İdam cezası nedir? Ne zaman kaldırıldı? İdam cezası geri gelecek mi, gelir mi?
MHP lideri Devlet Bahçeli'nin gündeme getirmesiyle birlikte Türkiye'de idam cezası konusu yeniden gündem oldu. Konuya ilişkin olarak Meclis Başkanı Mustafa Şentop ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'da açıklamalarda bulundu. Peki İdam cezası nedir? Ne zaman kaldırıldı? İdam cezası geri gelecek mi, gelir mi? İşte detaylar...
MHP lideri Devlet Bahçeli'nin gündeme getirdiği idam konusu yeniden konuşulmaya başladı. Daha sonra ise Tekirdağ'da açıklamalarda bulunan TBMM Başkanı Mustafa Şentop belirlenen suçları işleyen kişiler için idam cezasının olması gerektiğini belirtti. Son olarak da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuya ilişkin açıklamalarda bulundu. Bu kapsamda İdam cezası nedir? Ne zaman kaldırıldı? İdam cezası geri gelecek mi, gelir mi? sorularının cevapları araştırılıyor. İşte merak edilen soruların cevabı...
İDAM CEZASI NEDİR? TÜRKİYE'DE NE ZAMAN KALDIRILDI?
Anayasada belirlenen suçları işleyen kişilerin hayatına son verilmesi idam cezasıdır. Türkiye'de 3 Ağustos 2002'de AB Uyum Yasaları çerçevesinde kaldırılmıştır. Günümüzde üst düzey gelişmiş ülkeler olan ABD ve Japonya'da idam cezası yürürlükte bulunuyor. Latin Amerika Devletleri ile Avrupa'da ise idam cezası yürürlükten kaldırıldı. Avrupa kıtasında da yalnızca Kazakistan ile Beyaz Rusya'da idam cezası var. Bunlar içinden Kazakistan'da ise idam cezası yalnızca özel durumlar için yürürlükte bulunuyor. Belarus'ta cezalar infaz ediliyor.
Dünya üzerinde şuanda 58 ülkede idam cezası var. 98 ülke idam cezasının hukuki olarak tamamen kaldırırken 7'si savaş suçları ile istisnai durumlar haricinde kaldırdı. 35 ülke de fiili olarak idam cezasını uygulamadan kaldırdı. Uluslararası Af Örgütü tarafından 140 ülke fiilen veya hukuken idam karşıtı olarak, 58 ülke de idam taraftarı olarak sınıflandırılıyor.
İDAM CEZASI GERİ GELECEK Mİ, GELİR Mİ?
Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ile yakınlaşma süreci kapsamında 2004 yılında ise idam cezasını yasalarından tamamen çıkardı. Ayrıca Türkiye ayrıca idam cezasını yasaklayan AİHS’nin 13 sayılı ek protokolüne de imza attı. Türkiye’nin idam cezasını tekrar uygulamak için ek protokolden çekilmesi gerekiyor. Hukukçular, Türkiye'nin şimdiye kadar Antlaşmalar Hukuku'ndaki “ahde vefa” ilkesi çerçevesinde hiçbir uluslararası sözleşmeden geri çekilmediğine işaret ediyor. Hukukçulara göre Türkiye'de idam cezasının geri getirilmesi hukuken zor, ancak imkansız değil.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, idam cezasına ilişkin kanun teklifini kabul edilmesi durumunda kanunu onaylayacağını kaydetti. Erdoğan şöyle konuştu:
"Benim yaklaşımımı herhalde biliyorsunuz. Meclisten idamla ilgili karar çıktığında, bana gelmeyecek mi bu, bana geldiğinde ben bunu onaylarım. Meclis idamla ilgili olumlu bir karar verdiğinde onama makamı olarak ben bunu onaylarım."
ŞENTOP: BAZI SUÇLAR İÇİN GERİ GETİRİLMESİNDEN YANAYIM"
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin gündeme getirdiği idam cezasının geri getirilmesine ilişkin olarak A Haber canlı yayında, "Ben de bazı suçlar için geri getirilmesinden yanayım. Tasarlayarak adam öldürme, vahşetle kadınlara ve çocuklara karşı işlenmiş olan suçlara karşı idam geri getirilmelidir ama bunun hem iç hem de dış hukuk anlamında adımlar gerekiyor" demişti.
BAHÇELİ: BAŞKACA BİR YOL VE SEÇENEK OLMADIĞI NETTİR
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli idam cezasına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, "TBMM'nin 1 Ekim 2020 tarihinde açılmasıyla birlikte milletimizin haklı beklentisi muhterem vekillerinin mutabakatıyla çözüme kavuşturulmalı, bebek katilleri, sapıklar, alçaklar, tecavüzcüler layık oldukları cezalara çarptırılmalıdır. MHP, idam cezası meraklısı değildir. Ne var ki korku sınırını geçen suç ve suçlularla mücadelenin başarıya ulaşabilmesi maksadıyla içinden geçtiğimiz süreçte başkaca bir yol ve seçenek olmadığı da nettir, nitekim alternatifsizdir." ifadelerini kullanmıştı.