Besteci, söz yazarı ve TV programcısı Barış Manço'nun aramızdan ayrılışının bugün 20. yılı... Oğlu Doğukan Manço, babasının gerçek adının başında, "Tosun Yusuf" isminin bulunduğunu, bu ön adın daha sonra ilkokula gideceği sırada nüfustan silindiğini anlattı. Usta sanatçı daha sonra Türkiye'de ilk 'Barış' adını alan kişi oldu. Doğukan Manço, babasının Barış adını almasını, '' Barış ismi, 1941’de dünya savaşlarının ardından barışa duyulan özlemden doğdu.'' sözleriyle açıkladı.
BARIŞ MANÇO KİMDİR, KAÇ YAŞINDA, NERELİ?
Barış Manço, 2 Ocak 1943 tarihinde, Rikkat ve Hakkı Manço çiftinin dördüncü çocukları olarak Moda’da dünyaya geldi. Annesi Rikkat Hanım, Türk Sanat Müziği sanatçısıydı. Aileden gelen yeteneğiyle özellikle ortaokul öğrenimini aldığı yaşlarda müzikle ilgilenmeye başladı. Lise yılları Galatasaray Lisesi’nde başladı.
Müzik hayatına Galatasaray Lisesi’nde adım atan Barış Manço’nun arkadaşlarıyla birlikte kurduğu ilk grubun adı “Kafadarlar”, ikincisi ise “Harmoniler”di. Daha sonra Şişli Terakki Lisesi’ne geçiş yaptı.
Lise yılları bittiğinde Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde 1963- 1971 yılları arasında resim, grafik ve iç mimari eğitimi aldı. Belçika’da “Lemistgrees” adında, Amerikalı, Belçikalı, İtalyan, Kuzey Afrikalı, İngiliz müzisyenlerden oluşan bir grupta yer aldı. “Lemistgrees”le çalışmalarının sürdüğü iki yıl içerisinde Paris Olympia’da konser verdi. 1966 yılında Paris’te iki 45’lik plak çıkardı.
1970 yılında Türkiye’ye döndüğünde Fuat Güner ve Mazhar Alanson ile birlikte “Kaygısızlar” adlı grubu kurdu. Aranjman şarkılara tepki göstererek Anadolu’dan beslenen pop folk tarzında müzik yapmaya başladı. Onuncu plağı “Dağlar Dağlar” ile büyük bir çıkış yaptı, albüm beş ayda 700 bin adet satışa ulaştı. “Dağlar Dağlar” çalışması, sanatçıya Altın Plak Ödülü’nü de kazandırdı. 1971 yılında Moğollar ile çalıştı. Aynı yıl Kurtalan Ekspres’i kurdu. İlk klibini 1973’te, “Hey Koca Topçu”ya çekti. 1975’te ilk albümü “2023”ü yaptı. 1978'de Lale Manço ile evlendi, Doğukan ve Batıkan adında iki erkek çocuğu oldu.
1980 yılında Altın Orfe’de “Nick The Chopper” ve “Ben Bir Şarkıyım” adlı Bulgar şarkısı ile de altın madalyalar aldı. Yurtdışında birçok TV programına konuk olarak katıldı, birçok ülkede koserler verdi. 1983 yılında Eurovision Şarkı Yarışması’na “Kazma” adlı şarkısıyla katıldı, ancak elendi.
1988 yılının Ekim ayında TRT 1’de çocuk ve aileye yönelik bir eğitim kültür ve eğlence programı olarak başlayan “7’den 77’ye” , 1998 Haziran ayında 370. kez ekrana gelerek Türk televizyonculuğunda ulaşılması zor bir rekora imza attı. “Ekvatordan Kutuplar’a” isimli programında ekibiyle birlikte beş kıtada 100’den fazla değişik yöreye giderek 600.000 km.’ye yakın yol kat etti.
BARIŞ MANÇO NE ZAMAN ÖLDÜ?
Bestelediği 200’ün üzerindeki şarkısı, kendisine 12 altın ve 1 platin albüm/ kaset ödülü kazandırırken, bu şarkıların bir bölümü daha sonra Yunanca, Bulgarca, Arapça, Farsça, Kürtçe, Japonca, İbranice, Fransızca, İngilizce ve lemenkçe olarak yorumlandı. Müzik ve televizyon hayatında sayısız ödüller alan Barış Manço’nun 1991 yılında devlet sanatçısı unvanı, yine aynı yıl Hacettepe Üniversitesi Onursal Doktora unvanı, Uluslararası Teknoloji Ödülü, Japonya Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü, Belçika Krallığı Leopold II Şövalyesi Nişanı, Fransız Kültür Bakanlığı Edebiyat ve Sanat Şövalyesi Nişanı, Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı tarafından verilen Türkmen Vatandaşlığı ödülleri vardır.
Barış Manço, 1 Şubat 1999 tarihinde Moda’da vefat etti.
BARIŞ MANÇO ŞARKILARI
Arkadaşım Eşşek
İşte Barış İşte Manço · 1989
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa · 1977
Gülpembe
1991
Dönence
Hal Hal · 1989
Bal Böceği
Müsadenizle Çocuklar · 1995
Nane Limon Kabuğu
Ful Aksesuar'88 Manço: Sahibinden İhtiyaçtan · 1988
Alla Beni Pulla Beni
Hal Hal · 1989
Domates Biber Patlıcan
Darısı Başınıza · 1989
Can Bedenden Çıkmayınca
Darısı Başınıza · 1989
Dağlar Dağlar
Dünden Bugüne... · 1972
Gibi Gibi
24 Ayar · 1985
Halil İbrahim Sofrası
Estağfurullah... Ne Haddimize! · 1983
Kol Düğmeleri
Dünden Bugüne... · 1972
Günaydın Çocuklar
Darısı Başınıza · 1989
Unutamadım
Değmesin Yağlı Boya · 1986
Bu Gün Bayram
24 Ayar · 1985
Uzun İnce Bir Yoldayım
2023 · 1975
Hal Hal
İşte Barış İşte Manço · 1989
Anlıyorsun Değil mi
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa · 1977
Ayı
Mega Manço · 1992
Kara Sevda
Darısı Başınıza · 1989
Nick the Chopper
Baris Mancho · 1976
Ali Yazar Veli Bozar
İşte Barış İşte Manço · 1989
Ölüm Allah'ın Emri
Sakla Samanı Gelir Zamanı · 1976
Yine Yol Göründü Gurbete
2023 · 1975
Ahmet Beyin Ceketi
Ful Aksesuar'88 Manço: Sahibinden İhtiyaçtan · 1988
Burası Muştur
20. San'at Yılı Disco Manço · 1980
Aynalı Kemer
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa · 1977
Gamzedeyim
20. San'at Yılı Disco Manço · 1980
Benden Öte Benden Ziyade
Müsadenizle Çocuklar · 1995
7'den 77'ye
Darısı Başınıza · 1989
Geçti Dost Kervanı
Estağfurullah... Ne Haddimize
BARIŞ MANÇO SÖZLERİ
"para pula ihtişama aldanıp kanma dostum,
içi boş insanların bu dünyada yeri yok."
yaz dostum güzel sevmeyene adam denir mi?
yaz dostum selam almayana yiğit denir mi?
yaz dostum altı üstü beş metrelik bez için,
yaz dostum boşa geçmiş ömre yaşam denir mi?
"bir ben var ki benim içimde benden öte benden ziyade"
"kupkuru bir ağacın dalıyım yapayalnız
uzaklarda bir yerlerde bir şeyler kök salıyor
biliyorum dönence..."
barış der her bir yanın altın gümüş taş olsa,
dalkavuk'lar etrafında el pençe divan dursa,
sapa kulba kapağa itibar etme dostum,
içi boş tencerenin bu sofrada yeri yok .
"kul ahmet erken kalkar haydi ya nasip derdi,
kimseler anlamazdı, ya nasip, ne demekti."
sabret gönül sabret, sakın isyan etme
bir gün elbet bitecek bu çile, isyan etme
dört kitaptan başlayalım istersen gel söze...
orda öyle bir isim var ki kuldan öte kuldan ziyade
o'nu düşün o'na sığın o senden öte benden ziyade
unutmak kolay demiştin...alışırsın demiştin ...
öyleyse sen unut beni yeter ki benden isteme.
"altın çöpe düşse değerini kaybeder mi?
tenekeyi parlatsan hiç çeyrek altın eder mi?"
"kimi tatlı peşinde kimininse tuzu yok"
"söz gümüşse sükut altınmış
demek ki susmak daha kıymetli
sessiz sakin durmak varken
konuşup yorulana bilmem ne demeli
aman yavaş aheste"
diyeceğim o ki kişi yetinmeli
yaşam dediğin kısacık bir çizgi
namus şeref onur hepsi güzel ama
en önemlisi helal alın teri
bir gün bir yoksul öldü, üzüldü mahalleli
ama bir kefen parasi, bulamadi mahalleli
kul ahmet dedi yalan dünya
çikardi ceketini
örttü garibin üstüne
kaldirdi cenazeyi
sonunda herkes anladi
ya nasip ya kismeti