Un, maya ve enerji fiyatlarının artmasının yanı sıra ruhsatsız olan ve kayıt dışı işçi çalıştıran fırınlar nedeniyle zammın kaçınılmaz olduğu ifade edilirken Ekmek Üreticileri İşverenleri Sendikası Genel Başkanı Cihan Kolivar, zam beklediklerini, maliyetlerin son 1 yılda yüzde 35-40 arttığını ve fırıncının ne yapacağını şaşırdığını belirtti.
Kayıt dışı ve ruhsatsız çalışan fırınların işini kanuna uygun yapan ruhsatlı fırınlara karşı ekmeği daha ucuza mal ettiğini vurgulayan Kolivar, bu durumun da haksız rekabete yol açtığını aktardı. İstanbul’da en az 2 bin fırının ruhsatsız çalıştığını ifade eden Kolivar, ayrıca şehirdeki tüm fırınların hemen hemen yarısında Afganların ve Suriyelilerin ucuza çalıştırıldığını kaydetti.
SİGORTASIZ ÇALIŞIYORLAR
Bu fırınlarda bir kişinin dahi sigortalı çalışmadığını vurgulayan Kolivar, “Ruhsatsız fırınlar olmasa, İstanbullu ekmeği 1.5 TL’ye yer. Ankara’da böyle bir sorun yok ve bu nedenle orada 230 gram ekmek, İstanbul’dan da 10 gram fazla, 1.75 TL’ye satılıyor. İstanbul’un sahibi yok. Unun çuvalı (50 kg) 200 TL. Yılsonunda kesin 250 TL olur. Maya kartelleşmiş, yüzde 40-50 zam yapılıyor. 10 bin TL doğalgaz, 6 bin TL elektrik geliyor. Eskiden unu ruhsatlı fırınlara ucuz verirlerdi. Ruhsatsız fırınlara vermezlerdi” dedi.
MAFYALAŞMA ARTIYOR
Sektörde çalışan Afgan ve Suriyelileri, 1990’larda Türkiye’ye göç eden Bulgar Türklerine benzeten Cihan Kolivar, bu insanların ucuza ve sigortasız çalıştıklarını söyledi. İstanbul’un ilçelerinde görevleri olmadığı halde temsilcilik adına bazı grupların mafyalaştığını anlatan Kolivar, bunların da fırınlardan para topladığını, ruhsatsız fırınlara göz yumduklarını ve hatta ruhsatsız fırınların açılışlarını yaptıklarını belirtti.
KOMİTE ZAM KARARI ALDI
İstanbul Ticaret Odası (İTO) 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Başkanı Hasan Demir, 8 Ağustos’ta zam taleplerini İTO yönetimine ilettiklerini ancak henüz bir kararın çıkmadığını söyledi. Demir, “Un fiyatları 1.5 yıldır çok hızlı yükseliyor. Önceki yıllar böyle bir şeyler yaşamıyorduk biz. 2020 Ocak ayında 105 TL olan un çuvalı, şimdi 180-200 TL. Ekmeklik un bu. Böreklik ve pastalık un ise 210-220 TL. Ürününün daha pahalı olacağını düşündüğü için paraya ihtiyacı olmayan çiftçiler buğdayı elinde tutuyor. Dünyada dolar bazında buğday fiyatları arttı. Bu da bizi çok etkiledi” diye konuştu.