epolitik riskler, iki seçim ve küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklere rağmen, geçen yılın tamamında yüzde 4 ile G20"nin en hızlı büyüyen dördüncü ülkesi olan Türkiye, güçlü performansını bu yıl da sürdürüyor. Küresel krizden bu yana 6.9 milyon kişiye son bir yılda ise 880 bin kişiye istihdam sağlayan Türkiye ekonomisi, kesintisiz büyüme sürecini 26 çeyreğe taşıdı.
HARCAMALAR YÜKSELDİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan verilere göre ekonomi ilk çeyrekte yüzde 4.8 ile, 4.5 olan beklentilerin üstünde büyüdü. Türkiye aynı zamanda ilk çeyrekte dünyanın en fazla büyüyen beşinci ülkesi oldu. Kasım ayında yapılan seçimlerin ardından tek parti iktidarının tekrar sağlanması ve ülkeyi bir üst lige taşıyacak olan başkanlık sisteminin önününün açılması ile birlikte güveni artan tüketicinin harcamalarının da yükselmesi büyemiyi hızlandırdı. Bu yılın ilk çeyreğinde büyümenin lokomotifliğini devlet ve vatandaşın harcamaları üstlenirken, sanayi sektöründe de kıpırdanma yaşandığı gözlendi. Geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 10.9 artan devletin tüketim harcamaları büyümeye 1.16 puan katkı sağlarken, yüzde 6.9 artan vatandaş tüketimi ise büyümeye 4.78 puan katkı yaptı. Devletin tüketiminde maaş ve ücretlerdeki artış yüzde 4 olurken, mal ve hizmet alımları ise yüzde 17.1 arttı. Asgari ücretteki artış vatandaşın tüketimini de hızlandırdı. Özellikle ulaştırma ve haberleşme ile sağlıktaki harcamasındaki artış dikkat çekti.
İNŞAATTA BÜYÜK ARTIŞ
Yılın ilk çeyreğinde vatandaşın yeni cep telefonu talebinde- ki canlılık ulaştırma ve haberleşme grubu harcamalarının yüzde 9.53 artarak 4.4 milyar liraya çıkmasına neden oldu. Sağlık harcamaları yüzde 22.1 artarak 1.6 milyar liraya yükseldi. Azalan tek harcama lokanta ve otel grubunda oldu. Bu yılın ilk çeyreğinde sektörel bazda imalat sanayisi büyümeye 1.5 puan katkı sağlarken, inşaat da 0.37 puanlık olumlu etki yaptı. İhracat ise büyümeyi yaklaşık 1.5 puan aşağı çekti İmalat sanayisi ilk çeyrekte yüzde 5.9 büyüdü ve 1.50 puanlık bir katkı sağladı. İnşaat sektörü de geçen yılın aksine yüzde 6.6 büyüyerek 0.37 puanlık destek vermeyi başardı. İhracata dayalı otomotiv üretimindeki büyük gelişim ulaştırma ve haberleşme grubunda yüzde 3.8"lik artışa ve 0.46 puanlık katkıya neden oldu. Finans sektörü ilk çeyrekte geçmiş yıllara göre hız kesti ve yüzde 6.5 büyümeyle 0.92 puanlık katkıyı getirdi. Daralan tek sektör olan turizm sektörü yüzde 1.2 küçüldü ve büyümeye 0.02 puanlık düşüş getirdi.
İHRACAT AŞAĞI ÇEKTİ
İthalat ve yatırımların durması ise büyümeyi olumsuz etkiledi. Tüketimin artmasına paralel olarak ithalattaki yüzde 7.5"lik artış ilk çeyrek büyümesini 2.15 puan geriletti. Yüzde 2.4 artan ihracatın 0.61 puanlık katkısı ithalatın etkisini durdurmaya yetmedi. Devletin ve özel sektörün fabrika yatırımları ise ilk çeyrekte geçen yıla göre azaldı. Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 708.6 milyar dolar olarak gerçekleşirken, TL bazında ise 2 trilyon liralık büyüklüğe ulaşıldı. Dünkü rakamların ardından birçok kurum bu yıla ilişkin tahminlerini yukarı revize ederken, yüzde 4.5"lik hedefin tutturulmasına kesin gözüyle bakılıyor.