ÖZET: Azerbaycan vatandaşı olan kişilerin Devlet memurluğuna atanmalarının mümkün olup olmadığı hakkında hk. ( 26/04/2011-7079)
Azerbaycan vatandaşı olan kişilerin KPSS puanı ile yerleşerek atanmalarının mümkün olup olmadığı hakkında görüş talep edilen dilekçe incelenmiştir.
Bilindiği üzere; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde “Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır.
- Genel şartlar:
- Türk Vatandaşı olmak,
- Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,
- Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,
- Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
- Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
- Askerlik durumu itibariyle;
- Askerlikle ilgisi bulunmamak,
- Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
- Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
- 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak.
- Özel şartlar:
- Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,
- Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak.” hükmü ile 50 nci maddesinde; “Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak atanacakların açılacak Devlet memurluğu sınavlarına girmeleri ve sınavı kazanmaları şarttır.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan; 25/9/1981 tarihli 2527 sayılı Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek Ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş Veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanunun 3 üncü maddesinde; “Türk soylu yabancıların, kanunlarda Türk vatandaşlarının yapabileceği belirtilen meslek, sanat ve işlerde çalışabilme ve çalıştırılabilmeleri için, özel kanunlarda aranan nitelikleri taşımak ve yükümlülükleri yerine getirmek şartıyla, bu Kanun ve Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanuna göre, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları ile diğer ilgili bakanlık ve kuruluşların görüşleri alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca izin verilir.”hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 7 nci maddesinde ise; bu Kanuna göre kendilerine izin verilenlerin, izin süresince, ikamet ve çalışma ile ilgili kanunların öngördüğü Türk vatandaşı olma şartından istisna edileceği belirtilmiştir.
Ayrıca, bahse konu Kanuna istinaden hazırlanan ve 14/1/1983 tarihli ve 8/5488 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek Ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu Veya Özel Kurum, Kuruluş Veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine Dair Kanunun Uygulanması Hakkındaki Yönetmelik’in 12 nci maddesinde; “Çalıştırılabilmelerine izin verilen Türk Soylu yabancıların, kamu veya özel kurum, kuruluş ve işyerlerine alınabilmeleri, ilgili mevzuat hükümleri uyarınca, o göreve atanabileceklerde aranacak niteliklerin ilgilide bulunması ve atama için öngörülen usül ve formalitelerin yerine getirilmiş olmasına bağlıdır.
Türkiye'de ikametlerine izin verilmiş Türk soylu yabancılar, kamu veya özel kurum, kuruluş ve işyerlerinde personel ihtiyacının karşılanması amacıyla açılan yarışma ve yeterlik sınavlarına, Türk vatandaşları gibi, girme hakkına sahiptirler. Ancak bunların atanmaları çalışma izni verilmiş olmasına bağlıdır.” denilmektedir.
Yukarıdaki hükümler çerçevesinde; 657 sayılı Kanunda yer alan Türk Vatandaşı olmak şartı dışındaki diğer şartları taşımanız, öngörülen sınavları kazanmanız ve 2527 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslarda çalışma izni verilmesi halinde Devlet memurluğuna atanmanızın mümkün olduğu mütalaa edilmektedir.