Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü nedir? Neden kuruldu? KGAÖ'nün üyeleri kimlerdir?

Kazakistan'da bir süredir iç karışıklık mevcuttu. Ülkeyle ilgili son gelişme de Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) tarafından Kazakistan'a asker gönderilmesi oldu. Yaşanan bu gelişmenin ardından vatandaşlar Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü'nün ne olduğunu merak ediyorlar. Bu bağlamda, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü nedir? Neden kuruldu? KGAÖ'nün üyeleri kimlerdir? Detaylar haberimizde...

KOLEKTİF GÜVENLİK ANLAŞMASI ÖRGÜTÜ NEDİR?

Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü veya kısaltılmış ismiyle KGAÖ (İngilizce: Collective Security Treaty Organisation), 7 Ekim 2002 tarihinde altı Bağımsız Devletler Topluluğu ülkesi (Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Belarus ve Ermenistan) tarafından kurulan hükûmetlerarası askerî ittifaktır.

Örgüt'ün temellerini 15 Mayıs 1992 tarihinde Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te imzalanan Kolektif Güvenlik Antlaşması oluşturmaktadır. Rusya'nın 7 Mayıs 1992'de Rusya Silahlı Kuvvetleri'nin kuruluşuna ilişkin yayınladığı bildiride BDT üyesi ülkeler ortak güvenlik antlaşması yapılmaya davet edilmişti. Ortak güvenliğe ilişkin Rusya'nın talebi doğrultusunda 15 Mayıs 1992'de Taşkent'te Devlet Başkanları Konseyi toplanmıştı.

Bu zirvede altı üye ülke (Rusya Federasyonu, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Ermenistan) Kolektif Güvenlik Antlaşması (Taşkent Antlaşması)'nı imzaladılar. Gerçekleştirilen bu antlaşmayla birlikte taraflar kendi aralarında yeni bir askeri ittifak kurmuş oluyordu.

7 Ekim 2002 tarihinde Belarus, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan devlet başkanları Taşkent'te Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nü (KGAÖ) kurdular. İmza atan ülkeler, başka herhangi bir askeri ittifak ya da ülkeler grubuna dahil olamıyorlar. Bu ülkelerden herhangi birisine karşı gerçekleştirilen bir saldırı, tüm üye ülkelere gerçekleştirilmiş olarak sayılıyor. Mayıs 2007’de KGAÖ genel sekreteri Nikolay Bordyuja “KGAÖ açık bir organizasyondur. İran’ın birliğimize başvurması halinde, başvurusunu değerlendiririz.” açıklamasıyla İran’ın katılabileceğini belirtmiştir. Eğer İran katılsaydı eski Sovyetler Birliği ülkelerinden olmayan ilk üye ülke olacaktı.

28 Mayıs 2010 tarihinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Kostyantin Hrişenko, Ukrayna'nın KGAÖ'ye katılmayı planlamadığını belirtti. 3 Haziran 2010 tarihinde Ukrayna Parlamentosu Ukrayna'nın herhangi bir askeri birliğe üye olmasını yasaklamış ancak askeri ittifaklarla iş birliği yapmasına izin vermiştir.

KGAÖ'NÜN ÜYELERİ KİMLERDİR?

• Belarus (2002)
• Ermenistan (2002)
• Kazakistan (2002)
• Kırgızistan (2002)
• Rusya (2002)
• Tacikistan (2002)