Küresel borsalarda satış dalgası hakim. ABD borsaları dün yüzde 4,6 değer kaybetti. Gelişmekte olan ülke borsalarında kayıplar yüzde 5'lere yaklaştı. Korku Endeksi (VIX) 3 günde neredeyse üçe katlanarak 13 seviyesinde 37 seviyesine çıktı. Borsalardaki satış dalgasında Fed'in bu yıl beklenenden fazla faiz artırabileceği beklentisi hakim. Bunun yanı sıra 4 yılın zirvesine çıkan ABD 10 yıllık faizleri de hisse senetleri üzerinde baskı oluşturdu. ABD borsalarının neredeyse bir yıldır hiç düzeltme yapmadan yükselmesi de düşüşün sert olmasına neden oldu.
DOLAR VE EURO BUGÜN NE KADAR?
Küresel piyasalardaki satış baskısının frenlenmesiyle dolar/TL 3,77 seviyesinde işlem görüyor.
ABD piyasalarındaki sert satış baskısının küresel riskten kaçışı tetiklemesiyle dün sert satış baskısı altında kalan dolar/TL'de bugün sakin bir seyir gözleniyor. Bankalararası piyasada dolar/TL 3,77'nin üzerinde hareket ediyor. Euro/TL de 4,67-4,68 bandında seyrediyor.
Tepki alımlarıyla nispeten toparlanan TL'nin seyrinde küresel piyasalar belirleyici olmaya devam edecek.
Küresel piyasalarda dolar, hisse piyasalarındaki toparlanmayla yatay seyrediyor.
Doların başlıca altı para birimi karşısındaki seyrini izleyen endeks iki haftanın zirvesi olan 90,034 seviyesinden gerileyerek 89'lu seviyelere indi.
DOLAR VE EURO FİYATLARINI NE BELİRLER
Genel anlamda döviz, yabancı ülkelerin para birimlerini temsil eden belgelere verilen isimdir. Altın fiyatlarında olduğu gibi döviz kurları da(fiyatları) arz -talep dengesine göre belirlenmektedir. Ülkelerin dış dünya ile yaptığı alışverişlerde oluşan açık o ülkenin döviz talebidir. Yani bir ülkenin döviz talebi cari açığıdır diyebiliriz.
Temel olarak döviz kurları o ülkenin sahip olduğu döviz miktarının fazlalığı veya azlığına göre belirlenir. Örneğin; bir ülkenin iç piyasasında yeteri miktarda döviz bulunmuyorsa, vatandaşların ya da şirketlerin döviz talebi karşılanamayacak seviyedeyse o ülkenin cari açığı vardır. Bu cari açık da doğrudan döviz fiyatlarının artmasına neden olur. Ülkemizde cari açık sebebi ile döviz kurları sürekli yükselme eğilimindedir.
Kısacası “İç piyasada döviz ihtiyacı karşılanamazsa döviz değer kazanmaya başlar.”
Döviz fiyatlarını belirlemede bir diğer faktör ise siyasi istikrardır. Bir ülkede siyasi ortam gergin ise borsa da bundan olumsuz etkilenecektir. Buna paralel olarak borsa eksi değerlerde işlem görecektir. Borsadaki bu olumsuz hava döviz cinsi araçların fiyatlarının daha da artmasına sebep olmaktadır.
Bir ülkenin ekonomisi ne kadar istikrarlı olursa, o ülkeye gelecek turist sayısı o oranda artış gösterir ve dolayısıyla döviz miktarında da artış yaşanır. Bu artışla birlikte ülkedeki döviz kurlarında düşüş meydana gelir.
Altın ve döviz arasındaki ilişki ve birbiri üzerindeki etkileri açısından incelendiğinde ise; bu iki yatırım aracı birbirlerine muadil olduklarından zıt orantılı şekilde işlerler. Çoğunlukla dolar yükseldiğinde borsa ve altın fiyatları bir nebze aşağıya hareket etse de ekonomik istikrarsızlık ya da politik süreçle ilgili beklentilerin kötü olması her iki yatırım aracında da yükselişe neden olabilir.