ÖZET: Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının Merkez Teşkilatında şube müdürlüğü kurulmasına ilişkin. (03/09/2008-15050)
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının Merkez Teşkilatında (1) adet şube müdürlüğü kurulması hususunda Bakanlar Kurulu kararı alınmasına ilişkin olarak adı geçen Başkanlıktan intikal ettirildiği belirtilen yazı ve ekleri gönderilmiş olup, bahsedilen konunun Başkanlığımızca incelenerek görüş bildirilmesi istenilmektedir.
İlgide kayıtlı yazı ekinde yer alan 14/06/2008 tarihli ve 203 No’lu Yüksek Seçim Kurulu Kararı incelendiğinde, 3046 sayılı Kanunun “Teşkilatlanma Esas ve Usulleri” bölüm başlıklı 16 ncı maddesinin (b) bendinde belirtilen şube müdürlüklerinin hizmetin özelliğine göre ilgili bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulacağı hükmüne dayanılarak, sözkonusu Başkanlığın Merkez Teşkilatında bulunan İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı bünyesinde (1) adet şube müdürlüğü kurulması hususunda Bakanlar Kurulu kararı alınmasına ilişkin olarak Başbakanlığa talepte bulunulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 27/09/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunda esas itibariyle, bakanlıklar ile bağlı ve ilgili kuruluşların teşkilatlanmalarına temel teşkil eden kural ve usuller düzenlenmiş olup, bahsedilen Kanunun kapsam başlıklı 2 nci maddesinde de, bu Kanunun Milli Savunma Bakanlığı hariç diğer bakanlıkların merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatları ile bağlı ve ilgili kuruluşlarını kapsadığı açıkça belirtilmiştir.
Yine, 3046 sayılı Kanunun sözkonusu Yüksek Seçim Kurulu Kararında dayanak olarak gösterilen 16 ncı maddesinin başlığı, Bakanlık merkez teşkilatı ile bakanlık bağlı kuruluşlarının düzenlenmesinde uyulacak esas ve usuller şeklinde belirlenmiş ve aynı maddenin ilk fıkrasında da, bahsedilen esas ve usullerin bakanlık merkez teşkilatı ile bakanlık bağlı kuruluşlarının düzenlenmesinde uygulanacağı vurgulanmıştır.
Oysa, bilindiği gibi altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarının kendi üyeleri arasından seçilen yedi asıl ve dört yedek üyeden meydana gelen Yüksek Seçim Kurulu, seçimlere ve Anayasa değişikliklerini içeren kanunların halkoyuna sunulmasına ilişkin hizmetlerin genel yönetimi ve denetimi ile görevlendirilmiş bir Anayasa kuruluşu olup, 3046 sayılı Kanunun kapsamında yer alan bir kuruluş olarak değerlendirilemeyeceği kuşkusuzdur. Bu sebeple, sözkonusu Başkanlığın Merkez Teşkilatında bulunan İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı bünyesinde (1) adet şube müdürlüğü kurulması hususunda, 3046 sayılı Kanunda belirtilen esas ve usullerin uygulanmasının uygun olmayacağı düşünülmektedir.
Ayrıca, Anayasanın 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesi ile 8 inci maddesi göz önünde bulundurulduğunda da, bunun aksi bir uygulamanın, Bakanlar Kurulunca Anayasada ve Kanunda belirtilen kapsam ve sınırların dışında tasarrufta bulunulmasına sebep olacağı aşikardır.
Öte yandan yapılan incelemede, içerik itibariyle, aynı zamanda adı geçen Başkanlığın Teşkilat Kanunu niteliğini de taşıdığı anlaşılan 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda, sözkonusu Daire Başkanlığı bünyesinde teşkil edilecek birimlerin, hangi esas ve usule göre kurulacağının belirtilmediği görülmektedir.
Bu itibarla, birim kurulmasına ilişkin ihtiyacın, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığının statüsünün yanı sıra görevlerinin nitelik ve özelliği de dikkate alınarak, kapsam ve sınırı belirtilmek suretiyle bahsedilen Kurula iç teşkilatlanmayı düzenleme yetkisi verilmesine yönelik olarak, 298 sayılı Kanunun adı geçen Kurul ile bu Kurulun görev ve yetkilerinin düzenlendiği 11 inci ve 14 üncü maddelerinde değişiklik yapılarak giderilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.