Hükümetin aşırı fiyat artışlarına karşı başta denetim olmak üzere aldığı önlemler, enflasyonla topyekün mücadele seferberliği, vergi indirimleri, döviz ve petrol fiyatlarındaki geri çekilmelere paralel benzin ve motorindeki peş peşe indirimler sonuç verdi. Kasım itibarıyla enflasyonda ibre aşağı döndü. Eylülde yüzde 6.30, ekimde yüzde 2.67 yükselen enflasyon kasımda yüzde 1.44 düştü.
15,4 MİLYON TAKİPTE
Enflasyon verileri emekli ve memurların her ay radarında. Çünkü 12,4 milyon emekli, dul ve yetim ile 3 milyon memurun alacağı zammı, ocak ve temmuz itibarıyla oluşan son 6 aylık enflasyon verileri tayin ediyor. Kasımda enflasyonun eksi çıkması maaşlara yansıtılacak zammı biraz aşağı çekse de düşen enflasyonla birlikte alım gücünün arttığını gözardı etmemekte fayda var.
SSK'LIYA YÜZDE 10,64
Peki Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) son açıkladığı verilere göre SSK ve Bağkur emeklisinin zam oranı ne oldu? Temmuz itibarıyla son 5 aylık enflasyon verilerinden yola çıkarak yaptığımız hesaplamaya göre şimdiden oluşan zam oranı yüzde 10.64. Geçen ay bu oran yüzde 12,26'ydı. Net zamlar 3 Ocak'ta açıklanacak son 6 aylık enflasyon oranına göre belirlenecek. Enflasyonun aralıkta da bir miktar düşeceği hesaplanırsa yüzde 9-10 civarında bir zam ortaya çıkacak.
MEMURA %11,14
Memur ve emeklisinin zam oranı iki yılda bir yapılan toplu sözleşmeye göre belirleniyor. Toplu sözleşmeye göre; memur ve emeklisi bu yıl yüzde 4 artı 3,5 zam aldı. geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı fark oluşursa bu da zamma ekleniyor. Son 5 ayda (temmuzkasım) enflasyon yüzde 10,64 oldu. Buna göre ocakta zamma eklenecek fark yüzde 7,14 olacak. Memur ve emeklisinin 1 Ocak'ta alacağı zam da yüzde 4'tü. Yani toplam zam yüzde 11,14'e ulaşmış olacak.
SSK'LI EMEKLİYE 1895 TL
Temmuzda ek ödeme dahil 1713.57 lira olan 2000 öncesi işçi emeklisinin en düşük aylığı, enflasyon aralıkta hiç değişmese dahi ocakta 182 lira artışla 1895 liraya yükselecek. Esnaf Bağkur emeklisinin maaşı 1448 liradan 1602 liraya, en düşük memur emeklisi aylığı da 2149 liradan 2388 liraya çıkacak.
EN DÜŞÜĞÜ 1000 LİRA OLACAK
Hükümet geçen hafta Meclis'e 71 maddelik bir torba yasa teklifi vermişti. Bu teklifte emekli maaşlarıyla ilgili önemli bir düzenleme de var. Buna göre; 1000 liranın altında maaş alan emekli kalmayacak. Böylece 600-800 lira olan dosya başına maaşlar 1000 liraya tamamlanacak.Yani seyyanen 400 liraya varan maaş artışları olacak. Bundan 150 bin emekli yararlanacak. Eğer yasa 1 Ocak'tan önce çıkarsa bu emeklilerin de 95-110 lira arasında enflasyon zammı alacağı anlamına geliyor.
KİRA ARTIŞINDA ORAN NE?
20 milyon kişi ya kiralık evlerde yaşıyor ya da işyeri için mülk sahibine kira ödüyor. Kira, hem vatandaş için hem de esnaf ve işletmeler için önemli bir gider. Kira artışının sınırı, 1 Temmuz 2012'de çıkan yeni Borçlar Kanunu ile belirlenmiş durumda. Buna göre; artış son 12 aylık ortalama Üretici fiyat Endeksi'ne (ÜFE) göre yapılıyor. Bu rakam da dün açıklanan verilere göre yüzde 25.52 oldu. Yani 1000 liralık kira 1255 lira olacak.
TÜFE DÜZENLEMESİ
Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP), kira artışının ÜfE yerine Tüketici fiyat Endeksi'ne (TÜfE) göre belirlenmesi için çalışma yapılacağı yer almıştı. 12 aylık ortalama TÜfE'ye göre kira artışı uygulaması olsaydı kiraya en çok yüzde 15.63 zam yapılabilecekti. geçen hafta Meclis'e sunulan teklifle, kira artışının ÜfE'ye göre değil TÜfE'ye göre belirlenmesi amaçlanıyor. Yasa çıkınca kiracılar yüzde 10 daha avantajlı olacak.