Egzama Hastalığı Nedir? Egzamayı tetikleyen faktörler neler?

Egzama neden olur?

Havaların soğuması genelde egzamayı tetikleyen bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bu hastalıkta cildin nemli kalması çok önemli, kuruluk hastalığı tetikliyor. Kış aylarında ise cilt kuruyor, nemini kaybediyor. Bu da egzamanın tetiklenmesine neden oluyor. Ayrıca kış aylarında daha fazla yaşanan stres de egzamayı arttırıcı etkenler arasında yer alıyor.

Kimler risk altında?
Kuaförlerin yanı sıra inşaat, temizlik, sağlık ve gıda sektöründe çalışanlar özellikle risk altındalar. Aynı zamanda ev hanımları ve stres altında olan kişiler de riskli gruba giriyor.

 
Atopik egzama belirtileri nelerdir?

Atopik egzama kızarıklık, kaşıntı, içi sıvı dolu kabarcıklar ve pullanma ile seyrediyor. Seboreik dermatit kaş dipleri, burun kenarı, çene, dış kulak yolu, göğüs, sırt ve saçlı deri gibi yağlı cilt bölgelerinde oluşuyor. Kontakt dermatit daha çok ellerde, bazen de irritan ya da alerjenin temas ettiği bölgelere ortaya çıkıyor. Egzama başlangıcında sulu olabiliyor; ama zaman geçtikçe kuruma ve pullanma eğilimi gösteriyor.

Kaşıntı uyutmuyor
Atopik dermatitte kaşıntı en önemli sorun. Kaşıntı nedeniyle geceleri uyku kalitesi bozuluyor. Bu da strese yol açıyor. Stres de egzamayı alevlendiriyor, yani kişiler bir kısır döngü yaşıyor. Ayrıca bakteriyel ve viral hastalıklar, iltihaplı cilt yaraları kişiyi mutsuz ediyor. Bazı gıdalara karşı uygulanan kısıtlamalar da rahatsızlık verici oluyor.

Seboreik egzama sosyal hayatı bile etkiliyor
Seboreik dermatitte bazı hastalarda oluşan saçtaki kepeklenme giysilere dökülüyor, bazılarında da yüzde kızarıklık oluşuyor. Bunlar da kişinin toplum içindeki ruh halini etkiliyor, kendine olan güvenini kötü yönde etkiliyor. El egzamaları da bazen ağrılı çatlaklar nedeniyle kişiyi rahatsız ediyor. Lezyonlar nedeniyle kişiler tokalaşmaktan kaçınıyor. Şiddetli olduğu durumlarda görüntü de bozuluyor, hasta ellerini saklama gereği duyuyor.

Egzamayı tetikleyen faktörler neler?
Bazı kişiler egzamaya genetik yatkınlık taşıyor. Egzama yatkınlığı olan kişide gelişiyor, birtakım tetikleyici faktörlerle açığa çıkıyor. Egzamayı tetikleyen faktörler şunlardır:

    Mevsimler,
    Ev tozu, polenler, gıdalar ve hayvan tüyleri gibi çeşitli alerjenler,
    Stres,
    Cilt kuruluğu,
    Kimyasal maddelerle temas,
    Uzun sıcak banyo,
    Uygun olmayan kozmetiklerin kullanımı,
    Yünlü kıyafetler,
    Sigara,
    Terleme,
    Ani hava değişimleri,
    Bazı gıdalar (atopik egzamada yumurta, inek sütü, fındık, yer fıstığı, buğday, soya, balık ve kabuklu deniz ürünleri alevlendirebiliyor.)

Egzamadan korunmak için…
Egzamada tedaviden önce hastalığı önlemeye yönelik yaklaşımlar ilk planda olmalıdır. Egzamadan korunmak için yapmanız gerekenler şunlardır:

    Aşırı su ve sabunla temastan kaçının. Banyo süresini kısa tutun ve suyun ılık olmasına dikkat edin.
    Banyo sonrasındaki ilk 3 dakikada uygun nemlendirici kullanın.
    Gıda alerjiniz tespit edildiyse bunlardan kaçının.
    Mesleki egzamanız varsa; içi bez, astarlı, lastik eldiven giyin ve uygun yıkama ürünü kullanın.
    Riskli meslek grubunda yer alıyorsanız; çok titiz ve dikkatli davranın. Günde 3-4 kez bariyer kremi kullanın.
    Ellerinizi yıkadıktan sonra cildinizi nemlendirin. Kış aylarında ekstra nemlendirici uygulayın.
    Cildinizle kimyasal teması kısıtlayın.
    Giysi seçimi de önemli. Yünlü ve sentetik kıyafetler yerine, pamuklu ve bol kıyafetler giyin.
    Sigara içilen ortamlarda bulunmayın.
    Stresi kontrol altına alın.
    Ellerinizde egzama varsa kış aylarında soğuktan korunmak için eldiven takmaya özen gösterin.
    Kozmetik seçimlerini bir dermatoloji uzmanının önerisiyle gerçekleştirin.
    Metal, özellikle de nikel ve titanyumdan yapılmış olan aksesuarları dikkatli kullanın.

 
Egzama tedavisi

Egzama; kronik bir rahatsızlık olarak kabul edilse de tetikleyici faktörlerden kaçınıldığı takdirde hayat boyu rahat edilebiliyor. Egzama, akut dönemde genelde sulu kabarcıklarla görülüyor. Bu dönemde yaş pansumanlar, kortizonlu kremler, ağızdan alerji hapları, şiddetliyse kortizon tablet ya da iğnelerle tedavi ediliyor.

Egzama kremleri ne kadar kullanılmalı?
Kronikleştikçe kurumalar başlıyor, bu durumda yağlı kortizonlu merhemler, nemlendiriciler kullanılıyor. Bazı kişilerde ışık tedavileri faydalı sonuçlar veriyor. Kortizonlu kremlerle egzama, kontrol altına alındıktan sonra kortizonsuz kremlerle tedaviye daha uzun süre devam edilebiliyor. Tedavi sonrası iz kalabiliyor. Özellikle enfekte olan kişilerde ya da çok kaşıyan kişilerde ciltte kararma, kalınlaşma olabiliyor. Bu durumda iz tedavilerine başlamak gerekiyor.