Buna göre, cenaze namazı kılacak kimsenin ayakkabılarında namaza engel bir pislik yoksa, namazını ayakkabıları ile kılmasında dinen bir sakınca bulunmamaktadır. Nitekim Rasûlüllah (s.a.s.), ayakkabıları ile cenaze namazına durmuş, Cebrail’in ayakkabılarına pislik bulaşmış olduğunu haber vermesi üzerine onları çıkarmıştır (Ebû Dâvud, Salât, 89).
Cenazenin yıkanması ve defni konusunda yapılan vasiyet geçerli midir?
Sağlığında kendisini belirli bir kimsenin yıkamasını, cenaze namazını kıldırmasını ve defnetmesini yahut da belirli bir yere defnedilmesini vasiyet eden kişinin, bu vasiyeti bağlayıcı değildir. Ancak, ölünün yakınları, dilerlerse bu vasiyeti yerine getirebilirler (Fetâvâ-yı Hindiye, I, 163).
Cenaze geçerken ayağa kalkmanın hükmü nedir?
Dinimize göre, Müslüman olsun olmasın, bütün insanlar saygıdeğerdir. Kur’an-ı Kerim’de insanın bu yönüne atıf yapan ayetler vardır (İsrâ 17/70). İnsan hayattayken saygıya layık olduğu gibi ölümünden sonra da layıktır. Bu sebeple gerek ölüm sonrası henüz defnedilmeden, gerekse defnedildikten sonra mezarda iken insanın bu saygınlığına aykırı davranışlardan kaçınmak ve ona karşı saygı ifade eden tutum ve davranışlar sergilemek gerekir. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.), yanından geçen bir cenaze için ayağa kalkmış, orada bulunanların kendisine bunun bir Yahûdî cenazesi olduğunu haber vermeleri üzerine, “O da bir insan değil miydi? “ (Buhârî, Cenâiz, 50; Nesâî, Cenâiz, 45-47) buyurmuştur. Konu ile ilgili bir başka hadis ise şöyledir: “Cenaze gördüğünüzde, sizi geçinceye kadar ayakta durunuz” (Buhârî, Cenâiz, 47).
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı