Mustafa Sabri Kimdir | Mustafa Sabri'nin Atatürk İçin Fetvası

Mustafa Sabri kimdir?

Damat Ferit’in şeyhülislamı olarak görev yapan Mustafa Sabri, Atatürk için ölüm fermanı hazırladı.1922’de Milli Mücadele’nin kazanılmasından sonra önce Yunanistan’a kaçtı,  ardından Mısır’a geçerek ölene kadar bu ülkede kaldı.

Kurtuluş Savaşı sırasında Atatürk ve Kuvayi Milliye kuvvetleri için ölüm fetvasını kaleme alan Mustafa Sabri’nin adının Tokat’ta yeni açılan bir imam hatip lisesine ortaya çıktı. Yazılı açıklama yapan Eğitim- Sen, okulun isminin derhal değiştirilmesini istedi.

Mustafa Sabri’nin adının daha önce Tokat’ta kurulan vakfa verildiği ve emekli öğretmen Hami Karslı’nın açtığı davanın ardından vakfın isminin değiştirildiği ortaya çıktı.
Eğitim-Sen Tokat Şubesi Yönetim Kurulu’ndan yapılan yazılı açıklamada, Mustafa Sabri hakkında şu bilgiler verildi.

-“Damat Ferit hükümetinde şeyhülislam olarak görev yapan 1869 Tokat doğumlu Mustafa Sabri; Mustafa Kemal için ‘Sultan Osman Oğlunun’ makamına geçmek isteyen kişi diyen, aynı zamanda İngiliz Muhipleri Cemiyeti’ne mensup bir kişidir. İstanbul hükümetinin, Anadolu’daki milli mücadele hareketine karşı yumuşak davrandığını savunmuş, Sevr Antlaşması’nın kabulünü ısrarla istemiş hatta bunun için eşinden bile eleştiri almıştır. Milli Mücadele’ye karşı daima olumsuz tutum ve davranışlar içerisinde yer alan Mustafa Sabri, Cumhuriyete ve Atatürk’e karşı devamlı kin ve nefret kusan bir kişi olmuş

TESADÜF DEĞİL

Eğitim Sen Tokat Şubesi Yönetim Kurulu’ndan yapılan yazılı açıklamada, kent merkezinde yeni açılan imam hatip lisesine Mustafa Sabri’nin isminin verilmesine tepki gösterildi. Açıklamada, “Damat Ferit hükümetinde şeyhülislam olarak görev yapan 1869 Tokat doğumlu Mustafa Sabri; Mustafa Kemal için ‘Sultan Osman Oğlunun’ makamına geçmek isteyen kişi diyen, aynı zamanda İngiliz Muhipleri Cemiyeti’ne mensup bir kişidir. İstanbul hükümetinin, Anadolu’daki milli mücadele hareketine karşı yumuşak davrandığını savunmuş, Sevr Antlaşması’nın kabulünü ısrarla istemiş hatta bunun için eşinden bile eleştiri almıştır. Milli Mücadele’ye karşı daima olumsuz tutum ve davranışlar içerisinde yer alan Mustafa Sabri, yeni kurulan Türk devletini ve rejimini daima eleştiren, tüm inkılaplara karşı çıkan, Cumhuriyete ve Atatürk’e karşı devamlı kin ve nefret kusan bir kişi olmuştur. Bu kişi Milli Mücadele’nin kazanılmasından sonra önce Yunanistan’a kaçmış ardından Mısır’a geçerek burada ölmüştür. Sonuç olarak, bu kişinin ismi, ilimizde bir Anadolu imam hatip lisesine verilmiştir. İlimizde, ismi okula verilebilecek bir Türk büyüğü, ilim adamı, eğitimci, yazar, veya sanatçı yok mudur?” denildi.

Adına vakıf kurulmuş

Mustafa Sabri’nin ismini AKP’li Belediye Başkanı Adnan Çiçek döneminde Tokat’ta kurulan bir yardım vakfına verildiği de ortaya çıktı. Emekli öğretmen Hamit Karslı, “Şeyhülislam Mustafa Sabri Efendi Vakfı’nın isminin Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasa ile belirtilen niteliklerine ve anayasanın temel ilkelerine, hukuka, milli birliğe ve milli menfaatlere aykırı olduğu” gerekçesiyle vakfın kapatılması için 2007’de Tokat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açtı. İki yıl süren mahkeme sürecinde vakfın ismi noter senedi ile Tokat Aşevi ve Yardım Vakfı olarak değiştirildi. Bunun üzerine mahkeme ortada şikâyet konusu olan bir vakıf kalmadığı için 2009 yılında davayı bitirdi. Emekli Öğretmen Hami Karslı, “Mustafa Sabri bunlar için bir tutunacak dal, çünkü Atatürk devrimlerine en önce karşı çıkanlardan birisi. ‘Türk yaratıldığım için beni affet Tanrım’ diyecek kadar ‘Türklüğe tövbe’ diyecek kadar Türk düşmanı, Cumhuriyet düşmanı. Bir liseye bu kişinin ismi verilmiş, faaliyetlerini sürdürüyor ve kimseden de çıt çıkmıyor” diye konuştu.

‘Kesinlikte tesadüf değil’

ADD Tokat Şube Başkanı Cemal Güneş de, “Cumhuriyet, Atatürk düşmanı, Atatürk’ün Nutuk kitabında ‘Vatan haini’ olarak tanımladığı bir kişinin ismi bu eğitim öğretim yılı başında şimdi de Tokat’ta imam hatip lisesine verildi. İngilizlerle bir olup, İngiliz uçaklarından atılan bildirilerde ‘Kuva-i Milliye ye yardım etmeyin, bunların katli vaciptir’ diye fetvalar veren bir Şeyhülislam bu. Bir liseye bu kişinin isminin verilmesi kesinlikle tesadüf değildir, bilinçli bir eylemdir. Şeyhülislam Mustafa Efendi bugün birileri Atatürk maskesini takmaya çalışsa da Atatürk karşıtlarının rol modelidir ve bu geleneği, bu karşıtlığı yaşatmak isteyenlerin bir çabasıdır” dedi.