ÖZET: Öğretim elemanlarının 657 sayılı Kanunun değişik 74 ncü maddesi uyarınca memur kadrolarına naklen atanmalarının, görev aylığının derece ve kademesinin nazarı itibare alınmayarak kazanılmış hak aylık derece ve kademesi üzerinden yapılması gerektiği Hk. (30.03.1989-4. Sayılı Bülten.5.Sayfa)
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 74 ncü maddesinin son fıkrasında "8.6.1984 tarih ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 nci madde ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir" hükmü yer almaktadır.
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunun değişik 33 ncü maddesinin (a) fıkrasında ise "Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar ilgili anabilim veya anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü, yüksekokul veya konservatuar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile atanırlar, atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer" denilmektedir.
Yukarıdaki hükümlerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde. 2547 sayılı Kanun kapsamına giren personelin, 657 sayılı Kanunun genel esaslarına atıfta bulunmayan değişik 74 ncü maddesi gereğince adaylığa tabi tutulmaksızın 657 sayılı Kanuna tabi bir kuruma doğrudan memur olarak naklen atanabilecekleri düşünülmektedir.
Diğer taraftan halen Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Jeoloji Bölümünde araştırma
görevlisi olarak çalışan 'in kurumunuza naklen atanması halinde; 2914 sayılı Yüksek
Öğretim Personel Kanununun 4 ncü maddesinin 1 inci fıkrasının "Öğretim elemanlarının bu Kanunun 3 ucu maddesine göre tespit edilen görev aylıkları kazanılmış hak teşkil etmeyip, aylık ödemelerine esas tutulur ve bu Kanun kapsamından çıkmaları halinde dikkate alınmaz" hükmü gereğince, 2914 sayılı Kanunun 3 ncü maddesine göre tespit edilen görev aylığının derece ve kademesinin nazarı itibare alınmayarak 657 sayılı Kanunun değişik 74 ncü maddesi uyarınca kazanılmış hak aylık, derece ve kademesi üzerinden göreve alınması gerekmektedir.
Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı sonucunda Başkanlığınız zabıt katibi kadrosuna atanan ve halen aday memur olarak çalışmakta olan ... 'ın İstanbul Valiliği emrine naklen atanıp atanamayacağı hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 54 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; "Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, mezkur Kanunun 72 nci maddesinde Devlet memurlarının kurum içi yer değişikliği suretiyle atanmaları, 74 üncü maddesinde ise memurların bir kurumdan diğerine nakilleri düzenlemekte olup, anılan Kanunun 72 nci maddesinin beşinci fıkrasında; "İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır." hükmüne yer verilmektedir.
Ayrıca, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 1 inci maddesinde; "Bu Yönetmelik; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 2 nci maddesi ve aynı Kanunun 2670 sayılı Kanunla değişik 72 nci maddesine dayanılarak, Devlet Memurlarının aynı kurum içinde yer değiştirme suretiyle atanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir." hükmü, ek 3 üncü maddesinde ise; "İlgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen memurlar ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan memurlar engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunabilir.
Bu kapsamdaki talepler bu Yönetmelikte yer alan kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın kuramların kadro imkânları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak karşılanır ve bu haktan bir defadan fazla yararlanılamaz.
Memurun kendisinin veya birlikte yaşadığı eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının engellilik durumunun tedavisi sebebiyle yer değişikliğini talep etmesi halinde, yer değiştirme suretiyle atama yapılacak yerin, memurun ve bu fıkra kapsamındaki yakınlarının engellilik durumuna uygun olması esastır.
Engellilik durumu devam ettiği sürece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilmez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümler uygulanır." hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin ek 3 üncü maddesine istinaden engelli aday memurun sadece kurum içi yer değişikliği suretiyle atanmasının mümkün bulunduğu, diğer taraftan memurun adaylığının kaldırılmasını müteakip 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi çerçevesinde diğer kurumlara naklinin yapılabileceği mütalaa edilmektedir.
3718 sayılı Terörle Mücadele Kanunu gereği gazi yakını olarak Giresun İl Jandarma Genel Komutanlığına atanan aday memurun, kardeşinin engellilik durumu nedeniyle Giresun Tirebolu İlçe Devlet Hastanesine naklen atanıp atanamayacağı hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 54 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; "Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, mezkur Kanunun 72 nci maddesinde Devlet memurlarının kurum içi yer değişikliği suretiyle atanmaları, 74 üncü maddesinde ise memurların bir kurumdan diğerine nakilleri düzenlemekte olup, anılan Kanunun 72 nci maddesinin beşinci fıkrasında; "İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır." hükmüne yer verilmektedir.
Ayrıca, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 1 inci maddesinde; "Bu Yönetmelik; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 2 nci maddesi ve aynı Kanunun 2670 sayılı Kanunla değişik 72 nci maddesine dayanılarak, Devlet Memurlarının aynı kurum içinde yer değiştirme suretiyle atanmalarını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir." hükmü, ek 3 üncü maddesinde ise; "İlgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen memurlar ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan memurlar engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunabilir.
Bu kapsamdaki talepler bu Yönetmelikte yer alan kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın kurumların kadro imkânları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak karşılanır ve bu haktan bir defadan fazla yararlanılamaz.
Memurun kendisinin veya birlikte yaşadığı eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının engellilik durumunun tedavisi sebebiyle yer değişikliğini talep etmesi halinde, yer değiştirme suretiyle atama yapılacak yerin, memurun ve bu fıkra kapsamındaki yakınlarının engellilik durumuna uygun olması esastır.
Engellilik durumu devam ettiği sürece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilmez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümler uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin ek 3 üncü maddesine istinaden engelli yakını bulunan aday memurun sadece kurum içi yer değişikliği suretiyle atanmasının mümkün bulunduğu, ayrıca memurun kardeşinin mezkur maddede zikredilen "birinci derece kan hısımları" kapsamında yer almadığı, diğer taraftan memurun adaylığının kaldırılmasını müteakip 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi çerçevesinde diğer kurumlara naklinin yapılabileceği mütalaa edilmektedir.