ÖZET: Mazeretsiz ve kesintisiz olarak on gün göreve gelmeyen memurlar hakkında uygulanacak çekilme işlemleri hk. (13/02/2017-897)
Kurumunuza bağlı sağlık tesislerinde mazeretsiz ve kesintisiz olarak on gün göreve gelmeyen memurlar hakkında uygulanacak çekilme işlemlerine ilişkin görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 10 uncu maddesinde; "Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz." hükmü, 18 inci maddesinde; "Kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka hakları elinden alınamaz." hükmü, 20 nci maddesinde; "Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, mezkur Kanunun 94 üncü maddesinde; "Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.
Çekilmek istiyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir.
Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartiyle bir ay kaydına tabi değildirler." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 98 inci maddesinde ise; "Devlet memurlarının
- Bu kanun hükümlerine göre memurluktan çıkarılması;
- Memurluğa alınma şartlarından her hangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan her hangi birini kaybetmesi;
- Memurluktan çekilmesi;
ç) İstek, yaş haddi, malullük sebeplerinden biri ile emekliye ayrılması;
- Ölümü;
hallerinde memurluğu sona erer." denilmektedir.
Ayrıca, 657 sayılı Kanunun 147 nci maddesinde aylık, memurlara hizmetlerinin karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen para olarak tanımlanmış, 164 üncü maddesinde; "Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye ayrılma ve ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylık, geri alınmaz..." hükmünde, peşin ödenen aylıkların yalnızca emeklilik ve ölüm hallerinde geri istenmeyeceği belirtilmiştir.
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun "Kamu zararı" başlıklı 71 nci maddesinde; "Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
Kamu zararının belirlenmesinde;
- İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,
- Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,
- Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,
- İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,
- İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,
g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,
esas alınır.
Kontrol, denetim, inceleme, kesin hükme bağlama veya yargılama sonucunda tespit edilen kamu zararı, zararın oluştuğu tarihten itibaren ilgili mevzuatına göre hesaplanacak faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir... " hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;
- İzinsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin kesintisiz on gün süreyle terk edilmesi halinin, sadece yazılı müracaat şartını ortadan kaldırdığı, bu husus dışında çekilme prosedüründe bir farklılık bulunmadığı,
- Memurca görevinin terki halinde, ilk günden itibaren bu durumun izinsiz veya kurumca kabul edilen bir mazeretten kaynaklanıp kaynaklanmadığının araştırılması gerektiği, bu araştırmaya başlanılması için on günlük sürenin tamamlanmasının beklenmesine gerek olmadığı,
- İzinsiz veya kurumunca kabul edilen mazereti olmaksızın görevini kesintisiz on gün süreyle terk eden memur, onuncu günün bitimi itibariyle görevinden çekilme isteğinde bulunulmuş sayılacağından, takip eden ilk iş gününde durumun Kurumunuzca tutanak vb. marifetiyle tespit edilerek aynı gün kabule ilişkin onayın alınması gerektiği,
- Çekilme isteğinin kabulüne ilişkin onay tarihine kadar memurların aylık ve özlük haklarından yoksun bırakılamayacakları,
- Memurluktan çekilenlere, çekilme isteğinin kabulüne ilişkin onay tarihinden itibaren, o aya ait peşin ödenen aylıkların geri alınması gerektiği, mütalaa edilmektedir.