KARTAL HAKKINDA BİLGİ
Kartal'ın Tarihçesi
Kartal Bizans İmparatorluğu döneminde VI. yüzyıl başlarında "Kartalimen" isminde küçük bir balıkçı köyü olarak kuruldu. "Kartal" adını ilk defa sahilde balık avlamak için gelip buraya yerleşen "Kartelli" isminde bir balıkçıdan almıştır. Bizans zamanında, liman önemi taşıyan bu beldeye "Kartalimen" denildiği de bilinmektedir.
Kartal İlçesinin tarihî gelişimini 6.asrın başlarından itibaren tetkik etmek mümkündür. İlçenin Samandıra ve Yakacık gibi yerleşim birimlerinde yapılan kazılarda çıkan tarihî eserlerin Bizans devrine ait oldukları anlaşılmıştır. 1080-1083 yıllarında bütün Anadolu'yu alan Selçuklu Sultanı Süleyman Şah tarafından Pendik, Kartal ve Maltepe'nin fethedilmesinden sonra bu hükümdarla zamanın Bizans imparatoru arasında Dragos Çayı hudut olarak belirlenerek 1084 yılında bir antlaşma yapılmış ve Süleyman Şah bu hududun dışına çıkmamayı taahhüt etmiştir. Bu çay bugünkü Maltepe'nin batısında Maltepe ile Kartal arasında sınırı teşkil eden ve Dragos tepesinin yanından geçerek denize dökülen küçük bir sudur. İşte Anadolu'da Türklerle Bizanslıların ilk hududu bu anlaşma ile tespit edilmiştir. Kartal, 1400 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.
Kartal'da ilk vapur iskelesi 1857 yılında inşa edilmiştir. O dönemlerde küçük bir yerleşim mahalli olarak kalan Kartal, 1873'te Haydarpaşa-Pendik banliyö hattının açılmasından sonra nispeten hareketlenmeye başlamıştır. 1908'de Meşrutiyetin ilanına kadar Üsküdar Mutasarrıflığına bağlı Sancak olarak idare edilmiş, bu tarihten sonra İstanbul iline bağlı bir ilçe olmuştur.
1947'de Kartal ve çevresinin sanayi bölgesi olarak belirlenmesiyle, ilçenin nüfusu ve üretimi artmıştır. Halen İstanbul içindeki en önemli ticaret ve sanayi bölgelerinden biridir. Kartal İlçesi yerleşim bölgesi olarak verimli topraklara sahiptir, yeraltı memba suları azımsanmayacak kadar fazladır, Ayazma'sı meşhurdur ve İstanbul'un balkonu sayılabilecek Yakacık gibi bir tabiat harikasına sahiptir, bu tarihî ve kültürel zenginlikleri ile oldukça göz kamaştırıcı bir ilçedir.
1960 Yılında Kartal 1966 Yılında Kartal
Kartal Belediyesi'nin yıllara göre tarihçesi:
Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti arşivlerindeki belgeler ışığında Kartal Belediyesi’nin köklü bir geçmişe sahip olduğunu görüyoruz.
1854 yılında Kartal, İstanbul şehremaneti'nin oluşturulmasıyla şehir haricî olarak kabul edilmiştir.
1866 yılında Kartal, Kordon Kazaları adı verilen Kaza-i erbâdan sayılmıştır. (İstanbul Külliyatı, Shf.47)
1870 yılında çıkarılan bir nizamnameyle Kartal bir Kaymakamlık olarak teşkil edilmiştir. (İstanbul Külliyatı, Shf.47)
1871 yılı Kartal yerel yönetim tarihinde bir dönüm noktası olmuştur. Oluşturulan yeni Vilayet Nizamnamesi doğrultusunda Kartal Belediyesi kurulur ve Belediye Reisliğine Yasin Ağa atanır. (Osmanlı Devletinde Taşra Yönetimi, Yrd. Doç. Dr. Bekir Parlak, Shf.4)
1888 yılında Kartal, İstanbul şehremaneti sınırlarına katılır.
1912 yılında Kartal kazasında belediye seçimleri yapılır. Kadri Bey reis olarak seçilir.
1916 yılında Kartal kaza merkezine bağlı olmak kaydıyla, Yakacık köyünde de bir belediye oluşturulması uygun görülür.
1922 yılında Kartal'da belediye seçimleri yapılır. (Bu dönemde belediye reisliği seçimleri on yılda bir yapılmaktadır.) Cumhuriyetin ilk yıllarında Kartal halen bir nahiye görünümündedir.
1928 yılında Kartal Belediye Dairesi Reisi Ali Rıza Bey, Kartal'ın yeniden bir Kaza haline getirilmesi için Başbakanlığa bir yazı yazar.
1937 yılında Kartal Belediye Reisliği makamı, Kartal Kaymakamlığı'nın uhdesine verilir. (Cumhuriyet Arşivi,7307 numaralı vesika)
1943 yılında Kartal Belediye Reisliği'nin Kartal Kaymakamlığı'nın uhdesine verilmesine dair düzenlemeye son verilir.
Kartal Belediyesi 1943'ten sonra İstanbul Anadolu yakasının en büyük ilçesi olur.
1943'ten günümüze Kartal Belediyesi "Belediye Başkanlığı" olarak hizmet vermektedir.
1925 Yılında Kartal 1955 Yılında Kartal
Kartal'ın Kültürel Yapısı
Kartal ilçesinin sosyo-kültürel yapısı çeşitlilik gösterir. Bunda iç göçün ve buna bağlı olarak artan nüfusun etkisi büyüktür.
Kartal'da mevcut kültürel çeşitliliği fırsata dönüştürmek, zengin bir kültürel mozaik oluşturmak önemlidir. Bu bağlamda, mevcut kültür merkezlerinin değerlendirilmesi, yeni kültür merkezleri yapılması, mevcut merkezlerdeki faaliyetlerin çeşitlendirilerek arttırılması, katılımın sağlanması ve Kartallıların aidiyet ve bilinç seviyesinin yükseltilmesi belediyemizin temel stratejileri arasında yer almaktadır.
Kartal Belediyesi ulusal ve uluslararası sosyo-kültürel etkinliklerde yer almakta, bu etkinlikleri ilçemize taşıyarak Kartal'ı ve Kartallıları farklı platformlarda buluşturmaktadır. Kartal halkının sosyo-kültürel ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayabilmek amacıyla düzenlenen ve yıl boyunca periyodik olarak devam eden kültürel, sanatsal, eğitsel ve sportif etkinlikler aracılığıyla Kartal metropollerle yarışabilecek bir standarda ulaştırılmaktadır.
Bu etkinlikler kapsamında her yaz düzenlenerek geleneksel hale gelen "Kültür-Sanat Festivali" ile kültürel alanda seminer, söyleşi, panel, konferans, sempozyum gibi etkinlikler, sanatsal alanda; konser, sinema, tiyatro gösterileri ve özellikle çocuklara yönelik düzenlenen eğitici, öğretici yarışmalar sayesinde Kartal halkı Kartal'a yakışır bir yaz geçirmektedir.
Hasan Ali Yücel ve Kartal Bülent Ecevit Kültür Merkezleri Kartal'ın merkezinde faaliyet sürdürürken, merkez dışındaki yerleşim yerlerinde ikamet eden vatandaşların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Hürriyet, Uğur Mumcu, Soğanlık ve Yakacık mahallelerinde de kültür merkezleri inşa edilmiştir. Bu merkezlerde kütüphane, sinema, tiyatro, konferans ve sergi salonları ile sağlık ocağı, PTT, muhtarlık ve banka şubeleri vardır. Belediyemizin sinema, tiyatro, seminer, yarışma, gösteri v.b. eğitici, öğretici ve eğlendirici kültürel faaliyetleri bu merkezlerde sürekli ve düzenli olarak gerçekleştirilmektedir.
Turizm
Kartal İlçesi sınırları dahilinde 7 adet Turistik gezi alanı bulunmaktadır. Bunlar;
Dragos Tepesi ve yakın çevresi (Doğal Sit Alanı)
Aydos Ormanı (Doğal Sit Alanı)
Kartal Merkez (Kentsel Sit Alanı)
Soğanlık (Kentsel Sit Alanı)
Kartal Meydanı
Yakacık Meydanı
Kartal Sahili (8.53 km)
Ayrıca Adalar'a yakın olması da turizm açısından Kartal'ın değerini arttırmaktadır.
Bunlara ilave olarak, Turistik gezi alanı kapsamına dahil edilmek istenilen, proje aşamasında 2 bölge daha bulunmaktadır:
Taş Ocağı Alanı, Sanayi Caddesi ve Caddenin sahil bağlantısı (Yat Limanı)
Şehir Parkı (Balıklı Göl)
Parklar Spor Alanları
Kartal ilçesinde toplam 150 adet park bulunmaktadır. Bunların 131 adedinde çocuk oyun grubu yer almaktadır. Parkların 43 adedinde basketbol sahası, 6 adedinde futbol sahası, 2 adedinde minyatür futbol sahası, 2 adedinde voleybol sahası, 1 adedinde tenis kortu, 1 adedinde buz pisti ve 1 adedinde kaykay pisti bulunmaktadır.
Kartal'daki parklar, toplam 120.915 m2 yeşil alan, 21.519 m2 kum alan, 94.941 m2 sert zeminden oluşan toplam yaklaşık 237.991 m2 alanı kaplamaktadır. Parkların 61 tanesi E-5'in üst kısmında, geri kalan 89 tanesi ise E-5'in alt tarafında (E-5 ile deniz arasında) bulunmaktadır.
İbadet Yerleri
Kartal ilçesinin farklı mahallelerinde hizmet veren T.C. Diyanet İşleri Başkanlığı'na bağlı resmi 70 adet cami mevcuttur. Ayrıca ilçede 1 adet cem evi ve 1 adet kilise (Surp Nişan Ermeni Kilisesi) vardır.
