kadar ek süre verilmesine; iköğretime başlama yaşı öncesi işitme engelli olanlar için aynı müfredatı okusalar bile ek sürenin yetersiz olacağı ve onlara soruların içeriklerinin de günlük ve yaygın olarak kullanılan kelimelerden oluşan soruların yer aldığı ayrı bir test hazırlanmasına ve sınav süresinin 1/3'ü kadar ek süre verilmesine karar verildiği" ifadesine yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, EKPSS de adaylara yöneltilen sorularının tüm engelli gruplarının dezavantajlarını gözönünde bulundurularak Bilim Kurulu önerisi kapsamında hazırlandığı, bu itibarla ilköğretime başlama yaşı sonrasında işitme engelli olan adaylara diğer engel grupları ile aynı nitelikte soruların sorulacağı ancak bu adaylara sınav sürenin 1/3 ü oranında ek süre verileceği, ilköğretime başlama yaşı öncesi işitme engelli olan adaylara ise diğer engel gruplarından farklı nitelikte sorular sorulacağı ve ayrıca bu adaylara da sınav süresinin 1/3 ü oranında ek süre verileceği belirtildiğinden, ilköğretime başlama çağı öncesinde işitme engelli olan adaylar ile ilköğretime başlama çağı sonrasında işitme engelli olan adayların EKPSS den aldıkları puanlara göre ilan edilen kadrolara yerleştirilmelerinde mevzuata aykırı bir hususun bulunmadığı değerlendirilmektedir.