20 Kasım günü kutlanan Dünya Çocuk Hakları günü, dünyanın bir çok farklı ülkesinde kutlanıyor.Peki geleceğin teminatı çocukların günü olan Dünya Çocuk Hakları günü nedir? Ne zaman? Dünya Çocuk Hakları günü nasıl kutlanır? Dünya Çocuk Hakları günü etkinlikleri neler? Dünya Çocuk Hakları günü ile ilgili yazılar nelerdir? Dünya Çocuk Hakları günü ne zaman? İşte 20 Ekim günü kutlanan Dünya Çocuk Hakları günü hakkında bilinmesi gerekenler...
DÜNYA ÇOCUK HAKLARI GÜNÜ NEDİR?
20 Kasım, 1989 yılından bu yana Birleşmiş Milletler (BM) tarafından dünya genelinde çocukların karşı karşıya kaldıkları hak ihlallerini gündeme taşımak amacıyla “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak kutlanıyor.
Özellikle savaş ve yoksulluğun hüküm sürdüğü coğrafyalarda yaşam mücadelesi veren çocukları korumak ve koşullarını iyileştirmek için 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu “Çocuk Haklarına Dair Sözleşme”yi imzalamış ve o tarihten bugüne 20 Kasım “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak kutlanmaktadır.
Çocukların yetişkinlerden daha farklı ihtiyaçlara ve haklara sahip olması gereğinden yola çıkan BM, bu sözleşme ile çocuk haklarını güvence altına almayı hedeflemiş ve taraf devletleri 54 maddeden oluşan sözleşme maddeleri gereğince kendi iç hukuklarında değişim yapmaya zorlamıştır.
Toplam 193 ülke tarafından imzalanan sözleşme en fazla sayıda ülke tarafından imzalanan ve en kısa zamanda yürürlüğe giren uluslararası belge olma özelliğine sahiptir. Cinsiyet, din, dil, ırk ve sosyal statüye bakılmaksızın çocukların güvenli ve sağlıklı koşullarda barınması ilkeleri üzerine kurulan sözleşme, uluslararası platformda mutabakata varılmış, değiştirilmesi mümkün olmayan standartları ve yükümlülükleri içermektedir. Onaylayan devletlerin kendi iç hukuklarında gerçekleştirecekleri düzenleme ve değişimleri kontrol etmek ve her beş yılda bir bu değişiklikleri yayımlamak için BM tarafından bir Çocuk Hakları Komitesi de oluşturulmuştur.
DÜNYA ÇOCUK HAKLARI GÜNÜ NE ZAMAN?
Birleşmiş Milletlerin çocuk haklarıyla ilgili kuruluşu, UNICEF (Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu) hiçbir ayrım gözetmeksizin tüm çocuklara yardım için çalışmaktadır. 20 Kasım 1989 tarihinde; Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, 193 ülke tarafından onaylanmıştır. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Türkiye Cumhuriyeti tarafından 14 Eylül 1990 tarihinde kabul edildi.
Ülkemizde çocukların Çocuk Haklarına Dair Sözleşmede yer alan haklarını korumak amacıyla SHÇEK (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu) kurulmuş, yetiştirme yurtları açılmıştır. 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlanmaktadır. Tüm çocukların ‘Çocuk Hakları Günü’ ve her günü kutlu ve mutlu olsun.
DÜNYA ÇOCUK HAKLARI GÜNÜ İLE İLGİLİ ŞİİRLER
MİNİK YÜREKLERİZ
Işığa ne gerek var,
Güneş aslında bizleriz.
Gelecekte umut var,
Biz minik yürekleriz.
Sevgi dolu gönüllerimiz,
Pırıl pırıldır fikirlerimiz.
Aydınlığa doğru ilerleriz,
Biz minik yürekleriz.
Anne babamızın gülleri,
Tüm insanlığın geleceği,
Kaldırın üstümüzden geceyi,
Biz minik yürekleriz.
ÇOCUKLAR İÇİN
Ağla gözlerim!
Rahmet ol, yağ dünyamıza.
Erisin insanların taşlaşmış kalbi,
Yıkılsın, kırılsın zalimlerin azmi.
Ağla gözlerim!
Felaket ol gaddarlara,
Yol aç sevdalara,
Uzansın kolların dört bir yana,
Barışa, barışa…
Ağla gözlerim!
Zalimlere inat,
İnsan kılıklı şeytanlara inat,
Çiçekler için ağla!
Çocuklar için ağla!
Ancak onlarla paklanır dünya.
Ağla! Ağla gözlerim ağla!
İsmail SAĞIR
ÇOCUK GÜNÜ
Her yıl yirmi Kasım,
Çocuk Hakları Günüdür.
Şarkı söyle, oyun oyna
Gün çocuk olma günüdür.
Çocukları mutlu etmek,
Olmalı temel ilke,
Çocuk Hakları Bildirisi,
İmzaladı birçok ülke.
Hakkını bil güzel çocuk,
Kimselere çiğnetme.
Kendine önem ver,
Geleceğini yok etme.
İsmail SAĞIR
EY SEVGİLİ GÜZEL ÇOCUK!
Ey sevgili güzel çocuk!
Ne analar, babalar var…
Senin için bir dünya kurmuşlar,
Geleceğim, uğruna öleceğim,
Bir tanem diye hayaller kurmuşlar.
Senin için var olmuşlar,
Seni sımsıkı basmışlar bağırlarına,
Sevgi sunmuşlar boncuk boncuk,
Dünyanın en güzel varlığı, sevimli güzel çocuk!
Ey sevgili güzel çocuk!
Ne analar, babalar var…
Seni aramışlar evlilikleri boyunca,
Gezmişler doktor doktur, diyar diyar,
Her şeyi denemişler oyunca,
Bulsalar seni, olacaklar çok bahtiyar,
Ama, bulamayıp seni ağlamışlar boncuk boncuk,
Dünyanın en güzel varlığı, sevimli güzel çocuk!
Ey sevgili güzel çocuk!
Ne analar, babalar var…
Karanlığa ekmişler tohumunu,
Sapıtmışlar yolunu,
Uygunsuz bir anda,
Bilinmez bir mekanda,
Çaresiz gelmişsin dünyaya.
Bırakmışlar seni, ya bir hastane kapısına,
Ya da bir cami avlusuna.
Soğuktan, açlıktan
Ne halde olduğunu bilmeden,
Ağlamışsın boncuk boncuk,
Dünyanın en güzel varlığı, sevimli güzel çocuk!
Ey sevgili güzel çocuk!
Kimi kucaklarda meleksin,
Kimi kucaklarda aç ve sefilsin,
Kimi yurtlarda kimsesiz,
Kimi sokaklarda yetimsin,
Oysa, sen bize en büyük nimetsin.
Dizilirsin her yere boncuk boncuk,
Dünyanın en güzel varlığı, sevimli güzel çocuk!
İsmail SAĞIR
DÜNYA ÇOCUK GÜNÜ
Dünya çocuk gününde,
Neşeliyiz hepimiz.
Bizi mutlu yapana,
Çok teşekkür ederiz.
Evet bugün küçüğüz,
Yarın büyüyeceğiz.
Sizin işlerinizi,
Bizler yürüteceğiz.
“Çocuk umuttur” diye,
Büyük Ata’ma minnet!
Bekliyoruz sizlerden,
Himaye, sevgi, şefkât.
Hayriye GARİBOĞLU
ÇOCUK
Çocuk deyip geçmeyin,
Onun da dünyası var.
Güzel- çirkin seçmeyin,
Her çocuk şefkât arar.
Bir kez düşün kendini,
Çocuktun daha önce.
Eksik etme sevgini,
Bir küçüğü görünce.
O, yuvada bir çiçek,
Sonra meyve verecek.
Toplum doğacak ondan,
Ülkemiz yükselecek.
İbrahim ŞİMŞEK
BİZ YARININ BÜYÜKLERİ
Bir güneşiz yarınlara,
Sevgi yazdık alınlara,
Açılmışız ufuklara,
Amacımız hep ileri,
Esmer, sarı, beyaz, zenci,
Biz yarının büyükleri.
Bin hayat var çalışmakta,
Bin sevinç var başarmakta,
Bir çiçeğiz şu toplumda,
Amacımız hep ileri,
Esmer, sarı, beyaz, zenci,
Biz yarının büyükleri.
Kalpte sevgi, çıktık yola,
Barışçıyız hep kol kola,
Tüm çocuklar mutlu ola,
Amacımız hep ileri,
Esmer, sarı, beyaz, zenci,
Biz yarının büyükleri.
Kenan AKANSU
DÜNYA ÇOCUKLARI
Yaşamak gerekiyorsa eğer,
Bir çocuk oyunu kadar renkli olsun.
Dünyayı kardeşlik dallarında,
Uçan kuşlar doldursun.
Sen dargınlık ağacı barış ve yemiş ver.
Birleşiniz bütün dünya çocukları,
Kalp kırılmadıkça sürüp gider oyun.
Yorulunca bir dost sesiyle uyuyun,
Sabah, kalbinize örtsün şafakları…
Tanrım yorgunluktan koru bu ayakları,
Bu küçük ayaklar böyle hep beraber
Oraya, o kardeş bayramına gider
Kucaklaşır bütün dünya çocukları.
Ceyhun Atuf KANSU
TÜRK ÇOCUKLARIYIZ
Alın açık başlar dik,
Yurtta yavru arıyız.
Göğüs kalkan, kol çelik
Biz Türk çocuklarıyız.
Bizi kimse yenemez,
Yüce bayrak inemez;
Hür sesimiz dinemez,
Biz Türk çocuklarıyız.
Düşmanıyız yatanın,
Kuvvetiyiz vatanın,
Yolundayız Ata’nın,
Biz Türk çocuklarıyız.
Özgürlük, ulus, vatan;
Damarda bunlar atan,
Yurda şeref, şan katan,
Biz Türk çocuklarıyız.
Mustafa YILMAZKAYA
ÇOCUK
Çiçek olur açılır,
Koku olur saçılır,
Ondan vaz mı geçilir ?
Çocuk evin şenliği,
Yurdun egemenliği,
Kuş olur dalımızda,
Tat olur balımızda,
Ak akçe elimizde,
Çocuk evin şenliği,
Yurdun egemenliği,
Çocuk baş tacımızdır,
Şifa ilacımızdır,
Tükenmez gücümüzdür,
Çocuk evin şenliği,
Yurdun egemenliği,
Tarık ORHAN
ÇOCUK HAKLARI BİLDİRGESİ
Çocukların erişkinden farklı fiziksel, fizyolojik, davranış ve psikolojik özellikleri olduğu, sürekli büyüme ve gelişme gösterdiği bilincinin yerleşmesi, çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu yüklenmesi gerektiği düşüncesi 20 Kasım 1959'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "Çocuk Hakları Bildirgesi" ile kabul edilmiştir. On ilkeden oluşan bu bildirge aşağıdaki gibidir:
1. İlke : Tüm dünya çocukları bu bildirgedeki haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet, milliyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf ayırımı yapılmaksızın yararlanmalıdır.
2. İlke : Çocuklar özel olarak korunmalı, yasa ve gerekli kurumların yardımı ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı normal koşullar altında özgür ve onurunun zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla çıkarılacak yasalarda çocuğun en yüksek çıkarları gözetilmelidir.
3. İlke : Her çocuğun doğduğu anda bir adı ve bir devletin vatandaşı olma hakkı vardır.
4. İlke : Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmalı, sağlıklı bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine doğum öncesi ve sonrası özel bakım ve korunma sağlanmalıdır. Çocuklara yeterli beslenme, barınma, dinlenme, oyun olanakları ile gerekli tıbbi bakım sağlanmalıdır.
5. İlke : Fiziksel, zihinsel ya da sosyal bakımdan özürlü çocuğa gerekli tedavi, eğitim ve bakım sağlanmalıdır.
6. İlke : Çocuğun kişiliğini geliştirmesi için anlayış ve sevgiye gereksinimi vardır. Anne ve babasının bakımı ve sorumluluğu altında her durumda bir sevgi ve güvenlik ortamında yetişmelidir. Küçük yaşlarda çocuğu annesinden ayırmamak için bütün olanaklar kullanılmalıdır. Ailesi ve yeterli maddi desteği olmayan çocuklara özel bakım sağlamak toplumun ve kurumların görevidir. Çocuk sayısı fazla olan ailelere devlet yardımı yapılmalıdır.
7. İlke: Genel kültür ve yeteneklerini, bireysel karar verme gücü, ahlaki ve toplumsal sorumluluğu geliştirecek ve topluma yararlı bir üye olmasını sağlayacak eğitim hakkı verilmelidir. Bu eğitimde sorumluluk önce ailenin olmalıdır. Eğitimin ilk aşamaları parasız ve zorunlu olmalıdır.
8. İlke : Çocuk her koşulda koruma ve kurtarma olanaklarından ilk yararlananlar arasında olmalıdır.
9. İlke : Çocuklar her türlü istismar, ihmal, ve sömürüye karşı korunmalı ve hiçbir şekilde ticaret konusu olmamalıdır. Çocuk uygun bir asgari yaştan önce çalıştırılmayacak, sağlığını ve eğitimini tehlikeye sokacak fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişmesini engelleyecek bir işe girmeye zorlanmayacak ve izin verilmeyecektir.
10. İlke : Çocuk ırk, din ya da başka bir ayrımcılığı teşvik eden uygulamalardan korunacaktır. Anlayış, hoşgörü, insanlar arası dostluk, barış ve evrensel kardeşlik ortamında enerji ve yeteneklerini diğer insanların hizmetine sunulması gerektiği bilinciyle yetiştirilmelidir