İslam hukukunda boşama yetkisini erkekten tamamen alıp hâkime vermek mümkün müdür?

İslam’da boşama hak ve yetkisi ilke olarak kocaya aittir. Koca, tek taraflı iradesini kullanarak, hâkim kararına gerek olmaksızın ve usulüne uyarak eşini boşayabilir ve bunun hukuki sonuçlarına katlanır. Kur’an-ı Kerim’de ilgili ayetlerin tümünde boşama fiili kocaya nispet edilmekte, boşanılan olarak da kadın zikr edilmektedir (mesela bkz. Bakara, 2/239-232, 237; Ahzâb 33/49; Talâk 65/1).

Aynı durum hadislerde de görüldüğü gibi, İslam tarihi boyunca uygulama da hep böyle olagelmiştir (Meselâ bkz. Buhârî, “Talâk”, 1-3; Müslim, “Talâk”, 1-5; Ebu Dâvûd, “Talâk”, 4, 38; Nesâî, “Talâk”, 86; Müsned, 2/42, 157; Beyhakî, es-Sünenü’l-Kübrâ, VII, 370).

Koca eşini bizzat boşayabileceği gibi, bir vekil aracılığı ile de boşayabilir, ya da karısına boşama yetkisi verebilir.
Genel durum bu olmakla birlikte haklı ve meşru bir takım gerekçelere bağlı olarak kadınlar boşanmak üzere mahkemeye başvurabilirler. Mahkemenin boşaması, dinen de geçerli bir boşama sayılır.

Boşama yetkisinin kocadan tamamen alınması ve başka bir kişi ya da kuruma verilmesi, hem Kur’an ve Sünnetin bu konudaki genel tutumuna aykırı düşer hem de herkesin muttali olabileceği ortamlarda aile içinde kalması gerekli sırların ifşa edilmesine yol açar. Ayrıca boşanma sebebi olarak gösterilen iddianın isbatı için haksız itham ve uydurma deliller devreye girebilir ki, bunlar da karşılıklı nefret ve kin duygularına sebep olur.

Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı