Koronavirüsün dünya üzerinde etkisini artırarak sürdürmesi ülke ekonomilerini etkilemeyi sürdürürken İstanbul serbest piyasada dolar 6,9890 liradan, avro 7,5860 liradan güne başladı.Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 6,9940 lira, avronun satış fiyatı ise 7,6070 lira olmuştu.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin tedirginlikler ve ekonomilerin yeniden açılması konusundaki belirsizlikler küresel piyasaların karışık bir seyir izlemesine neden oluyor.
Dünya genelinde Kovid-19 bulaşan kişi sayısı 4 milyon 300 bini geçerken, hayatını kaybedenlerin sayısı ise 300 bine yaklaştı. Vaka ve ölüm sayısındaki artışın ivme kaybetmesi ve ekonomilerin yeniden açılmasına ilişkin iyimserlik ise dün gelen açıklamalarla törpülendi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, birçok ülkeden gelen ekonomik verilerin beklentilerden daha kötü olduğunu belirterek, "Büyük ihtimalle haziranda tahminlerimizde güncelleme yapacağız. 2020'ye yönelik beklentimiz biraz daha kötü olacak." dedi.
Ekonomilere ilişkin beklentilerin gerilemesi yanında salgında karantina tedbirlerinin kaldırılmasına yönelik gelişmeler de tedirginliğe neden oldu. ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Direktörü Dr. Anthony Fauci, ABD'de Kovid-19 salgınının oluşturduğu tehdidin devam ettiğini belirterek, hızlı bir normalleşmeye gidilmesi durumunda ölüm ve acının artabileceğini bildirdi.
Dün ayrıca, ABD Temsilciler Meclisi, salgınla mücadele kapsamında, genel kurula sunulmuş en büyük bütçe tasarısı olarak tarihe geçen 3 trilyon dolarlık yeni bir ekonomik teşvik paketi açıkladı. Teşvik paketiyle yerel ve federal yönetimlere bütçe desteği ve salgın nedeniyle iflas eden veya zarara uğrayan vatandaş ve işletmecilerin sübvanse edilmesi öngörülürken, vatandaşlara ikinci nakit yardımının yanı sıra işsizlik fonunun da artırıldığı dikkati çekiyor. Cumhuriyetçi Senato üyelerinin tasarıyı bütçe açığı sebebiyle Senato'dan geçirmeyeceği yönündeki açıklamalar ise mali desteklerle ilgili belirsizliği artırıyor.
ABD'de bu gelişmeler ve dün açıklanan çekirdek enflasyon verisinin yıllık yüzde 1,4 ile beklentilerin altında kalması sonrası Dow Jones endeksi yüzde 1,89, S&P 500 endeksi yüzde 2,05 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,06 değer kaybetti.
Avrupa tarafında da karantina tedbirlerinin kaldırılması konusundaki belirsizlikler, pay piyasalarının karışık bir seyir izlemesine neden oldu. İngiltere'de, serbest meslek sahipleri için 10 milyar sterlin değerinde Kovid-19 yardım programı açılmasına yönelik haberlerin ardından FTSE 100 endeksi yüzde 0,93 değer kazanırken, Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,05 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,30 düşüş kaydetti.
Bugün Asya borsalarında yön arayışının etkili olduğu görülüyor. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 değer kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,4 yükseldi.
Yurt içinde, dün alıcılı bir seyir izlenen Borsa İstanbul'da, üst üste 7 işlem günü süren düşüş serisine son veren BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,86 artışla 99.615,88 puandan tamamladı. Dün yüzde 1,1 düşüşle 7 seviyesinin altına gerileyen dolar/TL ise, bugün bankalar arası piyasanın açılışında 6,9890 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, Kovid-19 salgını ve karantina tedbirlerinin kaldırılmasına yönelik haber akışının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam edeceğini kaydetti.
Bugün, yurt içinde cari işlemler dengesi ile Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi başta olmak üzere açıklanacak verilerin de takip edileceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 100.000 seviyesinin aşılması durumunda 102.500 direncinin gündeme gelebileceğini, 97.200 desteğinin ise güçlendiğini söyledi.
AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının martta 3,6 milyar dolar açık vermesini bekliyor. Ekonomistlerin 2020 sonuna ilişkin cari işlemler dengesi beklentilerinin ortalaması ise 8,2 milyar dolar açık olarak gerçekleşti. Cari işlemler dengesi, şubatta 1 milyar 230 milyon dolar açık verirken, 12 aylık cari fazla 6 milyar 128 milyon dolar olmuştu.
13 Mayıs tarihinde bankalarda dolar/ TL alış ve satış fiyatları şu şekilde:
13 Mayıs tarihinde bankalarda avro alış ve satış fiyatları şu şekilde:
13 MAYIS 2020 DOLAR KURU NE KADAR OLDU?
Serbest piyasada 6,9870 liradan alınan dolar, 6,9890 liradan satılıyor.
13 MAYIS 2020 EURO NE KADAR?
7,5840 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 7,5860 lira olarak belirlendi.
DOLAR NEDİR?
Dollar, Dünya’da 20’den fazla ülkenin ya para biriminin ismi ya da para biriminin bir parçasıdır. Amerika Birleşik Devletleri Kanada, Avustralya, Tayvan Hong Kong, Singapur, Yeni Zelanda, Liberya, Jamaika ve Namibya ülkelerinin para biriminin adı “Dollar” kelimesini barındırmaktadır (Avustralya Doları gibi). Doğu Timor, Ekvador, El Salvador, Mikronezya Federal Devletleri, Marshall Adaları, Palau, Karayip Hollandası ve Panama’da (banknotlarda) ABD doları resmi para birimidir. Genellikle 1 dolar 100 centtir.
DOLARIN TARİHİ
15 Ocak 2520’de Bohemya Çek Krallığı Joachimsthal’dn çıkartılan gümüşlerden para basmaya başladı. Bu paralara Joachimsthaler adı verildi ki bunlara kısaca thaler ya da taler deniliyordu. Bu isimlendirme diğer dillere de taller, talar, dare, dollar gibi farklı şekillerde geçti. Bugün yaygın kullanılan “dollar” biçimi İngilizce’ye Felemenkçeden geçmiştir.
DOLAR İŞARETİNİN KÖKENİ
$ işareti ilk olarak 1870’lerde İspanyol Amerikan Peso’sunun (İspanyol Doları) kısaltması olarak “p” üzeri küçük “s” olarak oluşturulmuştur. Daha sonra yavaş yavaş biçim değiştirerek $ halini almış ve bu işaret Amerikan dolarının da simgesi olmuştur.
Günümüzde dolar dendiğinde akla ilk Amerikan doları gelmektedir ki dolar dünya ekonomisinin, borsaların önemli bir parçasıdır.
EURO NEDİR?
Simgesi € ve kodu EUR olan Euro Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ile Yunanistan’dan oluşan Euro bölgesinin resmi para birimidir. Euro bu ülkelerin dışında Avrupa Birliği’nde olmayan Androrra, Monako, San Marino ve Vatikan’da da dolaşımdadır. Euro para birimi 2013 verilerine göre 334 milyon Avrupalı tarafından kullanılmaktadır.
Avrupa birliğinin ortak parasının adı olan Euro resmen 18 Aralık 1995’te belirlendi. Euro madeni para ve banknotları da 1 Ocak 2002’de dolaşıma girdi.
Euro, dünyanın en büyük ikinci rezerv parası ve en çok kullanılan ikinci para birimidir. Bu iki kategoride de ilk sırada dolar yer alıyor. Değer açısından bakıldığında ise 2013 verilerine göre euro toplam değeri en yüksek olan para birimidir. Nitekim IMF’nin 2008 GSYİH ve satın alma günü paritesi verilerine göre Euro bölgesi dünyanın ikinci büyük ekonomisi.