DPB Görüşü | Özel sektörde sigortalı olarak geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylığına etkisi hakkında

ÖZET:  Öğretim elemanı olarak görev yapan personelin kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmetleri ile özel sektörde sigortalı olarak geçen hizmetlerinin kazanılmış hak aylığında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile söz konusu personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin (A) bendinde yer alan hükümlerin uygulanmasının mümkün bulunup bulunmadığı hk. (28/03/2013 - 4383)

Üniversitenizde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tabi öğretim elemanı olarak görev yapan personelin;

•  öğretim elemanı olarak atanmadan önce avukatlık stajını yaptığını ve belirli bir süre özel sektörde avukat olarak çalıştığını belirterek, söz konusu hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığının veya görev aylığının tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı ile ilgilinin avukatlık stajını yapması sebebiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36/A-1 inci maddesi uyarınca intibakının yapılıp yapılmayacağı,
•  öğretim elemanı olarak atanmadan önce Kastamonu Doğanyurt Sağlık Ocağında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre hemşire olarak görev yaptığını belirterek, söz konusu hizmet sürelerinin kazanılmış hak aylığının veya görev aylığının tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı,

hususlarında Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi (a) ve (b) yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun “Öğretim elemanlarının sınıflandırılması” başlıklı 3 üncü maddesinde, " Bu sınıf, profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluşur.

1.  Profesörler, profesör kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren birinci derecenin,
2.  Doçentler, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren üçüncü derecenin,

c) Yardımcı doçentler, yardımcı doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren beşinci derecenin,

İlk kademe aylığını alırlar.

Yukarıdaki (a), (b) ve (c) bentlerine göre üst dereceye atananlar, bu dereceleri kazanılmış hak olarak aldıktan sonra geçirecekleri her yıl için bir kademe ilerlemesinden yararlanırlar.

2.  Öğretim görevlileri ve okutmanlar sınıfı:

Bu sınıf, öğretim görevlileri ile okutmanlardan oluşur.

3.  Öğretim yardımcıları sınıfı :

Bu sınıf, araştırma görevlileri ile uzman, çevirici ve eğitim - öğretim planlamacılarından oluşur.

Öğretim görevlileri, okutmanlar ve öğretim yardımcılarının giriş dereceleri (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler"i ile getirilen kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine ilişkin hükümleri hariç) Devlet Memurları Kanunu hükümleri uyarınca öğrenim niteliğine ve süresine göre tespit edilecek kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine iki derece eklenmek suretiyle belirlenir." hükmü, “Öğretim elemanlarının görev aylıkları” başlıklı 4 üncü maddesinde "Öğretim elemanlarının bu Kanunun 3 üncü maddesine göre tespit edilen görev aylıkları kazanılmış hak teşkil etmeyip, aylık ödemelerine esas tutulur ve bu Kanun kapsamından çıkmaları halinde dikkate alınmaz.

Öğretim üyelerinden 3 üncü maddenin (A) bendinde gösterilen kadrolara atandıkları tarihte kazanılmış hak aylık dereceleri unvanları için öngörülen giriş derecelerinin üzerinde olanlar ile bu kadrolara derece yükselmesi suretiyle ulaşanlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 161 inci maddesi uygulanır ve kazanılmış hak aylıkları başlangıç derecelerinin ileri kademelerine gelenlerin aylıkları, bu kademeler üzerinden ödenir. Bunların başarılı geçen hizmet süreleri, kazanılmış hak derecelerinde kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir." hükmü, "Derece yükseltilmesi" başlıklı 7 nci maddesinde "Öğretim elemanları;

1.  Yükselebilecekleri derecede aynı unvanla boş bir kadronun bulunması,
2.  Derecesi içinde en az üç yıl bulunmuş ve bu derecenin üçüncü kademe aylığını bir yıl fiilen almış olmaları,
3.  Bu süre içinde olumlu sicil almış bulunmaları,

Şartıyla bir üst dereceye yükseltilebilirler." hükmü, "Kademe ilerlemesi" başlıklı 8 inci maddesinde; "Öğretim elemanlarının kademe ilerlemesi, bulundukları kademede en az bir yıl çalışmış ve olumlu sicil almış olmalarına ve aynı dereced e derlenebilecek bir kademenin bulunmasına bağlıdır.

Kademe ilerlemesi, ilgililerin hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere yapılır." hükmü, "Uygulanacak diğer kanun hükümleri" başlıklı 20 nci maddesinde ise, "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, Danıştay 8. Dairesinin 09/02/2005 tarihli ve E.2004/1141. K:2005/552 sayılı Kararında "2914 saydı Yasanın yardımcı doçentlerin de aralarında bulunduğu öğretim elemanlarının derece yükselmesini de düzenleyen özel Yasa hükmünde olduğu açık olup, davacının öncelikli olarak tabi olduğu Yasa 2914 sayılı Yasadır. Bu Yasanın 3. ve 7. maddelerinde de yardımcı doçent, doçent ve profesör kadroları için kadro dereceleri ayrı ayrı gösterilmiş, derece yükselmelerinin ne şekilde olacağı açıklanmış, unvanlı kadroların başlangıç derecesi (bir üst unvanın alt sınırı şeklinde ) açıkça düzenlenmiş ve unvana bağlı kadronun değişmemesi halinde kademe ilerlemes i imkanı da getirilmiştir. Artık "Kanunda hüküm bulunmayan bir hal"den söz edilmesi mümkün olmadığından 657 sayılı Yasa hükümlerinin kıyasen uygulanmasının söz konusu olamayacağı” hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, öğretim elemanlarının başlangıç derecelerinin 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanununun 3 üncü maddesinde ayrı ayrı gösterilmesi, derece yükselmesinin ve kademe ilerlemesinin ne şekilde olacağının ise mezkur Kanunun 7 nci ve 8 inci maddeleri nde açıklanması sebebiyle;

•  öğretim elemanı olarak görev yapan personelin özel sektörde sigortalı olarak çalıştığı sürelere ilişkin olarak mezkur Kanunun 20 nci maddesine istinaden 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin (C) bendi hükümlerinin kıyasen uygulanmasının mümkün bulunmadığı, dolayısıyla söz konusu hizmet sürelerinin öğretim elemanlarının kazanılmış hak aylığının veya görev aylığının tespitinde değerlendirilemeyeceği,
•  hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin öğretim elemanlarının kazanılmış hak aylığının veya görev aylığının tespitinde değerlendirilemeyeceği,
•  söz konusu personel hakkında 2914 sayılı Kanunun 20 nci maddesine istinaden 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesin in (A) bendinde yer alan öğrenimin durumlarına göre giriş derece ve kademelerin gösterildiği cetvel hariç olmak üzere söz konusu bendin 1 inci, 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6/b fıkraları ile söz konusu maddede yer alan diğer hükümlerin kıyasen uygulanmasının mümkün bulunmadığı, mütalaa edilmektedir.