Tercih kılavuzu bile açıklanmamışken tercih yapacak birçok kişinin aklında başarı sıralaması, ham puan, yerleştirme puanı veya ek puanlı yerleştirme gibi terimler bulunmakta. Peki ek puanlı yerleştirme nedir? Ham puan, yerleştirme puanı nedir? Başarı sıralaması nedir, nasıl belirlenir? Ek puanlı yerleştirmeden kimler faydalanabilir? İşte bu terimlerle alakalı tüm merak edilen detaylar.
Ham Puan Nedir?
Üniversite sınavı da içinde bulunmak üzere kişinin girdiği sınav sonucunda elde ettiği, hiçbir ek puanın ya da okul puanının eklenmediği puan türüne ham puan denmektedir. Bu puan türünde girilen sınav sonucuna okul puanı da dahil hiçbir ek puan eklenmez.
Yerleştirme Puanı Nedir?
Ağırlıklı ortaöğretim başarı puanın belirli bir katsayı ile çarpılıp ham puana eklenmesiyle oluşan puan türüne yerleştirme puanı denir. Ağırlıklı ortaöğretim başarı puanı, normalde 0.15 katsayısı ile çarpılırken meslek lisesi öğrencilerinin ek bir puanla yerleşebildikleri program için 0.21 katsayısı ile çarpılır. Tercihlerde asıl etkili olan ve önem verilen puan yerleştirme puanıdır. Aynı zamanda başarı sıralaması da yapılacak olan üniversite tercihlerinde etkili olmaktadır.
Ek Puanlı Yerleştirme Nedir?
Meslek lisesi öğrencisinin kendi bölümüyle ilgili tercihte bulunması durumunda bu puan türü, öğrenciye fayda sağlıyor. Meslek lisesi mezunlarına mezun oldukları bölümlerle alakalı tercih yapmaları durumunda tanınan puan hakkına ek puanlı yerleştirme hakkı denmektedir. Üniversite tercihinde bulunacak olan öğrencinin okuduğu lisesinin meslek lisesi olmaması durumunda puan göz önünde bulundurulmaz. Ek puanlı yerleştirme hakkı sadece meslek lisesinden mezun olunması durumunda kullanılır. Çünkü okul öğrenciye ek puan vermemektedir. Öğrencinin meslek lisesinde inşaat bölümünden mezun olup üniversite tercihinde işletme bölümü seçmesi durumunda bu puandan faydalanamamaktadır. Üniversite tercihinde bulunacak meslek lisesi öğrencisi, lisede elektrik bölümünden mezun olup üniversite tercih seçiminde de elektrik mühendisliğini seçerse ek puanlı yerleştirme kullanım hakkına sahip olmaktadır.
Başarı Sıralaması Nedir?
Üniversite sınavlarında başarı sıralaması ilgili alanda kaçıncı sırada olduğunuz üzerinden yapılır. Öğrenciler sınava verdikleri doğru ve yanlış cevapların sayısına göre net sayısı elde eder. Bu netler üzerinden başarı sıralaması ve puan oluşturulur. Her sınavda farklı bir puan türü kullanılabilir, örneğin Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) için Temel Yeterlilik Testi (TYT), Alan Yeterlilik Testleri (AYT), ve Yabancı Dil Testi (YDT) olmak üzere farklı puan türleri bulunmaktadır.
Başarı Sıralaması Şartı Nedir?
Üniversite sınavına giren öğrenciler, sınav sonuçlarına göre tercih yapma imkanına sahiptir. Ancak bazı bölümler, başarı sıralaması şartı gibi kurallara tabidir. Başarı sıralaması şartı, ilgili puan türünde belirli bir sıralamanın üzerinde olmayan adayların o bölümü tercih etmelerine izin vermemektedir.
Ek Puanlı Yerleştirme Hakkında Merak Edilenler
Meslek lisesinden elektrik bölümünden mezun olup elektrik ile ilgili üniversite bölümü seçmeniz durumunda ise ek puanlı yerleştirme ve başarı sıralamanız önemli olacaktır ve bu bölümde yazan puana göre yerleştirilmeniz yapılacaktır. Normal olarak aldığınız puanınız ile ek puanlı yerleştirme ve başarı sıralamanız farklı olarak hesaplanmaktadır birbirleriyle karıştırmamanız gerekmektedir. Ek puanlı sıralamanız sadece ek puan alabilen öğrenciler arasında yapılan sıralamadır ve sadece okuduğunuz bölüm ile ilgili tercihlerinizde ekleneceğini unutmamanız gerekmektedir.
Tercihlerinizi yaparken lisede okuduğunuz bölümden farklı tercihler yapacaksanız ek puanlı yerleştirme ve sizin başarı sıralamasına aldanmamanız gerekmektedir. Normal puanda çok düşük sıralamalarda olan öğrenciler ek puanlar ile birlikte çok iyi sıralamalara yükselebilmektedir ve bu ek puanı her tercihlerinde alacaklarını sanarak yanlış tercihler yapmakta ve herhangi bir üniversiteye yerleşme imkânı bulamamaktadırlar. Böyle sonuçlar ile karşılaşmamak için tercihlerinizi istekleriniz doğrultusunda bir bilen kişi ya da rehberlik öğretmenleriniz ile yapmakta fayda vardır.
Tercih Yaparken Ham Puan mı Yerleştirme Puanı mı Dikkate Alınmalı?
Üniversite tercihlerini yaparken hangi puanın kullanılacağını bilmek hayati önem taşıyor. Yanlış yapılacak bir tercih koskoca bir yılınızın heba olmasına sebep olabilir. Bir üniversiteye girebilmek için sadece sınav puanınız etkili değildir. Sınav puanı ham haldedir. Sınav puanına ortaöğretim başarı puanı hesaplanarak eklenir ve ortaya yerleştirme puanı çıkar. Ve tercih yaparken yerleştirme puanınızı kullanarak tercih yaparsınız. TYT tercihleri için de aynı durum geçerli. Ham puan değil ortaöğretim puanı eklenerek hesaplanan yerleştirme puanı ile tercih yapılır. Sınav tercihleri yapmadan önce muhakkak tercih kılavuzunu dikkatlice inceleyin. Yerleştirme puanınızın tuttuğu hiçbir bölüm ve okul gözünüzden kaçmasın. Tercih yapmadan önce hocalarınızdan yardım alabilirsiniz. Okul ve dershane hocaları tercih dönemlerinde öğrencilerine yardım ediyorlar. Doğru sıralama ile tercih yapmak konusunda kesinlikle tecrübelerine başvurun.