DPB Görüşü | Olağanüstü hal döneminde çekilme usulü ile istifa edenlerin yeniden atanmaları hakkında

ÖZET: Öğretim elemanlarının olağanüstü hal döneminde çekilme usulü ile istifa etmiş öğretim elemanlarının Devlet memuru kadroları ile akademik unvanlı kadrolara yeniden atanmalarında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 97’nci maddesinde öngörülen bekleme sürelerine tabi olmadığı hakkında.(07/02/2017-784)

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi öğretim elemanları hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun olağanüstü hal süresince görevden çekilmeyi düzenleyen

96.  ncı maddesinin uygulanıp uygulanmayacağı ile çekilmiş olan öğretim elemanlarının üniversitelere veya diğer kamu kurumlarına yeniden atanmaları hususunda mezkur Kanunun
97.  nci maddesinde yer alan bekleme süresine tabi olup olmadığı hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Çekilme" başlıklı 94 üncü maddesinde, "Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarmca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır." hükmü, "Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü" başlıklı 96 ncı maddesinde, "Olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet Memurları yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar." hükmüne yer verilmiştir. Anılan Kanunun "Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları" başlıklı 97 nci maddesinde; "Memurlardan mali ve cezai sorumlulukları saklı kalmak üzere;

1.  94 üncü maddenin 2 nci ve 3 üncü fıkrasına uygun olarak memuriyetten çekilenler altı ay geçmeden,
2.  Bu Kanuna göre çekilmiş sayılanlar ile 94 üncü maddesinin 2 nci fıkrasına uymadan görevlerinden ayrılanlar bir yıl geçmeden,
3.  95 inci maddede yazılı zorunluluklara uymayanlar 3 yıl geçmeden,
4.  96 ncı maddeye aykırı hareket edenler hiçbir surette,

Devlet memurluğuna alınamazlar." hükmü bulunmakta olup, söz konusu maddede Devlet memurluğundan çekilmiş bulunanların veya çekilmiş sayılanların yine 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi bir memuriyete atanabilmeleri için beklemeleri gerekli olan süreler düzenlenmiş bulunmaktadır.

Ayrıca, 22/07/2016 tarihli ve 29778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1116 sayılı Ülke Genelinde Olağanüstü Hal İlanına Dair Karar ile 21/07/2016 Perşembe günü saat 01.00'dan itibaren doksan gün süreyle olağanüstü hal ilan edilmesi hakkındaki Bakanlar Kurulunun 20/07/2016 tarihinde alınan Kararı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca onaylanmıştır. Aynı şekilde 13 Ekim 2016 Tarihli ve 29856 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 1130 sayılı Olağanüstü Halin Uzatılmasına Dair Karar ve 5/1/2017 tarihli ve 29939 Sayılı Resmî Gazete yayımlanan 1134 sayılı Olağanüstü Halin Uzatılmasına Dair Karar ile de ülke genelinde olağanüstü halin devam etmesine karar verilmiştir.

Diğer taraftan, öğretim elemanlarının atanmaları 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 23 üncü maddesinden itibaren düzenlenmiş ve profesör, doçent, yardımcı doçent, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı unvanlarına atanmaya ilişkin prosedür yer almıştır. Anılan Kanunun "Kurumlara dönüş" başlıklı 60 ıncı maddesinde, " a. Bir süre öğretim üyesi olarak çalıştıktan sonra Bakanlar Kuruluna veya Yasama Organı Üyeliğine seçilenler, bu görevlerde geçirdikleri süreler hesaba katılmak ve buna göre aylık dereceleri yükseltilmek, meslek unvan ve sıfatlarını kazanma ile ilgili hükümler saklı kalmak şartıyla başvurmaları halinde bu Kanun hükümlerine göre ayrıldıkları yükseköğretim kurumuna kadro koşulu aranmaksızın dönerler.

Bunlardan emekli iken yüksek öğretim kurumlarına dönenlerin veya yüksek öğretim kurumlarına döndükten sonra emekliliğe hak kazanıp emekli olanların emekli aylıkları kesilmez. Bunlara yüksek öğretim kurumlarınca, ders yükü zorunluluğu aranmadan ek ders ücreti ve sınav ücreti ile döner sermaye payı ödenir; bu ödemelerin dışında aylık, ödenek, tazminat ve benzeri herhangi bir ödeme yapılmaz.

b. Yükseköğretim kurumlarından, mahkeme veya disiplin kararları ile çıkarılanlar hariç olmak üzere herhangi bir nedenle kendi isteği ile ayrılan öğretim üyeleri başvuruları üzerine bu Kanun hükümleri çerçevesinde kadro koşulu aranmaksızın tekrar ayrıldıkları yükseköğretim kurumlarına dönebilirler.

c. Yükseköğretim Kurulu veya Yükseköğretim Denetleme Kurulu Başkan ve üyeliklerine, rektör ve dekanlıklara yükseköğretim kurumları ile bir kamu görevinde iken seçilenlerden, süresinin tamamlayarak yeniden seçilmemeleri sebebiyle ayrılanların,bu görevlerinde geçirdikleri süreler hesaba katılmak ve buna göre aylık ve dereceleri yükseltilmek suretiyle meslek, unvan ve sıfatları dikkate alınarak ayrıldıkları tarihten itibaren kendi kurumlarına boş kadro koşulu aranmaksızın dönüşleri yapılır." hükmü yer almakta olup, atanmayı düzenleyen anılan hükümlerde görevden ayrılış sebebine bağlı olarak herhangi bir bekleme süresi öngörülmemektedir.

Ayrıca, mezkur Kanunun "Özlük hakları" başlıklı 62 nci maddesinde, "Üniversite öğretim elemanları ve üst kuruluşlar ile üniversitelerdeki memur ve diğer görevlilerin özlük hakları için bu kanun, bu kanunda belirtilmeyen hususlar için Üniversite Personel Kanunu, Üniversite Personel Kanununda bulunmayan hususlar için ise genel hükümler uygulanır." hükmü yer almaktadır.

2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun "Uygulanacak diğer kanun hükümleri" başlıklı 20 inci maddesinde, "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla;

•  Öğretim elemanlarının atanması hususu ile istifa etmesi halinde yükseköğretim kurumlarına yeniden dönüşü hususu 2547 sayılı Kanunda düzenlenmiş olup, söz konusu hükümlerde öğretim elemanlarının görevden ayrılış sebebine bağlı olarak yükseköğretim kurumlarına dönüşü için herhangi bir bekleme süresine veya olağanüstü hal döneminde usule aykırı olarak istifa etmesi halinde öğretim elemanı kadrolarına veya memuriyet kadrolarına tekrar atanmayacağına ilişkin bir sınırlamaya yer verilmediği,
•  Öğretim elemanlarının atanması hususu ile istifa etmesi halinde yükseköğretim kurumlarına yeniden dönüşü hususuna ilişkin hükümler göz önüne alındığında olağanüstü halde çekilmeye ilişkin hüküm bulunmayan halden söz edilemeyeceğinden söz konusu personel hakkında mezkur Kanunun 20 nci maddesine istinaden 657 sayılı Kanunun olağanüstü yönetim usullerinde çekilmeyi düzenleyen 96 ncı maddesi hükmünün uygulanmasının mümkün bulunmadığı,
•  2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi olarak çalışırken istifa etmiş öğretim elemanlarının Devlet memuru kadrolarına atanmalarında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 97 nci maddesinde öngörülen bekleme sürelerine tabi olmadığı,
•  2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi olarak çalışırken istifa etmiş öğretim elemanlarının akademik unvanlı kadrolara yeniden atanmalarında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 97 nci maddesinde öngörülen bekleme sürelerine tabi olmadığı mütalaa edilmektedir.