Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'ya operasyon başlatıldığını açıklamasının ardından dünya alarma geçti. NATO ve BM'nin de aralarında olduğu kuruluşlar, çok sayıda Avrupa devleti ve Türkiye saldırıyı kınadıklarını açıkladı. Yaşanan gelişmeler üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün cumhurbaşkanlığı külliyesinde güvenlik zirvesini toplamış ve yaşanan gelişmeler değerlendirilmişti. Zirvenin ardından açıklama yapılmazken Türkiye'nin yol haritası ve zirveden çıkan sonuçları Hande Fırat kaleme aldığı köşe yazısında anlattı.
TÜRKİYE NATO ÇERÇEVESİNDE KALDI
Tüm dünya başkentleri yaşanan gelişmeleri izlerken Ankara da gelişmeleri anbean izliyor. Türkiye'nin NATO üyesi olduğunu ve Rusya ile özel ilişkilerinin olduğuna dikkat çeken Hande Fırat," Türkiye bugüne kadar Ukrayna ve Rusya arasında arabuluculuk teklifini yapmakla birlikte, tarafsız da durmaya çalıştı. Rusya’nın Ukrayna’ya girmesiyle her ne kadar Rusya ile temas kurulsa da yapılan açıklamalar Türkiye’nin NATO çerçevesinde kaldığını gösteriyor." diye yazdı.
ANKARA'DA KONUŞULANLAR
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında yapılan Güvenlik Zirvesi’ne ilişkin üst düzey kaynaklarla görüşen Hande Fırat'ın aldığı yanıtlar şöyle:
" Sahadaki gelişmeler çok hızlı. Rusya’nın nerede duracağını Putin biliyor.
* Türkiye olasılıkları değerlendiriyor. Ya bu akşam (perşembe akşamı) Kiev’e girecekler ya da Donbass’ın 50-100 km ötesinde bir hat çizip orada duracaklar.
* Bir yandan Rusya’nın niyeti Ukrayna’yı kıskaca alıp, yılgınlık yaratıp bir şekilde masaya oturtmak gibi değerlendirilse de gelişmelere göre ortada bir masa kalacak mı sorusunun yanıtı da artık belirsiz.
* Alandaki gelişmelere, Putin’in revize planlarına göre her ülke gibi Türkiye de değerlendirmelerini an be an yenileyecek.
* Türkiye, resmi görüşünü yani “Ankara prensip olarak savaşa karşı, Rusya’nın Ukrayna’ya girmesi uluslararası hukukun ihlalidir. Kabul edilemez” ifadesini tüm görüşmelerde dile getiriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da görüştüğü Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’ye açıkça söyledi.
* Ankara, Kırım Tatar Türklerinin de durumlarını yakından takip ediyor."
"GEMİLERİN BOĞAZDAN GEÇİŞİNE İZİN VERİLMEYECEK"
Rusya'nın boğazlardan askeri savaş gemilerini geçirmeyi talep etmesi durumunda atılacak adımların ne olacağı da merak ediliyor. Ukrayna, Türkiye'den Montrö Boğazlar Sözleşmesi kapsamında Çanakkale ve İstanbul Boğazlarının Rus gemilerinin geçişine kapatılmasını isterken Türkiye'nin atacağı adımlara ilişkin edindiği bilgileri Hande Fırat şu cümlelerle ifade etti:
"Ankara bu konudaki ilk teknik değerlendirmeyi yaptı. Buna göre ilk değerlendirmeleri şöyle sıralayabiliriz:
* İlk etapta sadece teknik bir değerlendirme yapıldı.
* Ruslardan herhangi bir talep gelirse Montrö’ye göre bir savaş durumunun olduğu söylenecek.
* Yine Montrö’ye göre savaş varken, savaş gemilerinin Boğazlardan geçişine müsaade edilmeyeceği söylenecek.
* Bir tarafa geçiş izninin verilmesinin diğer taraflara da geçiş izni verilmesi sonucunu doğuracağı, Karadeniz’in savaş denizine döneceği uyarısında bulunulacak."
"RUSYA EKONOMİK OLARAK ZORDA KALABİLİR"
Rusya'nın sonraki olası hedefinin Ankara tarafından sorgulandığını belirten Hande Fırat, yazısında şunları kaydetti:
" Türkiye bir yandan denge siyasetine ağırlık vermeye çalışacaktır ancak bunun ne kadar süreceğini de olası gelişmeler belirleyecektir. Rusya’nın ambargolara 60 ay dayanacak ekonomik modelleme yaptığı iddiaları konuşulurken, bir kaynağım Rusya’ya yönelik peş peşe yaptırım açıklamalarına dikkati çekerek 'Rusya askeri kazanım elde etse bile, dediklerinin tam aksine ekonomik olarak zorda kalabilir' tespitinde bulundu. "