Vücudumuzun yönetim merkezi olan beynimizde meydana gelebilecek rahatsızlıklar kalıcı hasarlar bırakabilmektedir. Kişinin hayatını ömür boyu etkileyebilecek durumlardan olan beyin kanaması, beyindeki bir damarın çatlaması ya da sızıntıya neden olması sonucu kanın çevresindeki dokulara yayılması anlamına gelir. Bu kanama çevredeki beyin hücrelerinin ölmesine sebep olur ve geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir. Bu kapsamda beyin kanaması hakkında araştırmalarda bulunanlar Beyin kanaması nedir? Belirtileri nelerdir? Neden olur? Nasıl tedavi edilir? Nasıl korunulur? sorularının yanıtlarını araştırıyorlar. Detayları ve daha fazlasını haberimizde bulabilirsiniz.
BEYİN KANAMASI NEDİR?
Beyin kanaması beynin içinde ya da beyin ve kafatası arasındaki bölgede görülmektedir. Genellikle rastlanan türü damarlardan birinin zamanla zayıflayıp kan basıncına dayanamaması sonucu oluşmaktadır. Pek çok damar bulunan beynimizde biri zarar gördüğü zaman söz konusu bölgede ödem ve enflamasyon görülebilir. Beyin ve beyni çevreleyen dokuda bir kanama olduğunda bu bölgede kan birikir ve bu birikme de beyinde basınca yol açar. Hemen müdahale edilmemesi hâlinde bu basınç beyinde çeşitli zedelenmelere sebebiyet verebilir.
BEYİN KANAMASI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Beyin kanamasının birden fazla tetikleyici belirtisi bulunmaktadır. Prof. Dr. Hava Dönmez Keklikoğlu beyin kanaması belirtilerine şöyle sıraladı:
- Genellikle tek taraflı yüz felci
- Bacaklarda karıncalanma ve uyuşukluk hissi
- Kolları kaldırmada ve havada tutmada zorlanma
- Görme problemleri, gözlerin kontrol dışı hareket etmesi ve göz kapağının düşmesi
- Yutkunma zorluğu
- Mide bulantısı, kusma ve tat almada bozukluk
- Vücudun tek tarafında zayıflık, uyuşma ve karıncalanma hissi
- Beyine giden kan akışındaki azalmadan dolayı ani baş dönmeleri
- Denge ve koordinasyon eksikliği
- Şiddetli baş ağrısı, bilinç kaybı, uyuşukluk, güçsüzlük, konuşulanları anlamama, uyku hali, çevredeki olaylara ve seslere karşı kayıtsız kalma ve konuşmada bozukluk gibi durumlar ise tansiyona bağlı beyin kanaması belirtileri arasında yer alır.
Farklı kaynaklarda yer alan bilgilere göre beyin kanamasının nedenleri şunlardır:
-Ani ve şiddetli baş ağrısı,
-Bulantı-kusma, konuşma güçlüğü ve baş dönmesi,
-Nöbet geçirme,
-Görsel bozukluklar,
-Kısmi veya tam körlük,
-Görme alanı kayıpları,
-İnce motor hareket bozuklukları,
-Duygusal problemler,
-Depresyon,
-Kavramsal güçlükler,
-Konuşma ve algısal problemler,
-Davranış değişiklikleri,
-Denge ve koordinasyon bozuklukları,
-Konsantrasyon güçlükleri,
-Kısa dönemli hafıza problemleri,
-Bilinç bozukluğu.
BEYİN KANAMASI NEDEN OLUR?
Beyin kanamasını çok sayıda neden tetikler. Bu nedenler şunlardır:
- Böbrek yetmezliği, diyabet gibi kronik hastalıklar ve bazı kan hastalıkları
- Sigara ve alkol kullanımı
-Bazı karaciğer hastalıkları ve doğumsal damar hastalıkları
-Pıhtılaşma bozuklukları ve pıhtılaşmayı engelleyen ilaçların kullanımı
-Yüksek Tansiyon
-Beyin içindeki küçük arter damarlarda ya da ana damarlarda meydana gelen tıkanıklıklar, beyin damarlarındaki balonsu yapılar (anevrizma)
-Beyin tümörleri
-Kazalar ve şiddet sonucu başa gelen darbeler, travma sonrası kafatası hasarları, beyin dokusu hasarları
-Genetik yatkınlık
BEYİN KANAMASI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Kendiliğinden oluşan beyin kanamaları acil bir durumu işaret eder, özellikle travma sonucu ve kendiliğinden oluşan beyin kanaması durumlarında mutlaka ambulans çağrılmalıdır. Beyin içinde gelişen herhangi bir kanama ilk anda belirti vermeyebilir. Ancak kişinin ilk 24 saat müşahede altında tutulması gerekir. Kazadan sonraki saatlerde kanama ilerleyerek beyine baskı yapar. Bu durum kişinin komaya girmesine, hatta ölümüne neden olabilir. Beyin kanaması tedavisinde öncelikli amaç, kanamanın sebebini ortadan kaldırarak hastanın hayatını kurtarmak ve istenmeyen komplikasyonların oluşmasını önlemektir.
Beyin kanaması geçiren hasta, yoğun bakım ünitesinde takibe alınır ve genellikle ameliyat ile tedavi edilir. Ameliyat sonrası hastanın uyanma süresi geçirilen cerrahi işlemin zorluğuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Narkozun etkisi geçtikten sonra hastanın ilk 24 saat içinde uyuması önlenmelidir. Bu nedenle sağlık görevlileri tarafından hasta, sık aralıklarla uyandırılır ve bilincinin yerinde olup olmadığı kontrol edilir.
BEYİN KANAMASINDAN NASIL KORUNULUR?
Beyin kanamasını riskini en aza indirmek için kişinin yapması gereken belli başlı önlemleri alması ve kendimi koruması gerekir. Alınması gereken önlemler şunlardır:
-Güneş ışınlarının dik geldiği öğle saatlerinde dışarı çıkmayın,
-Günde 2,5-3 LT su içmeyi ihmal etmeyin,
-Alkollü ve asitli içeceklerden uzak durun,
-Şemsiye veya şapka kullanın,
-Düzenli spor ve egzersiz yapın,
-Kilolarınızdan kurtulmaya çalışın,
-Stres azaltıcı etkinliklerde bulunun,
-Sigaradan uzak durun,
-Tansiyon ve kalp hastasıysanız ilaçlarınızı düzenli olarak kullanın.
Kaynak: MedicalPark, Memorial.