Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan Eylül Ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Enflasyonun tek haneye inmesinin beklentileri olumlu etkilemesinden memnuniyet duyduğunu kaydeden Başkan Çetin, ekonominin halen yüksek büyüme-düşük enflasyon dönemine girecek yapısal durumda olmadığını belirterek Merkez Bankasının önden yüklemeli faiz indirim kararlarında ihtiyatlı olması gerektiğini kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2019 Eylül ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE'de %0,99, Yİ-ÜFE'de %0,13 , yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında %9,26, yurt içi üretici fiyatlarında %2,45 olduğunu hatırlatan olarak açıklandığını hatırlatan ATSO Başkanı Çetin, yıllık enflasyonun, enflasyonun %24-25 düzeyine çıktığı 2018 Eylül ve Ekim aylarından itibaren hesaplanmasına dayalı olan baz etkisiyle tek haneye düşmesi bekledikleri bir durum olduğunu söyledi. Çetin, "Bu nedenle 12 aylık ortalama enflasyon halen %18 düzeyinde kalmaktadır. Dolayısıyla Kasım ayından itibaren yıllık enflasyon tekrar yükselecek, %12-13 düzeyine dönecektir." dedi.
Tarımda fiyat dalgalanmaları devam ediyor
Enflasyondaki yıllık düşüşe baz etkisinin yanı sıra gıda grubunda et ve süt ürünleri fiyatlarının, elverişli iklim koşulları nedeniyle domates, limon, kuru soğan, patates gibi sebze ve meyvelerin katkı yaptığının görüldüne dikkat çeken ATSO Başkanı Çetin " Buna karşılık sarımsak fiyatı aylık %42.6, yıllık %176 oranında artmıştır. Salatalık, kabak, Antep fıstığı ve bazı ürünlerdeki fiyat artışları, tarımda sert fiyat dalgalanmalarının devam ettiğini göstermektedir. Enflasyona yükseltici katkı yapan ürünler veya ürün gruplarının başında doğal gaz, toplu taşıma ücret artışları, alkollü içki ve sigaraya yapılan zamlar, işlenmiş gıda, mevsimlik giyim ürünleri, lokanta-otel grubu gelmektedir. Harcama grupları itibariyle aylık en yüksek artış %2,15 ile konut ve %2,13 ile giyim ve ayakkabıda izlenmiştir. Yıllık bazda ise en yüksek artışlar %43,86 ile alkollü içecekler ve tütün, %15,41 ile sağlık gruplarında görülmüştür." dedi,
Baz etkisi desteği ile Yİ-ÜFE de düştü
Üretici fiyatları enflasyonunun veya başka bir ifadeyle Yİ-ÜFE'nin ise, 2019 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,13, bir önceki yılın aynı ayına göre %2,45 olarak gerçekleştiğini ifade eden Çetin, üretici fiyatlarındaki düşüşte baz etkisinin yanısıra küresel ekonomideki durum, emtia fiyatlarının düşmesi, döviz kurlarındaki yatay seyir ve ekonomideki durgunluğun rol oynadığını kaydetti. Çetin, gıda, demir çelik grubunun ÜFE'yi düşürücü etki yaparken, enerji grubu ve elektrik zamları enflasyonu yükseltici etki yaptığını, bu zamların önümüzdeki dönemde tüketici fiyatlarına yansıma potansiyelinin bulunduğu bilgisini paylaştı.
Merkez Bankası önden yüklemeli faiz indirimlerinde ihtiyatlı olmalı
Sonuç olarak enflasyonun tek haneye düşmesinin beklentileri olumlu etkilemesinden memnuniyet duyduklarını, ancak enflasyonla mücadelede rehavete kapılmamak gerektiğini hatırlatan Çetin, Türkiye ekonomisinin durgunluk-yüksek enflasyon döneminden çıktığını, fakat henüz yüksek büyüme-düşük enflasyon dönemine girecek yapısal durumda olmadığını söyledi. Bu nedenle Merkez Bankası önden yüklemeli faiz indirimlerinde artık ihtiyatlı olunması gerektiğini söyleyen Çetin, 2018 yılındaki hatayı tekrarlamamak gerektiğini, bu çerçevede Merkez Bankası'ndan ölçülü faiz indirimi yapmasını, bankaların faiz ve komisyon marjlarını düşürme çabalarının devamını, ekonomi yönetiminden kamuda ve sektörlerde vergi ve diğer verimlilik reformlarını hızlandırmasını beklediklerini vurguladı.
Batı Akdeniz enflasyonu Türkiye ortalamasının üzerinde
Bölge verileri hakında da düşünceleri paylaşan Başkan Çetin, Batı Akdeniz'de TÜFE oranının aylık %1,13, dokuz aylık %9,34 ve yıllık bazda %9,60 olarak gerçekleştiğini hatırlattı. Enflasyonun aylık, dokuz aylık ve yıllık bazdaTürkiye ortalamasının üzerinde olduğunun görüldüğünü söyleyen çetin , şöyle devam etti: " Bu oranlara göre bölgemiz, 26 bölge arasında aylık bazda 5.sırada, dokuz aylık bazda 3. sırada, yıllık bazda ise 13. bölge konumunda yer almıştır. Bölgemizde ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre sırasıyla en yüksek artış %6,26 ile giyim ve ayakkabı, %4,87 ile eğitim, %2,19 ile çeşitli mal ve hizmetler harcama gruplarında olmuştur. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ise %0,57 düşüş gözlenmiştir.Yıllık enflasyonda ise en yüksek artış %43,46 ile alkollü içecekler ve tütün, %18,56 ile eğitim ve %17,73 ile sağlık gruplarında olmuştur. Ulaştırma grubunda ise % 0,65 düşüş gerçekleşmiştir."