Ülkemizde milyonlarca işçinin gözü kulağı önümüzde hafta gerçekleşecek asgari ücret görüşmelerinde. Asgari ücretin çalışma hayatı açısından önemi büyük... Belirlenecek ücret birçok ücreti de yakında etkileyecek. Çalışma hayatında pek çok ücret asgari ücrete maaşına endeksli. Dolayısıyla asgari ücret değişince pek çok konuda rakamlar da değişiklik ortaya çıkıyor.
Prime esas kazanç alt sınırından, işsizlik maaşı alt ve üst sınırına, asgari geçim indiriminden idari para cezalarına kadar pek çok noktada asgari ücret üzerinden hesaplama yapılıyor. Asgari ücret zammının hangi kalemlerde değişikliğe neden olacağını ve 'BES' detayını Milliyet yazarı Cem Kılıç açıkladı. İşte Kılıç'ın asgari ücret zammı öncesi açıklamaları:
Eski adıyla Bağ Kur, yeni adıyla 4/b’liler her ay SGK’ya primlerini kendileri öderler. Bağ Kur’lunun ödeyeceği prim miktarı da gelirinden bağımsız olarak kendisi tarafından belirlenir. Bağ Kur’luların SGK’ya prim ödeyebileceği en alt sınır ise asgari ücrettir. Bu sebeple, asgari ücretin artışı ile birlikte Bağ Kur’luların SGK’ya ödeyeceği prim miktarı da artar.
Asgari ücrete endeksli bir diğer husus işsizlik maaşının üst limitidir. Yani, asgari ücret yalnızca çalışanı değil, işsizi de ilgilendirir. İşsizlik maaşının en yüksek tutarı asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’idir.
BORÇLANMA BEDELİ ARTIYOR
Asgari ücretin artması ile SGK’ya yapılacak borçlanmalar için ödenmesi gereken rakam da artıyor. Yurtdışı, doğum, askerlik gibi borçlanmalara konu prime esas kazanç sınırı asgari ücrete endeksli olduğu için asgari ücret artınca borçlanma bedelleri de artıyor.
BES DEĞİŞİYOR
Asgari ücrete endeksli bir diğer gösterge ise bireysel emeklilik sistemindeki devlet katkısı. Bireysel emeklilik sözleşmesi sahibi kişiler her ay ödedikleri primin yüzde 25’i kadar devlet katkısı alıyorlar. Bu katkıda yıllık üst sınır söz konusu.
Bireysel emeklilik sisteminde bir yıl içinde en fazla asgari ücretin yıllık tutarı kadar devlet katkısı alınabiliyor. Asgari ücretin artması 65 yaş aylığı alan kişileri de ilgilendiriyor. 65 yaş aylığı bağlanabilmesi için 65 yaş üstü kişinin ve eşinin gelirinin toplamının net asgari ücretin üçte birinden düşük olması gerekiyor.
Asgari ücret değişince gelir testi sınırı da güncellenecek. Yaşadığı hane içerisindeki kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden düşük olan kişilerin primleri devlet tarafından ödeniyor. Asgari ücret artınca bu limit de yükselecek.
PAZARA CEZALARI ARTACAK
Asgari ücretin artması ile birlikte asgari ücrete endeksli idari para cezaları da artacak.
ASGARİ ÜCRETTE OLASI ARTIŞ SENARYOLARI NELER?
Olası senaryoya göre asgari ücrete yüzde 12 artış yapıldığında aylık net maaş 2602.88 liraya çıkacak. Olası senaryoya göre asgari ücrete yüzde 15 artış yapıldığında aylık net maaş 2672.6 liraya çıkacak. Olası senaryoya göre asgari ücrete yüzde 18 artış yapıldığında aylık net maaş 2742.32 lira çıkacak.
MEVCUT ASGARİ ÜCRET 2 BİN 324 LİRA
Asgari ücret, halen bekar bir işçi için aylık brüt 2 bin 943 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 324 lira 71 kuruş olarak uygulanıyor. Apartman görevlileri için ise normal işçilerden farklı olarak gelir ve damga vergileri kesilmediği için net 2 bin 501 lira 55 kuruş olarak hesaplanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 3 bin 458 lira. Bunun 2 bin 943 lirasını brüt asgari ücret, 456 lira 17 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 58 lira 86 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.