ÖZET: Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin, işçi olarak geçen hizmet süreleri ile askerlikte geçen sürelerinin 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler” Bölümünün (A) fıkrasının 12/d bendi kapsamında yapılacak intibak işlemlerinde dikkate alınıp alınmayacağı Hk. (17/01/2017-286)
Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin, işçi olarak geçen hizmet süreleri ile askerlikte geçen sürelerinin 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" Bölümünün (A) fıkrasının 12/d bendi kapsamında yapılacak intibak işlemlerinde dikkate alınıp alınmayacağı hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (A) fıkrasının 12/d bendinde, "Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tabi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler." hükmü bulunmaktadır.
Söz konusu hükümde intibakın şartları, bir üst öğrenimi memuriyette iken veya memuriyetten ayrıldıktan sonra bitirmek olarak belirlenmiştir. Ayrıca, intibaka ilişkin esaslarda; aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademenin aşılmaması, üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirilen başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilmesi, 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin sınıflar ve öğrenim durumları itibariyle belirlenen giriş ve yükselinebilecek derece ve kademelerin aşılmaması olarak belirlenmiştir.
Diğer taraftan, mezkur bendin uygulamasına ilişkin çıkarılan 142 Seri Numaralı Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinin 6 ncı maddesinde, Devlet memurlarının görev yapmakta oldukları yerin özelliği, başarıları ve niteliklerinde değişiklik meydana getiren eğitimleri nedeniyle yararlanmış oldukları derece ve kademelerinin üst öğrenimi bitirmeleri halinde ayrıca değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Öte yandan, Devlet memurlarının memuriyete girmeden önce ya da memurluktan ayrılarak yapmış oldukları hizmetlerin kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde ne şekilde değerlendirileceği 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (C) Fıkrasında düzenlenmiştir. Bu Fıkraya göre, memuriyet dışında serbest olarak çalışılan veya resmi veya özel sektörde geçen süreler; Teknik Hizmetler, Sağlık Hizmetleri, Avukatlık Hizmetleri sınıfları ile Milli Eğitim Bakanlığı kadrolarında ve basınla ilgili kadrolarda çalışanlar için değerlendirilirken, aynı sürelerin Genel İdare Hizmetleri Sınıfında çalışan memurlar açısından değerlendirilmesine ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Muvazzaf askerliğe ayrılan memurların terhislerinde göreve başlatılmaları ile muvazzaf askerlikte geçen sürelerin kademe ve derece intibaklarında değerlendirilmesi" başlıklı 83 üncü maddesinde, "Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da başvurma tarihinden itibaren azami 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.
Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde bulundurulur. Askerlik öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri zaman bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir." hükmüne, aynı Kanunun "Muvazzaf askerliğini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna girenlerin kademe intibakları" başlıklı 84 üncü maddesinde ise "Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir." hükmüne yer verilmek suretiyle, Devlet memurlarının muvazzaf askerlikte geçen sürelerinin kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde dikkate alınması sağlanmıştır.
Bu itibarla, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet süreleri ile muvazzaf askerlik dahil memuriyette geçmiş sayılarak kademe ilerlemesi ve derece yükselmesinde değerlendirilen hizmet süreleri esas alınarak 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" Bölümünün (A) fıkrasının 12/d bendinde yer verilen hükümler çerçevesinde intibak işlemlerinin yapılması gerektiği mütalaa edilmektedir.