DPB Görüşü | Kapsam dışı personel olarak atanan personele “nakil harcırahı” ödenip ödenemeyeceği hakkında
Sosyal güvenlik açısından Emekli Sandığı Kanununa tabi personelden müşterek kararname ile 4857 sayılı İş Kanununa tabi kapsam dışı personel olarak atanan personele “nakil harcırahı” ödenip ödenemeyeceği hk. 01/08/2012-12585
ÖZET: Sosyal güvenlik açısından Emekli Sandığı Kanununa tabi personelden müşterek kararname ile 4857 sayılı İş Kanununa tabi kapsam dışı personel olarak atanan personele “nakil harcırahı” ödenip ödenemeyeceği hk. 01/08/2012-12585
Daha önce, sosyal güvenlik açısından Emekli Sandığı Kanununa tabi personelin Genel Müdürlüğünüze müşterek kararname ile İş Kanununa tabi kapsam dışı personel olarak atandığından bahisle, söz konusu personele “nakil harcırahı” ödenip ödenemeyeceğine dair Başkanlığımız görüşünün sorulduğu ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, Türkiye Elektromekanik Sanayii A.Ş. Genel Müdürlüğü, 31/05/2007 tarihli ve 26538 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 14/05/2007 tarihli ve 2007/12106 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğünün bağlı ortaklığı şeklinde İktisadi Devlet Teşekkülü olarak yapılandırılmıştır.
Diğer taraftan, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı KHK’nin Geçici 9 uncu maddesinde, özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş olup yönetim kademelerinde iş kanunları çerçevesinde personel çalıştıran ve ekli (I) sayılı Cetvelde yer almayan teşebbüs ve bağlı ortaklık personeli hakkında yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tabi oldukları iş kanunu hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla, 399 sayılı KHK’ye ekli (I) sayılı Cetvele tabii personel istihdam etmeyen Türkiye Elektromekanik Sanayii A.Ş. Genel Müdürlüğünde hizmetler, 4857 sayılı İş Kanununa tabi personel aracılığıyla yerine getirilmektedir.
6245 sayılı Harcırah Kanununun “Tarifler” başlıklı 3 üncü maddesinin “d” bendinde; “Hizmetli: Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personeli, kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlarla kurumlarda çalıştırılan tarım ve orman işçilerini ve iş kanunlarına göre işçi sayılan kimseleri”, “Harcırah Verilecek Kimseler” başlıklı 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında da “Bu Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara, harcırah verilir” hükmüne yer verilmek suretiyle, kimlere harcırah ödeneceği hüküm altına alınmıştır. Anılan hükümlere göre, kurumlarda işçi statüsünde çalışanlar Harcırah Kanunu kapsamında yer almaktadır.
Ayrıca, harcırahın hangi hallerde verileceğine ilişkin düzenleme 6245 sayılı Harcırah Kanunun 10 uncu maddesinde sayılmış olup, Devlet memuriyetine veya işçi statüsüne ilk defa atananlara harcırah ödenmesine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.
Yapılan incelemede, ilgili personelin 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelinde yer alan “Genel Müdür Yardımcısı” unvanı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yaptığı tespit edilmiş olup, söz konusu Kanuna tabi personelin, 4857 sayılı Kanuna tabi işçi statüsünde bir göreve naklen atanması mümkün bulunmamaktadır. Bu sebeple, daha önce memur statüsünde görev yapan personelin, işçi statüsünde bir göreve atanması ilk defa açıktan atanma kapsamında değerlendirilmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Teşekkülünüze müşterek kararname ile kapsam dışı işçi statüsünde bir göreve ilk defa atanan personele harcırah verilemeyeceği değerlendirilmektedir.