Fay hattı üzerinde konumlanmış olan ülkemizde sıklıkla meydana gelen depremlerin vatandaşlar üzerinde yarattığı korkutucu edtki, onları sevdiklerinin iyi olup olmadığını öğrenme isteğine itiyor. Bu nedenle ülkede görülen büyük ve yıkıcı depremlerin hemen ardından çoğu kez yaşadığımız bir durum olan telefon hatlarının çökmesi, zaten o sırada panik halinde olan vatandaşların gerginliğinin artmasına neden oluyor. Peki Telefonlar niye çekmiyor? | Deprem anında telefon niye çekmez?
DEPREMDE TELEFONLAR NİYE ÇEKMİYOR?
Bildiğiniz gibi deprem sonrasında hemen yakınlarımıza ulaşmak isteriz ama bu pek mümkün olmaz bunun nedeni baz istasyonlarına aşırı derecede istek gönderilmesinden kaynaklanmaktadır.Normalde GSM operatörleri bir bölgeye gelir ve o bölgede çalışmalar yapar. Bu çalışmalar baz istasyonu ile ilgili olup hangi mevkiye kurulması gerektiği,ne kadar kişinin kullanacağını hakkında raporlar tutulur ve ona göre baz istasyonu dikilir.
Burada bahsettiğim ne kadar kişinin kullanacağı önemli bir kriterdir ve GSM operatörleri bunu öğrenmek mecburiyetindedir ki ona göre kurulum yapılsın vereceğim rakamlar örnek rakamlar olacaktır sadece konunu anlaşılması için örneğin 100 kişilik bir altıgen bölge içerisine baz istasyonu kurulur ve incelemeler sonucu tahmini aynı anda 25 kişi aktif olarak baz istasyonunu kullanılacağı baz alınır aynı anda burada önemli noktadır normalde kablolarla iletişim sağladığında direk olarak sana özel bağlantı tahsis edilir ve oradan iletişim kurarsın(sevdiklerinize ulaşamadığınız hemen ev telefonuna sarılın iletişim kurmak GSM e göre daha kolay olacaktır.
Bu da türk telekom viral reklamı gibi oldu ama)burada baz istasyonun istemcilere tahsis ettiği frekans aralıkları vardır.Her zaman ki olduğu gibi bilimde sonsuz kaynak yoktur.Baz istasyonların tahsis ettiği band genişliğini 25 şeritli bir yol gibi düşünelim ve GSM operatörünün yaptığı bu yolu inşaa etmek arabaları sürmek bize kalıyor ee tabi band genişliği aynı anda 25 aracın gitmesine izin veriyor biz deprem sonrası o yoldan 100 aracı aynı anda geçirmeye çalışıyoruz yani o anda o baz istasyonuna 100 kişi aynı anda sevdiklerine ulaşmaya çalışıyor ama baz istasyonun kapasitesi belli ve sonuç iletişim sağlanamıyor.Tabii GSM operatörlerine suç atılabilir ama dediğim gibi onlar bu duruma göre değil genel duruma göre kurarlar istasyonları bunun çözümü yok mu?Elbette var.Dikkat ederseniz farketmişsinizdir veya ben bölümüm gereği dikkatimi hep çekiyor;bir kalabalık grup toplandığında(Üniversite şenlikleri,1 Mayıs kutlamaları gibi) yani bir bölgeye normal hal dışında insanların geleceği bilindiği için o zaman oraya seyyar baz istasyonları kurulur genelde bu bir minibüs olur ve bölgeye gönderilir.
DEPREM ANINDA TELEFON NİYE ÇEKMEZ?
Türkiye’de yaşanan en büyük doğal afetlerden biri olan 1999 yılındaki İzmit depreminden sonra yaşanan iletişim sorunları 2017’de kademeli olarak devam ediyor Peki telefonlar niye çekmiyor? Deprem anında telefon niye çekmez? İşte cevabı...
17 Ağustos 1999’da gerçekleşen depremin ardından iletişim konusunda tüm Türkiye’de büyük sıkıntılar yaşanmış, sadece deprem bölgesinde değil hemen hemen tüm ülkede telefonlar kesilmiş, kilitlenmişti. İnsanlar yakınlarının akıbeti konusunda haber alamadıkları için endişelenmişti. Devlet makamları da bölgenin durumu hakkında bilgi edinemedikleri için duruma müdahalede gecikmişti.
1999 depremini takiben hazırlanan bir raporda büyük paralar harcayarak satın aldığımız cep telefonları ile büyük yatırımlar sonucunda edindiğimiz iletişim ağının böylesi bir afette ne kadar aciz kaldığı belirtiliyor ve şunlar yazılıyordu: “Bu sistemlerin böylesi bir afetten etkilenmesi doğaldır. Ancak haberleşmenin hayati önem taşıdığı bir sırada, arızanın bu kadar uzun bir sürede giderilmesi düşündürücü olmuştur.”
İzmir’de yaşanan depremin ardından, her benzeri olay sonrası yaşandığı gibi insanlar yakınlarını arayıp durumlarını öğrenmek istedi. Bu durumu terör saldırıları sonrasında da yaşadığımız oluyor. Ancak deprem bu konuda benzerlerinden farklı olarak tüm şehri etkileyen bir durum olduğu için, daha büyük kitleler birbirini arayarak iyi olduklarına dair teyit almak istiyor.
Sosyal medya devi Facebook'un kullanıcılar için hizmete açtığı “güvende misin?” özelliği bilindiği üzere terör saldırılarından ve büyük afetlerden sonra devreye girebiliyor. Dünyada en çok Facebook kullanan ülkelerden biri olmamıza rağmen Facebook’tan yakınlarınızın durumunu öğrenmek için beklemek zor gelebiliyor. Ayrıca mesajla bir kişinin iyi olup olmadığını bilmek, sesini duymak veya kendisini görmek kadar güvende hissettirmeyebiliyor.
Mobil iletişimdeki aksaklığın en önemli nedeni çok kısa sürede çok büyük kitlelerin aşırı yoğunluk oluşturması. Bu durumda baz istasyonları yoğunluğun üstesinden gelemiyor ve cep telefonlarımız tepkisiz kalabiliyor. Bu gibi durumlarda ses bandındaki yoğunluktan kaçarak iletişimi sürdürebilmenin yollarından biri internet bandından arama yapmak olabilir.
Whatsapp, Messenger veya Bip gibi uygulamalar üzerinden sevdiklerinizi aramanız durumunda daha fazla iletişim şansı bulabilirsiniz. Elbette daha önemlisi ilk anda haber kaynaklarını takip ederek yakınınızın bulunduğu bölgede bir yıkım olup olmadığını teyit etmeye çalışabilirsiniz. Yıkım söz konusu değilse ilk 2 saatlik şok dalgasını atlattıktan sonra telefonla hatlar üzerinden iletişim tekrar mümkün hale geliyor.