Resim yapmak ve bulundurmak günah mı? caiz midir?
Tevhid inancını esas alan İslâm, bu inancı korumak için son derece titizlik göstermiştir. Akla ve kalbe, gizli ve açık bir şekilde girebilecek her tür şirk ve putperestlik yolunu kapatmıştır.
TBu sebeple Hz. Peygamber (s.a.s.) İslam’ın ilk döneminde, ne suretle olursa olsun, tasvir (resim-heykel) yapmayı ve tasvirli eşya kullanılmasını yasaklamıştır.
Çünkü Hz. Peygamber (s.a.s.) şirkle mücadele halindeydi; insanları putlara, heykellere, resimlere ibadetten uzaklaştırıyordu. Nitekim resim ve heykeli şiddetle yasaklayan “Kıyamet gününde en şiddetli azaba maruz kalacak olanlar Mûsâvvirlerdir. ” (Buhârî, Büyu’, 36; Libas, 89); “Bu tasvirleri yapanlara kıyamet gününde azap edilir ve onlara ‘Hadi bakalım, yaptığınız şu suretlere bir de can verin ’ denilir. İçinde suret bulunan eve melekler girmez” (Buhârî, Bed’ü’l-halk 7; Libas, 92, 95; Ebû Dâvûd, Tahâret 91) gibi hadisler bu dönemde söylenmiştir. Buradan, yasaklanan şeyin bunların kişileri şirke götürmesi, kutsallık ve tapınma aracı yapılması olduğu anlaşılmaktadır (Cezîrî, Kitabü’l-Fıkh ala’l- mezâhibi’l-erba’a, II, 34).
Daha sonraki dönemlerde ise İslam bilginleri, suret yapmanın hükmüyle ilgili olarak farklı mütalaalarda bulunmuşlardır. Bazı âlimler yukarıdaki ayet ve hadislerden hareketle, ayrım yapmaksızın suret yapmayı caiz görmezken, bundan suretin başıyla gövdesinin irtibatsız olması, ya da başsız olması gibi canlı hükmüne girmeyeceği durumları istisna etmişlerdir.
Bir kısım âlimler ise ibadet ve tazim amacı taşımayan eğitim amaçlı canlı resmi yapılmasına olumlu bakmışlar, böyle bir amaca yönelik olmayan ve daha çok heykel tarzı, tam vücutlu suretleri yapmayı ve duvarlara asmayı caiz görmemişlerdir (Kâsânî, Bedâiu’ s-sanâî, V, 127).
Resmi caiz görenler, gerek oyuncakların yasaklanmaması (Ebû Dâvûd, Edeb, 62. ) gerekse, örtülere nakış ve desen şeklinde canlı tasvirlerinin yapılmasının caiz olmasından (Müslim, Libas, 26) hareketle, tapınma ve Allah’ın yaratma sıfatına benzetme gibi bir amaç olmadıkça resim çizmekte beis olmadığını belirtmişler; ancak resmin dinin genel hüküm ve ahlak ilkelerine ters olmaması gerektiğini de vurgulamışlardır. İçinde yaşadığımız çağın gerçeklerine ve ihtiyaç ilkesine uygunluğu bakımından bu görüş tercih edilebilir.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı
