Çin'in Hubei eyaletine bağlı Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa bir sürede pandemiye dönüşen koronavirüse karşı aşı çalışmaları tüm hızıyla sürerken Almanya'dan güzel bir haber geldi. Almanya'da Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu BioNTech'in geliştirdiği "BNT162b1" isimli aşının, 18 ila 55 yaşlarındaki 60 sağlıklı gönüllünün katıldığı denemelerinde Kovid-19'u etkisiz kılaenzim ile antikorları üretmede ve hücre düzeyinde bağışıklık tepkisi yaratmada başarılı olduğu gözlemlendi.
"BNT162b1" adlı aşı adayının değişen dozlarda uygulandığı denek gruplarında Kovid-19'u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı İmmünoglobulin G antikorlarının yoğunlaştığı görüldü.
Deneklerde ayrıca, hücre düzeyinde bağışıklık tepkisi yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerde artış olduğu gözlemlendi.
AŞI GÜVENLİ, YAN ETKİYE YOL AÇMADI
Öte yandan bağışıklık tepkilerinde ise doza bağlı olarak ciddi değişimlerin gözlenmediği belirtildi. Bu durumun aşının düşük dozlarda üretilmesine olanak sağlayabileceği belirtildi.
Öte yandan, aşının güvenli olduğu, deneklerde herhangi bir yan etkiye yol açmadığı kaydedildi.
Ribo Nükleik Asit (MRNA) temelli aşı, 18 yaş ve üzeri kişilerde Kovid-19'a karşı bağışıklık oluşturmayı amaçlayan bir koruyucu bileşen içeriyor.
AŞININ ÜÇÜNCÜ DENEMELERİ YAPILACAK
Aşı adayının ABD'de 18-55 yaşlarındaki 45 sağlıklı gönüllünün katıldığı 1. ve 2. aşama klinik denemelerinden de olumlu sonuç alınmıştı.
Aşı adayının 3. aşamada Almanya, ABD ve Çin'de 30 bin denek üzerinde test edilmesi planlanıyor.
BİONTECH FİRMASI
Almanya'nın Mainz kentinde 2008’de kurulan BioNTech şirketi, kanser de dahil olmak üzere bazı hastalıklara yönelik ilaç geliştirmek için çalışmalar yapıyor. BioNTech, Ekim 2019'da hisselerini ABD’de Nasdaq borsasında halka arz etmiş, 150 milyon dolar yatırım toplamıştı.
Şirket Kovid-19 aşı adayını geliştirmek ve seri üretmek üzere Amerikan ilaç devi Pfizer ve Çinli Fosun Pharma ile ortaklık anlaşmaları yapmıştı.
AŞININ KULLANILMASI İÇİN GEÇMESİ GEREKEN SÜREÇLER
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor.
İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
142 ADET AŞI ÇALIŞMASI BULUNUYOR
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 21 Temmuz itibarıyla Kovid-19'a karşı 24 aşı adayı deneme aşamasında, 142 aşı adayı ise klinik öncesi geliştirme aşamasında bulunuyor.
NE OLMUŞTU?
Çin'de ortaya çıkan Kovid-19, 200'den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü.
Dünya genelinde vaka sayısı 14 milyon 884 bini aşarken, 614 binden fazla kişi hayatını kaybetti.