SAĞLIK Bakanı Fahrettin Koca, artan koronavirüs vakaları nedeniyle sokak kısıtlaması kararlarının tekrar gündeme gelmediğini belirterek, "Dünyada sokağa çıkma yasağıyla ilgili benzer kısıtlamalardan uzak kalındığını, bu uygulamaların tercih edilmediğini biliyoruz. Özellikle Türkiye için de sokağa çıkma gibi bir yasağın şu an söz konusu olmadığını ve Bilim Kurulu'nun da önerisinin olmadığını söyleyebilirim" dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Bakanlık Bilkent Yerleşkesi'nde gerçekleşen Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklamada bulundu. Türkiye'nin salgında altıncı ayı geride bıraktığını kaydeden Bakan Koca, koronavirüs nedeniyle ilk ölümün gerçekleştiği 17 Mart'tan sonra çok şey yaşandığını söyledi. Koca, umutların gerçekleşmesine yakın bir dönemde bulunulduğunu belirterek, "Kaybettiğimiz ilk hastadan sonra 7 bin 185 hayat benzer şekilde son buldu. Bugün, ağır hasta sayımız 1300'ün üzerinde. Toplam vaka sayımız, yüzbinlerle ifade buluyor. Bu daha zor fakat umutların gerçekleşmeye yakın olduğu bir dönemdir. İşte bu sebeple bugün yapacağım konuşmanın içeriği de biraz farklı olacak. DSÖ verilerine göre dünya genelinde koronavirüs tanısı konan kişi sayısı 29 milyon 500 bini geçti. Hayatını kaybeden insan sayısı ise 1 milyona yaklaştı. Salgında İngiltere'de 41 bin 637, İtalya 35 bin 624, Fransa 30 bin 950, İspanya 29 bin 848, Belçika 9 bin 927, Almanya 9 bin 437 kayıp verdi. Vefat sayımız Türkiye'nin kıyaslanabileceği Almanya gibi ülkeler dikkate alındığında tedavide bir başarı gösterdiğimizi ortaya koymaktadır" diye konuştu.
'FİLYASYON EKİPLERİMİZİN SAYISI 6 BİNDEN 11 BİN 238'E ÇIKMIŞTIR'
Türkiye'nin kendi yurttaşına karşı insanlık sınavını verdiğini belirten Koca, maske ve mesafe kurallarına dikkat edildiği sürece koronavirüs nedeniyle ortaya çıkan görüntülere Türkiye'de tanık olunmayacağını kaydetti. Çare belirdiğinde tahammül ve dirayetin artacağını aktaran Koca, şöyle konuştu:
"Devletlerin gücünün sağlıktaki güçleriyle sınandığı bu dönemde biz güçlüyüz ve güçlü kalmaya devam etmeliyiz. Türkiye, Covid-19 şüphesi olan hastanın telefon edip, hastaneden randevu istediğinde doktordan "nefesin kesilmeden konuşabildiğine göre tedaviye ihtiyacın yok" cevabını aldığı bir ülke olmadı. Bazı ülkelerde yaşanılan bu olayların olmasına el birliğiyle izin vermeyeceğiz. Salgının başından bu yana pozitif tanı konmuş her hastamız, gerekli sağlık hizmetini muntazam şekilde almıştır, almaya devam etmektedir. Pozitif tanı konmuş her kişinin temaslı taraması yapılmıştır. Yapılmaya devam etmektedir. Virüsün iz sürücüleri olan filyasyon ekiplerimizin sayısı 6 binden 11 bin 238'e çıkmıştır. Filyasyon ekipleri yaptıkları taramayla maruz kaldığınız riski azaltmaya çalışmakta, karantina ve tedavinin önünü aşmaktadır. Salgına karşı verdiğimiz savaşta görevli bu öncü birliklerin dünyada örneği olmadığını yabancı televizyonların yaptığı programlardan biliyorsunuz."
'HES MOBİL UYGULAMASI SİZİN RİSK YÖNETİM REHBERİNİZDİR'
Koca, salgının son 2 ayda bulaşma hızının arttığına dikkat çekerek, "Artan tehdide karşı Bakanlığımız sizlere başta İçişleri Bakanlığımız olmak üzere ilgili tüm kurumlarla işbirliği içerisinde kolaylaştırıcı bazı hizmetler sunuyor. Bunlardan biri halen yeterince kullanılmayan HES mobil uygulamasıdır. Sizlerden ücretsiz olan bu hizmetten yararlanmanızı talep ediyorum. HES mobil uygulamasının indirilmediği cep telefonu kalmamalıdır. Ücretsiz indireceğiniz bu uygulama tüm taşıyıcıları, temaslıları, hastaları içerecek şekilde size bölgesel risk haritalarını sunuyor. Girip çıkacağınız mekanlar için güncel verilerle risk değerlendirmesi yapıyor. HES mobil uygulaması sizin risk yönetim rehberinizdir. Kullanımı ise basit bir telefon işlemi gibi kolaydır. HES salgın yönetiminde bizim için de büyük bir işleve sahip. Karantina koşullarına uyulup uyulmadığını bu uygulamayla denetliyoruz. Bugüne kadar izolasyonda olması gerektiği halde dışarı çıkmaya teşebbüs eden yaklaşık 140 bin kişi bu sistemle engellenmiştir" dedi.
'SİNOVAK AŞISININ TÜRKİYE'DEKİ İLK UYGULAMASINA BAŞLANDI'
"Bitmemiş savaş bitmemiş salgın yoktur. Bilimsel gelişmeler bu salgının da sonunun yakın olduğuna işaret etmektedir" diyen Bakan Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
"İnsan aklı koronavirüs karşısındaki galibiyetini yakın zamanda ilan edebilecektir. Aşı konusunda dünya kamuoyuna yansıyan bilgiler umut veren belki de çare bildiren bilgilerdir. Bilim dünyası yılın sonuna kadar sonuç alınacağı konusunda hem fikirdir diyebiliriz. Şu anda hazırlık çalışmaları Faz 3 çalışma aşamasında olan 9 aşı var. İngiltere, Almanya ve Çin uygulamayı başlatmış durumdadır. Biz de Türkiye olarak bir yandan kendi aşı çalışmamızı sürdürürken en erken uygulama için tedarik teşebbüslerimizi başlattık. Bugün Sağlık Bakanlığı'nın izniyle Çin Sinavok aşısının Türkiye'deki ilk uygulamasına Hacettepe Üniversitesi'nde 3 gönüllü sağlık çalışanında başlandı."
'ARTIŞ YAŞANAN İL OLMAMASI, SON DERECE UMUT VERİCİDİR'
Türkiye'deki hastane doluluk oranları üzerinden konuşan Koca, "Yatak doluluk oranı yüzde 51,6. Yoğun bakım yatak doluluk oranımız bütün Türkiye ortalaması olarak yüzde 66,3. Ventiletör yani solunum cihazı doluluk oranımız ise yüzde 33,6. İllerimizdeki durum ise en çok vaka olan iller kıyaslamasında son hafta günlük ortalama vaka sayısının son ay günlük ortalama sayısına göre değerlendirildiğinde en yüksek artış Kayseri, yüzde 39,37. Bu ilimizi yüzde 38,84 ile Ankara, yüzde 36,99 ile Mersin takip ediyor. Son 3 günün son hafta ile karşılaşması dikkate alındığında ise artış yaşanan ilimizin olmaması da son derece umut vericidir. Hasta sayısında azalış olan illerimize baktığımızda ise son ayla kıyasladığımızda son haftayı Artvin'de yüzde 27,71 Bartın'da yüzde 26,37, Ardahan'da yüzde 9,28 ile ciddi düşüşler olduğunu görmüş oluyoruz. Ankara'da yatak doluluk oranı yüzde 52,9, yoğun bakım yatak doluluk oranı yüzde 64,8, ventiletör doluluk oranı yüzde 28,1. Son ay günlük ortalamam pnömani yani zatüre vaka oranı ise yüzde 6,02, Son hafta pnömani zatüre oranı yüzde 3,02. Son 3 güne geldiğimizde ise bu zatürre oranını yüzde 2,39'a indiğini görmüş oluyoruz. Özellikle zatürre oranı bizim için son derece önemli. Erken filyason yapılıp hastanın erken tespit edilip erken tedavinin başlamasıyla zatürrenin azaldığını ve bu azalan pnömeniyi tedavi etmede de başarılı olduğumuzu gösteren bir tablo. Son ayda yüzde 6,02'den 2,39'a hatta son haftaya baktığımızda 3,02'den 2,39'a. Ankara'da bu filyasyonun yoğun yapıldığını, hastaya ulaşılır olduğunu, zatürre oranın düştüğünü, dolayısıyla hastane yükünün bundan sonra daha da azalacağını göstermesi açısından son derece önemli olduğunu söylemek istiyorum" açıklamasında bulundu.
'YERLİ AŞILARIMIZLA İLGİLİ 13 ÇALIŞMAMIZ VAR'
Koca, Türkiye'de başlanan aşı denemeleri ile ilgili gelen bir soru üzerine, "Bu konuda dünyada yaygın bir ilerleme söz konusu. Başlayan uygulamalardan bir tanesi Çin'de bizim bakanlık olarak izin verdiğimiz. Bu arada 2 tane oldu. Biri Çin'den Sinovak dediğimiz bir aşı. Bugün Hacettepe Üniversitesi'nde 3 sağlık çalışanı ile başlamış oldu. Ve ağırlıklı sağlık çalışanları gönüllü olarak katıldı. Baştan 1200 kişiye yapılmış olacak. Devamında da 10 bin kişi daha ilave ediliyor olacak. 2 aşı yapılıyor. İlk başta ve 15'nci gün 2'nci aşı olmak üzere devamında ay sonuna doğru antikor gelişimi görülüyor olacak. Dolayısıyla biz bu anlamda 1 ay sonrası için uygulanan bu aşının etkinliğinin antikor geliştirebilirliğini görmüş olacağız. Bir diğer aşı, Pfizer aşısı. Pfizer'in çalışması ile ilgili de izin verildi. İstanbul Çapa, Cerrahpaşa dahil olmak üzere 10'dan fazla merkezde bu başlıyor. Önümüzdeki gün başlıyor. Çünkü izni verilmiş oldu. Rusya'da geliştirilen bir aşıyla müracaat oldu. 1- 2 eksiği vardı. Prekilinik çalışmaları, insan çalışmaları yapılmış. Faz 3 çalışmaları önümüzdeki zamanda yapılabilir, eksiklikler giderildiğinde. Sadece 3 aşı için değil. Diğer aşılarla ilgili de yakın işbirliği içindeyiz. Erken dönemde emin olduğumuz, güven duyduğumuz, sonuç aldığımız aşı konusunda temin etme noktasında da bir gayret içerisinde olduğumuzu da belirtmek istiyorum. Yani sadece bir yere bağlı değiliz. Birden fazla ülkeyle ve birden fazla aşıyla yakın işbirliği içerisindeyiz. Ben yıl sonuna kadar dünyada birçok ülkede uygulamasının başlayabileceğini, bizim de yıl sonuna kadar bunu başlatabileceğine inanıyorum. Bizim ayrıca yerli aşılarımızla ilgili de 13 tane çalışmamız var. Bu 13 çalışmadan 12 tanesi hayvan çalışmalarını bitirme noktasına gelindi. Zannediyorum bu yıl için değil ama gelecek yıl için yerli aşımızı da üretme konusunda yol alacağımız kanaatindeyim" cevabını verdi.
'SOKAĞA ÇIKMA KISITLAMASI ÖNERİSİ YOK'
Bakan Koca, "Sokağa çıkma kısıtlaması tekrardan gelebilir mi?" sorusuna ise şu cevabı verdi:
"Dünyada sokağa çıkma yasağıyla ilgili benzer kısıtlamalardan uzak kalındığını, bu uygulamaların tercih edilmediğini biliyoruz. Özellikle Türkiye'de sokağa çıkma gibi bir yasağın şu an söz konusu olmadığını ve Bilim Kurulu'nun da öyle bir önerisinin olmadığını söyleyebilirim. İnsandan insana geçen bu virüsün yakın temasla geçtiğini bildiğimiz için maske ve mesafeyi çok söylüyoruz. Ama bulaşın önlenmesinin en kısa yolu mesafe, mesafenin korunmadığı yerde maske. Basit 2 uygulama ile sonuç alındığını biliyoruz."