ÖZET: Memura refakat sebebiyle verilen aylıksız iznin refakat izni kullanıldıktan sonra mı verilmesi gerektiği ile refakat sebebiyle aylıksız izin verilebilmesi için aranan sağlık kurulu raporunda bulunması gereken ifadelerin neler olduğu hk. (13/10/20166094)
Memura refakat sebebiyle verilen aylıksız iznin refakat izni kullanıldıktan sonra mı verilmesi gerektiği ile refakat sebebiyle aylıksız izin verilebilmesi için aranan sağlık kurulu raporunda bulunması gereken ifadelerin neler olduğuna ilişkin görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 inci maddesinin son fıkrasında; "Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin altıncı fıkrasına istinaden hazırlanarak 22/8/2011 tarihli ve 2011/2226 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen ve 29/10/2011 tarihli ve 28099 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Refakat iznine ilişkin esaslar" başlıklı 10 uncu maddesinde "1) Memurlara 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca izin verilebilmesi için memurun;
- Bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin,
- Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin,
ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur.
- Birinci fıkra çerçevesinde düzenlenecek ve refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler yer alır. Gerekli görülmesi hâlinde üç aylık süre aynı koşullarda bir katına kadar uzatılır.
- Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz.
- Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez.
- İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması hâlinde memur iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan memurlar izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında 657 sayılı Kanun ve özel kanunların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.
- Refakat izni kullanılırken memurun aylık ve özlük haklan korunur." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, mezkur Kanunun 108 inci maddesinin (A) fıkrasında "Memura, 105 inci maddenin son fıkrası uyarınca verilen iznin bitiminden itibaren, sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine onsekiz aya kadar aylıksız izin verilebilir." hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla,
- 657 sayılı Kanunun 108 inci maddesinin (A) fıkrası uyarınca refakat sebebiyle aylıksız izin verilebilmesi için memurun aynı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca verilen refakat iznini kullanması gerektiği, diğer bir ifade ile aynı kişinin aynı hastalığı veya vakası sebebiyle memuriyet süresi boyunca azami 6 ay olarak verilen refakat izninin kullanılmasından sonra refakat sebebiyle aylıksız iznin verilebileceği,
- Memura refakat sebebiyle aylıksız iznin verilmesine esas olacak sağlık kurulu raporunda bulunması gereken ifadelere ilişkin olarak herhangi bir mevzuat hükmü yer almamakla birlikte; söz konusu aylıksız iznin refakat izninin bitiminden itibaren aynı amaç doğrultusunda verilmesi sebebiyle refakat izni verilmesine esas sağlık kurulu raporunda bulunması gereken ifadelerin memura refakat sebebiyle aylıksız iznin verilmesine esas olacak sağlık kurulu raporunda da aranmasının uygun olacağı, mütalaa edilmektedir.