Çocukluğumuzun korkulu rüyalarından birisi de şüphesiz ki aşıdır. Hastalıklara karşı yapılan tüm aşıların konforu ileriki yaşlarda anlaşılıyor. Aynı şekilde bizde çocuklarımızın aşı takvimini iyi takip etmeliyiz. Aşıdan sonra bebeklerde bazı belirtiler meydana gelebilir. Özellikle düşmeyen ateş, huzursuzluk, uyku ve farklılaşma varsa çocuğunuzu mutlaka hastaneye götürmelisiniz. Peki aşı sonra bebeklerde dikkat edilmesi gereken belirtiler nelerdir? Aşı sonrası hangi belirtiler meydana gelir? Aşı ve bebek ile ilgili tüm soruların cevapları haberimizde...
AŞIDAN SONRA BEBEKLERDE HANGİ BELİRTİLER OLUR?
Difteri, boğmaca, tetanos, çocuk felci, hepatit, zatürre, su çiçeği başta olmak üzere birçok önemli hastalığa karşı koruyucu olan aşılar, doğar doğmaz başlıyor, 4-6 yaşlar arasında yapılan aşılarla sona eriyor. Daha sonraki periyodda okul aşıları ve erişkin aşıları ile devam ediyor. Ancak ailelerin aşılarla ilgili merak ettikleri birçok soru oluyor. Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Tijen Diri, aşılarla ilgili ailelerin iyi bilgilendirilmesinin önemini vurgularken, aşı takibinin çok iyi yapılması gerektiğini, düşmeyen ateş, aşırı huzursuzluk, uykuya eğilim, genel durumda farklılaşmaya neden olacak her türlü durumda doktora başvurulmasının önemli olduğunu belirtti.
Annelerin aşılarla ilgili en çok sordukları soruların yanıtlarını veren Dr. Tijen Diri, aşı yapıldıktan sonra bebek ve çocukların iyi takip edilmesini önererek şu bilgileri verdi:
1-İçinde virüs ya da bakteri bulunan aşılar bebeğe zarar veriyor mu?
Aşılar içindeki bakteriler ve virüsler, çoğalma yani hastalık oluşturma yeteneklerini kaybetmiş olup, zayıflatılmış veya ölü yapıdadırlar. Aşı yapılan çocuk sadece bağışıklık (hafıza hücreleri) oluşturacak kadar virus veya bakteriye maruz kalır. Bu sebeple bebeğe zarar değil bilakis fayda sağlarlar.
2-Aynı günde iki canlı aşı yaptırılabilir mi?
Aynı günde iki canlı aşı yapılabilir, mahsuru yoktur.
3-Karma aşı bebekleri hangi hastalıklardan koruyor?
Karma aşı dediğimizde Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Çocuk felci, Hemofilus influenza B (menenjite-zatürreye-orta kulak iltihabına neden olur) dediğimiz 5 adet hastalığının aşısını kastediyoruz. Bu 5 hastalık son derece tehlikeli, öldürücü ve hasar bırakabilen tablolara neden olur.
4-Zatürre aşısı mutlaka yapılmalı mı?
Zatürre aşısı "Pnömococ" olarak adlandırdığımız bir mikrobun aşısıdır. Pnömococ mikrobu zatürreye yol açan yüzlerce mikropdan sadece birisidir. Tehlikeli ve öldürücü olabilir. Pnömococ mikrobu sadece zatürre yapmaz; menenjit, orta kulak iltihabı, sinüzit gibi diğer hastalıklara da neden olur. Yapılması zorunlu bir aşıdır. Özellikle bağışıklık sistemi hassas, dalağı alınmış hastalarda, kronik böbrek, kronik kalp, şeker, kronik karaciğer hastası olanlarda ve orak hücreli kansızlığı olanlarda mutlaka uygulanmalıdır.
5-Su çiçeği aşısı zorunlu mu?
Su çiçeği aşısı artık zorunlu bir aşıdır. Su çiçeği mikrobu çok bulaşıcıdır ve salgınlara neden olur. Suçiçeği mikrobu bağışıklık sistemini en çok baskılayan virüslerden biridir. Genelde hafif geçirilen bir hastalık olmakla beraber bazen ağır tablolara yol açabilir. Ensefalit (beyin dokusunda iltihap), zatürreye sebebiyet verebilir. Hele bağışıklık sistemi baskılanmış, kanser tedavisi gören veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçları kullanan hastalarda mutlaka uygulanmalıdır. Suçiçeği aynı zamanda hamileler için tehlike arzeder. Zira doğacak bebekte doğumsal bozukluklara neden olabilir.
6--İshal aşısını yaptırmak yararlı mı, ne zaman yapılmalı?
Elbette ki yararlı. Çünkü ishal, özellikle 5 yaş altı çocuklarda ciddi ve hatta bazen hayatı tehdit eden ve ölümle sonuçlanabilen tablolara yol açabilir. Rotavirüs, hemen pek çok vakada hastane yatışı gerektiren, bebekleri çok hırpalayan bir sürece neden olur. Rota aşıları ilk dozu 3.aydan önce yapılmak kaydı ile kullanılan aşıya bağlı olarak 2 veya 3 doz olarak yapılır. Üstelik uygulanımı son derece kolay olup, ağızdan uygulanmaktadır.
7-Aşılar bebekte kısırlığa neden olabilir mi?
Aşıların hiçbiri kısırlığa neden olmaz.
8--Aşılardan sonra görülebilecek yan etkiler nelerdir? Bunların hangisi olursa hekime başvurmak gerekir?
Aşılarda yüksek teknolojinin kullanımı nedeni ile artık eskiye göre aşı yan etkilerini çok az görmekteyiz. Aşılarda görebileceğimiz genel yan etkiler; ateş, huzursuzluk, aşı yapılan yerde kızarıklık, sertlik, döküntüyü sayabiliriz. Düşüremediğimiz ateş, aşırı huzursuzluk, uykuya eğilim, genel durumda farklılaşmaya neden olacak her türlü durumda doktorunuza başvurabilirsiniz. Rutin aşı şeması dışında; meningokoksik menenjit (9.ay veya 1 yaş sonrası) ve Rahim ağzı kanser aşısı (9-12.yaş), grip aşısı ve bazı özel durumlarda uygulanan kuduz, kolera, tifo, sarı humma gibi aşılar da uygulanımdadır.
10-Çocukluk dönemi aşıları ne zaman bitiyor? En son hangi aşı yapılıyor?
Çocukluk dönemi aşıları 4-6 yaş arasında yapılan kızamık-kızamıkçık-kabakulak ve su çiçeğinin 2.dozu, karmanın tekrarı ile bitiyormuş gibi görünmekle beraber okul aşıları ve erişkin aşıları ile devam ederek bu konudaki özenimizi tüm yaşantımız boyunca göstermemizi ve yenilikleri ve gelişmeleri takip etmemizi gerektirmektedir.
BEBEKLERDE AŞI TAKVİMİ
Doğumda Hepatit B
1.Ay Hepatit B
2.Ay DaBT-IPV-Hib, BCG, Pnömococ
3.Ay Rotavirüs
4.Ay DaBT-IPV-Hib, Pnömococ
5.Ay Rotavirüs (Rota aşısı seçilen aşıya bağlı olarak 3 dozda olabilir.)
6.Ay DaBT-IPV-Hib, OPV (Ağızdan çocuk felci), Hepatit B, Pnömococ
18.Ay DaBT-IPV-Hib, OPV (Ağızdan çocuk felci), Hepatit A
24.Ay Hepatit A
4-6 Yaş Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak-Su Çiçeği-Oral Polio-Dt