DPB Görüşü | Memur disiplin soruşturması sürerken memurluktan çekilebilir mi?

ÖZET: Devlet memurluğundan çıkarma istemli disiplin soruşturması sırasında memurun çekilme isteğinde bulunması hk. (08/02/2017-817)

... Belediye Başkanlığında görev yapmakta iken hakkında yürütülen disiplin soruşturması kapsamında Devlet memurluğundan çıkarma cezası istemli dosyası Yüksek Disiplin Kurulunda görüşülen ilgilinin soruşturma tamamlanmadan önce çekilme isteğinde bulunduğundan bahisle, soruşturmanın tamamlanması beklenmeden söz konusu istifa talebinin kabul edilip edilemeyeceğine ilişkin görüş talep eden ilgi yazı ve ekleri incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memuru Kanununun 124 üncü maddesinde "Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125 inci maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir." hükmüne yer verilmiş olup, hakkında yürütülen bir disiplin soruşturması tamamlanmadan görevinden herhangi bir şekilde ayrılan Devlet memurları hakkında da söz konusu soruşturmanın tamamlanması ve soruşturma sonucunda yetkili disiplin amiri veya disiplin kurulu tarafından verilecek kararın ilgilinin özlük dosyasında muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, aynı Kanunun "Çekilme" başlıklı 94 üncü maddesinde; "Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.

Çekilmek isteyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir.

Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartıyla bir ay kaydına tabi değildirler." hükmü; 95 inci maddesinde ise "Çekilen Devlet memurlarından devir ve teslim ile yükümlü olanlar, bu işlemlerin sonuna kadar görevlerini bırakamazlar. Hizmet icaplarına göre devir ve teslim işlemleri için gerekli süreler, yönetmelikte belirtilir." hükmü yer almaktadır. Mezkur hükümlerde memurun çekilme isteğinde bulunabileceği ifade edilmiş ve kamu hizmetinin aksamaması için çekilmeye ilişkin usuller tespit edilmiştir.

Bununla birlikte, anılan Kanunun "Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü" başlıklı 96 ncı maddesinde ise, "Olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet Memurları yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar." hükmü, söz konusu maddenin gerekçesinde ise, "Yukarıda olağanüstü mazeretler bakımından memurlara tanınan istisnalara karşılık, burada da kamuyu ilgilendiren olağanüstü durumlarda görevlerin aksamaması bakımından, çekilme için, mutlaka memurun yerine göreve atanan kimsenin gelip işe başlaması şart koşulmuştur." ifadesi yer almaktadır.

Ayrıca, 22/07/2016 tarihli ve 29778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1116 sayılı Ülke Genelinde Olağanüstü Hal İlanına Dair Karar ile 21/07/2016 Perşembe günü saat 01.00'dan itibaren doksan gün süreyle olağanüstü hal ilan edilmesi hakkındaki Bakanlar Kurulunun 20/07/2016 tarihinde alınan Kararı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca onaylanmıştır. Aynı şekilde 13 Ekim 2016 Tarihli ve 29856 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 1130 sayılı Olağanüstü Halin Uzatılmasına Dair Karar ve 5/1/2017 tarihli ve 29939 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 1134 sayılı Olağanüstü Halin Uzatılmasına Dair Karar ile de ülke genelinde olağanüstü halin devam etmesine karar verilmiştir.

Bu itibarla;

•  657 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinde sayılan haller istisna olmak kaydıyla, hakkında disiplin soruşturması yürütülen Devlet memurunun çekilme isteğinde bulunması halinde bu talebin aynı Kanunun 94 ve 95 inci maddelerindeki usule uygun olarak ve disiplin soruşturmasının sonuçlanması beklenmeden kabul edilebileceği,
•  657 sayılı Kanunun 96 ncı maddelerinde sayılan olağanüstü yönetim usullerinin bulunduğu durumlarda Devlet memurunun bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabileceği kabul edilmekle birlikte, çekilmek isteyen memurun yerine ilgili mevzuat çerçevesinde atama veya görevlendirme yapılacak olması halinde memurun çekilme isteğinin kamu kurum ve kuruluşları tarafından kabul edilmesinin mümkün bulunduğu, söz konusu memurun çekilmesi sebebiyle boşalan kadroya meri mevzuat çerçevesinde atama veya görevlendirme yapılması gerektiği ve çekilme isteği kabul edilen memurun yerine atanan veya görevlendirilen kişi gelip işe başlamadıkça görevini bırakamayacağı,
•  Bulunduğu kadronun şahsa bağlı kadro olması gibi haller sebebiyle memurun görev yaptığı kadroya atama veya görevlendirme yapılmasının imkansız olması gibi istisnai hallere münhasır olmak üzere, olağanüstü yönetim hallerinde ilgili memurun çekilme isteğinin kamu hizmetinin sürekliliğinin sağlanması ve hizmetin aksamaması hususları göz önüne alınarak Kanunun 94 üncü maddesi çerçevesinde kabul edilebileceği,
•  Olağanüstü yönetim hallerinde memurun çekilme usulünün 657 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinde müstakilen düzenlenmesi sebebiyle olağanüstü hal süresince yukarıda yer verilen istisnai haller hariç olmak üzere mezkur Kanunun 94 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükmünün uygulanmasının mümkün bulunmadığı,

 Hakkında disiplin soruşturması yürütülen Devlet memurunun gerek usulüne uygun olarak görevinden çekilmesi gerekse yukarıda yer verilen hükümlere uymadan görevini terk etmesi hallerinde söz konusu disiplin soruşturmasının tamamlanması ve disiplin cezası verilip verilmediğine ilişkin karar ile birlikte tüm soruşturma evrakının ilgilinin özlük dosyasında muhafaza edilmesi gerektiği, mütalaa edilmektedir.