Özgüven eksikliği ile baş etmen mümkün! Peki neler yapmalı!
Özgüven eksikliğini gidermek mümkün mü. Psikolog Beyhan Budak özgüven eksikliğini gidermenin yollarını söyledi bizde yazdık. İşte özgüven eksikliğini gidermenin yolları.
Özgüven eksikliği yaşayan insanların en sık yaptığı yanlış her konuda iyi olmak zorundaymış gibi hissetmek ve bunun için uğraşmak. Bunun sonucunda seni çok büyük bir hayal kırıklığı bekliyor. Çünkü insanın doğasında böyle bir şey yok. Her konuda iyi olman mümkün değil. Özgüven eksikliğinin arkasında bir yetersizlik hissiyatı vardır. Sen her şeyi yapabilirsin her konuda iyi olabilirsin diye başlarsan her konuda başarısız olursun ve enerjini boşa harcamış olursun, hayal kırıklığına uğrarsın. Sonrasında ben bu durumu halledemeyeceğim hiçbir şeye gücüm yetmiyor hissiyatına kapılırsın. Einstein'in bir sözü vardır 'aslında herkes dâhidir.' Yani herkesin yetenekli olduğu bir konu vardır. Özgüven içindeki değeri içindeki cevheri ortaya çıkarmaktır. Şimdi insanlar bazen bu özgüven geliştirme yolunda kendilerini olmadığı bir şeye dönüştürmeye çalışıyorlar. Her konuda iyi olman mümkün değil sen hangi konuda yeteneklisin hangi konuya eğilimin yüksek bunu keşfetmelisin. Eğer ki çok geliştiremediğin bir alanda kendini zorlarsan başarısız olursun.
Peki kendi içinde yetenekli olduğun iyi olduğun alanları nasıl keşfedeceksin?
Bir, bu güne kadar hangi konuda iyi olduğunu düşünüyorsun hangi işle uğraşırken zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsun bunların üzerinde yoğunlaş. Kendini keşfet.
İki, mantığına ve sağduyusuna güvendiğin 5 insan seç, seni eleştiren yargılayan kişiler olmamalı seni pohpohlayan tipler de olmamalı. Bu beş insana sormalısın 'beni nasıl görüyorsun, hangi konuda iyiyim, sence hangi konuda kendimi geliştirmeliyim, hangi konuda kendimi zorlamamalıyım,' gibi. Bu beş insandan geribildirim almak çok işine yarayacaktır. Ama çevrendeki baskın ve duygusal vampirlere dikkat! Bunlar seni sömürmeye çok açık, çevrendeki herkes iyi niyetli değil seni manipüle edebilir. Özgüven eksikliğini yenmek bir mücadele yolu! Bu mücadelede iki adım ileri bir adım geri gideceksin.
Üç, kafanda kötü senaryolar kurmayı bırak. Diyelim ki bir işe yada konferansa gideceksin ve sen sürekli bu işle ilgili kafanda, olmayacak, herkes bana bakacak diye düşünürsün kendini zorlayıp bu senaryoları değiştirebilirsin, 'her şey daha güzel olacak, ben düzgün bir şekilde konuşmamı yapacağım,' gibi.
Dört, bu problemi yaşayan insanlardan uzak dur. Özgüven eksikliği yaşayan insanlar kendilerini ispatlamak noktasında baskın karakterli tiplerin yanına yanaşmaya çalışabilir ama daha özel gruplarında has dairelerinde kendilerine benzer insanlarla beraberdirler. Diyelim ki çok samimi bir arkadaşın seninle aynı problemi yaşıyor ve sen bu kabuğundan çıkmak istiyorsun, özgüvenini yerine getirmek istiyorsun. İster istemez arkadaşına da diyeceksin 'gel beraber aşalım bu problemi' eğer ki bu arkadaşı bunu istemiyorsa seni geriye çekiyorsa bu problemi yaşayan insanlardan uzak durmanda fayda var. Onlar kendi alanlarından çıkmak istemiyorsa senin de harekete geçmeni engelleyebilirler.
Beş, insanlarla küçük küçük de olsa sohbet etmeyi ihmal etme. Kişi, diğer insanlara birlikte olduğu zaman ne konuşacağı konusunda çok büyük sıkıntı yaşıyor. En temel üç dört tane mevzu var. Bir aile konusu, ikicisi okul yada iş hayatı, hayallerinde de bahsedebiliyorlar. Böyle olunca ister istemez konu başka bir yere bağlanıyor. Hiç o kadar ayrıntılı düşünmene gerek yok sohbet konusu ile ilgili, hiç kimse çok entelektüel sohbet noktasına girmiyor. Arabalardan bahsediyor, havadan bahsediyor hatta yoldan geçenden bahsediyor.
Altı, sadece online ortamda etkin olma. Sosyallik bir ihtiyaçtır eğer ki gerçek dünyada sosyallik ihtiyacını karşılayamıyorsan bu konuda çekingenliğin varsa bunu belki de sanal ortamda karşılama yoluna gidebilirsin, belki bir online oyunda sohbet odalarında konuşuyorsundur, bu bir noktada ihtiyacını karşılar ama asıl mevzuyu çözmeni hiç bir şekilde sağlamaz. Bundan dolayı sosyallik ihtiyacını internette karşılamak yerine gerçek hayata dönmen lazım. Gerçek hayatta kendini biraz zorlaman lazım diyeceksin ki, 'nerden bulayım birilerini' o kadar çok insan var ki etrafında sadece küçük küçük diyaloglarla başlayabilirsin.
Yedi, bir challange yap ve tek başına dışarı çık. Özgüven problemin varsa dışarı çıkmakta sorunların olabilir, 'yalnız başıma ben ne yapacağım, insanlar bana ne diyecekler' diye kaygıların korkuların olabilir. Bir challenge yap bir günü tek başına dışarda geçir. Sabah çık, bir yerde çay iç, kahve iç, görmediğin bir yere tek başına git. Gün sonuna vardığın zaman eve mutlu bir şekilde döneceksin. Çünkü daha önce yapmadığın bir şeyi yaptın ve böyle böyle kendini zorladıkça aslında özgüven gelişiyor.