AGİ’nin açılımı asgari geçim indirimi demektir. İşçinin kendisi ile beraber bakmakla yükümlü olduğu kişiler için verilen indirimdir. Kişinin medeni durumuna göre, sahip olduğu çocuk sayısına göre miktarda farklılık gösterebilir. 16 yaşından itibaren sigortalı çalışan insanların asgari geçimini sağlayacak kısmın hesaplanıp, toplam gelirden çıkarılması ile vergiden muaf bırakılmasıdır. AGİ’yi işveren vermez. Tüm AGİ ödeneklerini devlet yapar. Ancak işverenin vergisinden düşürülür.
Asgari geçim indiriminin yıllık tutarı, her ücretli için takvim yılı başında geçerli olan asgarî ücret üzerinden hesaplanan yıllık vergi tutarını aşamayacak ve yılı içerisinde asgari ücret tutarında meydana gelen değişiklikler, asgari geçim indirimi uygulamasında dikkate alınmayacaktır. Asgari geçim indirimi tutarının, ücretlinin aylık hesaplanan vergisinden fazla olması halinde, fazlası dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla, ücretlinin yararlanacağı aylık asgari geçim indirimi tutarı, aylık asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanan aylık vergi tutarını aşamayacaktır.
İndirimin uygulamasında çocuk tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade etmektedir.
Ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında "Aile Durumu Bildirimi" ile işverenlerine bildirimde bulunacaklardır. Durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde (evlenme, boşanma, ölüm, doğum vb.) bu değişiklikleri işverene bir ay içerisinde bildireceklerdir. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacaktır.
Asgari geçim indiriminden;
• Ücretleri gerçek usulde vergilendirilen tam mükellef gerçek kişiler (Diğer bir ifade ile ücretleri tevkif suretiyle vergilendirilen tam mükellef kişiler).
• Tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bildirenler.
• Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesi kapsamında ücret kapsamında değerlendirilen ücret geliri elde edenler (Örneğin; sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar) yararlanır.
Asgari geçim indiriminden;
• Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı
Bunlar;
a) Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar.
b) Özel hizmetlerde çalışan şoförler.
c) Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri.
d) Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar.
e) Gerçek ücretlerinin tespitine imkân olmaması sebebiyle, Danıştay'ın müspet mütalaasıyla, Maliye Bakanlığınca bu kapsama alınanlar.
• Ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler.
• Dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler. (İkametgahı Türkiye'de olmayan ve bir takvim yılında 6 aydan az süre ile Türkiye'de ikamet edenler)
• Başka bir kanun hükmü (3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 4490 Sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu, 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu vb.) uyarınca ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar yararlanamazlar.
AGİ KAÇ LİRAYA ÇIKACAK?
Çalışanlara her ay verilen Asgari Geçim İndirimi'nin (AGİ) tutarı çalışanın medeni durumuna, çocuk sayısına göre değişiyor. AGİ tutarı halen 152,21 ile 258,76 lira arasında bulunuyor. Asgari ücret brüt 2 bin 532 lira olursa, AGİ 189,90 ile 322,83 lira aralığına yükselecek.
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR OLACAK?
İşsizlik maaşı da halen en düşük 805,63, en yüksek bin 611 lira 28 kuruş olarak uygulanırken; brüt asgari ücret 2 bin 532 lira olursa en düşük maaş bin 5 lira 11 kuruşa, en yüksek maaş da 2 bin 10 lira 23 kuruşa çıkacak.
Asgari ücreti 2018 yılında yüzde 14.2 oranında zam yapılmış ve brüt 2.029,50 lira, net 1.603,12 lira olarak belirlenmişti. Asgari ücretli günlük 67,65 lira alıyor. 1 Ocak 2019 itibariyle yeni asgari ücret geçerli olacak.
AGİ MAAŞA DAHİL MİDİR?
1 Ocak 2016’dan itibaren geçerli olan bekar veya eşi çalışan çocuksuz işçi maaşının içerisinde AGİ yer almaktadır. Ancak eşin çalışması ve çocuk durumuna göre artan AGİ ücretinin ayrı bir şekilde ödenmesi gerekiyor.
AGİ NASIL HESAPLANIR?
Asgari Geçim İndirimi hesaplanırken, ilgili yılın başındaki (Birinci 6 aylık) asgari ücret tutarının yıllık toplamı hesaplanır, hesaplanan yıllık toplam tutar, Asgari Geçim İndirimi oranı ile çarpılır, elde edilen Asgari Geçim İndirimine esas tutar en düşük Gelir Vergisi oranı olan %15 ile çarpılarak bulunan değer 12'ye bölünür ve aylık Asgari Geçim İndirimi tutarı hesaplanır.
Oran hesaplanırken çalışanın medeni durumu göz önüne alınır. Yıllık asgari ücret toplamının, işçinin kendisi için %50'si, çalışmayan eşi için %10'u, bakmakla yükümlü olduğu 2 çocuğun her biri için %7,5'u, 3. çocuk için %10'u ve sonraki çocukların her biri için ise %5'i esas alınır. Bu oranlrın toplamı %85'i geçemez. Örneğin eşi çalışmayan ve 3 çocuğu olan bir işçinin asgari geçim indirimi oranı %50 + %10 + %7,5 + %7,5 + %10 = %85 olacaktır. Yıllık asgari ücret toplamı bu oran ile çarpılır ve sonuç 12'ye bölünerek aylık asgari geçim indirimi hesaplanır.
Hesaplanan Asgari Geçim İndirimi %85'den büyük olamaz.