Koronavirüsün dünya üzerinde etkisini artırarak sürdürmesi ülke ekonomilerini etkilemeyi sürdürürken yeni haftanın ilk gününde İstanbul serbest piyasada dolar 6,7240 liradan, avro7,3580 liradan haftaya başladı.Cuma kapanışta doların satış fiyatı 6,7530 lira, avronun satış fiyatı ise 7,3260 lira olmuştu.
Küresel piyasalar, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına dair gelişmeler ve haber akışı ile yön bulmaya devam ederken, yurt dışında özellikle haftanın ikinci yarısında hareketlenecek veri gündemi, yurt içinde ise bugün açıklanacak şubat ayı ödemeler dengesi verileri takip edilecek.
Geçen haftayı koronavirüs salgınının ekonomiye etkilerini azaltmak için ABD Merkez Bankası'nın (Fed) 2,3 trilyon dolara kadar kredi sağlayacak ilave eylem kararı alması ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin yaklaşık 540 milyar avroluk ekonomik pakette uzlaşmasının ardından pozitif tamamlayan küresel piyasalarda, özellikle haftanın ikinci yarısında yoğunlaşan veri gündemi izlenecek.
MERKEZ BANKASININ NİSAN AYI BEKLENTİ ANKETİ PİYASALARIN ODAĞINDA
Yurt dışında bu hafta dünya genelinde açıklanacak sanayi üretimi verileri ile G20 ülkelerinin maliye bakanları ve merkez bankası başkanları arasında gerçekleştirilmesi beklenen toplantının yanı sıra cuma günü Çin'in ilk çeyrek büyüme rakamları da salgının ekonomilerde yarattığı tahribatın boyutunu öğrenmek açısından önem taşıyor. Yurt içinde ise ödemeler dengesi, sanayi üretimi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) nisan ayı beklenti anketi piyasaların odağında bulunan veriler arasında öne çıkıyor.
Öte yandan Petrol İhraç Eden Ülkeler (OPEC) ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerin, günlük ham petrol üretim miktarını 1 Mayıs'tan 30 Haziran'a kadar 10 milyon varil azaltma kararı alması ile piyasaların gündemini uzun süredir meşgul eden petrolde arz endişeleri konusu rafa kalkmış oldu.
Karar, uygulanmaya başladığı tarihten itibaren örgütün en büyük kesintisi olarak tarihe geçecek. Günlük ham petrol üretimi haziran-aralık döneminde 8 milyon varil, Ocak 2021-Nisan 2022 döneminde de 6 milyon varil azaltılacak. Anlaşma kapsamında günlük ham petrol üretimini Suudi Arabistan 12 milyon varilden 8,5 milyon varile, Rusya 10,3 milyon varilden 8,5 milyon varile düşürecek.
Bu gelişmelerle geçen hafta 30-35 dolar bandında seyreden Brent petrolün varil fiyatı, yeni haftanın ilk işlem gününde yüzde 3,1 artışla 31,6 dolardan işlem görüyor.
ABD'de cuma günü Paskalya tatili dolayısıyla işleme kapalı olan New York borsasında, geçen hafta Dow Jones endeksi yüzde 10,8, S&P 500 endeksi yüzde 10,4 ve Nasdaq endeksi yüzde 8,9 değer kazandı. Bugün endekslerin vadeli işlemlerde yüzde 1,4 civarında düşüş kaydetmesi dikkati çekerken, dolar endeksi yüzde 0,1'lik azalışla 99,4 seviyelerinde bulunuyor.
Avrupa tarafında da Paskalya'dan sonraki pazartesi olması nedeniyle borsalar yine işleme kapalı olacak. Geçen hafta küresel piyasalardaki pozitif seyre paralel Almanya'da DAX endeksi yüzde 10,9, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 7,9 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 8,5 yükselirken, hafta boyunca 1,07-1,09 dar bandında hareket eden avro/dolar paritesi, bugün 1,09 seviyelerinde yatay seyrediyor.
Satış ağırlıklı bir seyir izlenen Asya borsalarında, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 azalışla 2.783,34 puanda seyrediyor. Yenin dolar karşısında değer kazanmasının ihracatçı şirket hisseleri üzerinde baskı yaratmasıyla Japonya'da Nikkei 225 endeksi ise yüzde 2 düşüşle 19.115,4 puanda bulunuyor.
Küresel piyasalarda artan risk iştahına paralel geçen hafta yüzde 8'e yakın değer kazanan Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, cuma gününü yüzde 0,66 yükselerek 96.470,97 puandan tamamladı. Cuma günü 6,69 seviyelerinden kapanan dolar/TL paritesi ise bugün yüzde 0,7 düşüşle 6,7097 civarında bulunuyor.
BBDK, SWAP İŞLEMLERİNDE KISITLAMAYA GİTTİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), dün akşam yaptığı açıklama ile bankaların yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz diğer bacağı TL olan ve vadede TL alım yönünde gerçekleştirecekleri para swapı, forward, opsiyon ve diğer türev işlemlerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 1 ile sınırlandırılması kararını aldığını duyurdu. Söz konusu oran daha önce yüzde 10 seviyesinde bulunuyordu.
Analistler, BDDK'nın kararının kurda yurt dışı kaynaklı oluşabilecek oynaklığı azaltma amacı taşıdığını, kararın ardından dolar/TL paritesinin güne düşüşle başladığını belirterek, bugün yurt içinde şubat ayı sanayi üretim endeksi ile ödemeler dengesi istatistiklerinin takip edileceğini bildirdi.
Yurt dışında devam eden Paskalya tatili nedeniyle işlem hacminin düşük kalmasının beklendiğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 97.200 ve 100.000 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu vurguladı.
AA Finans'ın gerçekleştirdiği anketlere katılan ekonomistler, Türkiye'de cari işlemler hesabının şubatta 1,3 milyar dolar açık vermesini, arındırılmamış sanayi üretim endeksinin ise şubatta, 2019'un aynı dönemine göre yüzde 7,9 artmasını bekliyor.
13 Nisan tarihinde bankalarda dolar/ TL alış ve satış fiyatları şu şekilde:
13 Nisan tarihinde bankalarda avro alış ve satış fiyatları şu şekilde:
13 NİSAN 2020 DOLAR KURU NE KADAR OLDU?
Serbest piyasada 6,7220 liradan alınan dolar, 6,7240 liradan satılıyor.
13 NİSAN 2020 EURO NE KADAR?
7,3560 liradan alınan avronun satış fiyatı ise 7,3580 lira olarak belirlendi.
DOLAR NEDİR?
Dollar, Dünya’da 20’den fazla ülkenin ya para biriminin ismi ya da para biriminin bir parçasıdır. Amerika Birleşik Devletleri Kanada, Avustralya, Tayvan Hong Kong, Singapur, Yeni Zelanda, Liberya, Jamaika ve Namibya ülkelerinin para biriminin adı “Dollar” kelimesini barındırmaktadır (Avustralya Doları gibi). Doğu Timor, Ekvador, El Salvador, Mikronezya Federal Devletleri, Marshall Adaları, Palau, Karayip Hollandası ve Panama’da (banknotlarda) ABD doları resmi para birimidir. Genellikle 1 dolar 100 centtir.
DOLARIN TARİHİ
15 Ocak 2520’de Bohemya Çek Krallığı Joachimsthal’dn çıkartılan gümüşlerden para basmaya başladı. Bu paralara Joachimsthaler adı verildi ki bunlara kısaca thaler ya da taler deniliyordu. Bu isimlendirme diğer dillere de taller, talar, dare, dollar gibi farklı şekillerde geçti. Bugün yaygın kullanılan “dollar” biçimi İngilizce’ye Felemenkçeden geçmiştir.
DOLAR İŞARETİNİN KÖKENİ
$ işareti ilk olarak 1870’lerde İspanyol Amerikan Peso’sunun (İspanyol Doları) kısaltması olarak “p” üzeri küçük “s” olarak oluşturulmuştur. Daha sonra yavaş yavaş biçim değiştirerek $ halini almış ve bu işaret Amerikan dolarının da simgesi olmuştur.
Günümüzde dolar dendiğinde akla ilk Amerikan doları gelmektedir ki dolar dünya ekonomisinin, borsaların önemli bir parçasıdır.
EURO NEDİR?
Simgesi € ve kodu EUR olan Euro Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ile Yunanistan’dan oluşan Euro bölgesinin resmi para birimidir. Euro bu ülkelerin dışında Avrupa Birliği’nde olmayan Androrra, Monako, San Marino ve Vatikan’da da dolaşımdadır. Euro para birimi 2013 verilerine göre 334 milyon Avrupalı tarafından kullanılmaktadır.
Avrupa birliğinin ortak parasının adı olan Euro resmen 18 Aralık 1995’te belirlendi. Euro madeni para ve banknotları da 1 Ocak 2002’de dolaşıma girdi.
Euro, dünyanın en büyük ikinci rezerv parası ve en çok kullanılan ikinci para birimidir. Bu iki kategoride de ilk sırada dolar yer alıyor. Değer açısından bakıldığında ise 2013 verilerine göre euro toplam değeri en yüksek olan para birimidir. Nitekim IMF’nin 2008 GSYİH ve satın alma günü paritesi verilerine göre Euro bölgesi dünyanın ikinci büyük ekonomisi.