Piyanist kimliği ile dünya çapında tanınan Türk müzisyen Fazıl Say, eşi ile ayrı evlerde yaşadığı yönündeki açıklamasının ardından vatandaşlar tarafından hayatı araştırma konusu oldu. Peki Fazıl Say kimdir? Nereli, kaç yaşında? Eşi kim? İşte ayrıntılar...
FAZIL SAY KİMDİR? NERELİ KAÇ YAŞINDA?
Fazıl Say, 14 Ocak 1970 Ankara doğumlu dünyaca ünlü besteci ve klasik müzik piyanisti. Annesi Gürgün Say, babası ise Ahmet Say'dır. Eczacı annesi Gürgün Say ile yazar-müzikolog babası Ahmet Say ayrılınca, Fazıl Say babasıyla yaşadı. Dudak damak yarığı ile dünyaya gelen Say, bebeklik döneminde bir ameliyat geçirdi ve yarık dudağı dikildi. Doktorunun üflemeli çalgı çalması önerisi üzerine melodika çalmaya başladı.
FAZIL SAY'IN SANAT KARİYERİ
Üç yaşındayken Ali Kemal Kaya ile ritmik jimnastik ve işitme çalışmaları yaptı. Sonraki sekiz yıl boyunca Mithat Fenmen’den piyano dersleri aldı. Piyano ve kompozisyon eğitimi için Ankara Devlet Konservatuarı’a giren Say, burada Kamuran Gündemir’den piyano, İlhan Baran’dan ise kompozisyon dersleri aldı. Fazıl Say ilk eserini – bir piyano sonatı – henüz 1984 yılında, on dört yaşında, memleketi Ankara’da konservatuvar öğrencisiyken bestelemiştir. Konservatuar döneminde armoni, kontrpuan, form bilgisi, analiz, enstrümantasyon, orkestrasyon, antik modlar, Türm Müziği makamsal ve ritmik sistemleri ve caz armonisi konularında eğitim aldı. Ayrıca çağdaş müzik stilleri çalışması için üç yıl boyunca Ertuğrul Oğuz Fırat’tan dersler aldı. 17 yaşındayken kazandığı DAAD bursuyla Düsseldorf’daki “Robert Schumann Institute” e girdi. Burada David Levine’in öğrencisi oldu. 1992 -1995 yılları arasında çalışmalarını Berlin Konservatuarı’nda sürdürdü.
1994 yılında dünya birincisi olarak kazandığı “Young Concert Artists International Auditions” (Uluslararası Genç Konser Sanatçıları) yarışmasıyla birlikte kariyerine hızlı bir başlangıç yapmış oldu. Radio France Beracasa Vakfı, Paul A. Fish Vakfı, Boston Metamorphos Orkestrası, M. Clairmont Vakfı gibi kuruluşlardan ödüller aldı ve kariyerini New York’da sürdürmeye başladı.
New York Filarmoni Orkestrası, İsrail Filarmoni Orkestrası, Saint Petersburg Filarmoni Orkestrası, Baltimor Senfoni Orkestrası, BBC Filarmoni Orkestrası gibi dünyada önemli yer sahibi olan orkestralarla çalıştı, birçok önemli festivalde de performanslar gerçekleştirdi. 2003 – 2004 sezonunda “Salzburg Festival”i, New York’da gerçekleşen “Lincoln Center Festival”i, Londra’daki “Harrod’s Piano Series” ve Tokyo’daki “World Piano Series” de ilk defa dinleyiciyle buluştu. Bu konserlerde Say’a eşilk eden müzisyenler arasında Yuri Bashmet ve Shlomo Mintz vardı.
2004 yılında Maxim Vengerov ile birlikte Avrupa ve Amerika turnesine çıktı. ”Carnegie Hall”, “The Vienna Musikverein”, “The Amsterdam Concertgebouw”, The Barbican Centre” ve “Salzburg Festival”inde performanslar gerçekleştirdi.
Caz müziğine ve doğaçlamaya olan tutkusuyla 2000 yılında neyzen Kudsi Ergüner ile bir araya geldi. Kurdukları caz dörtlüsüyle St. Denis, Paris, Montpellier, Montreux Caz Festivali, Juan-les-Pins Festivali ve İstanbul Caz Festivali’nde başarılı konserler verdiler.
1991 yılında “Berlin Senfoni Orkestrası” ile “Yansıtmalar” konçertosunun premiyerini yaptı ve 1996’da Boston’da, ikinci piyano konçertosu olan “İpek Yolu” nun ilk performansını gerçekleştirdi. 2001’de Nazım Hikmet için yazdığı “Nazım” orotoryosunun ilk performansını, Ankara'da gerçekleştirdi. 2003 yılında İstanbul Festivali’nde 5000 kişilik dinleyici önünde “Metin Altıok için Ağıt” orotoryosunu sergiledi. Mozart ve Paganini’nin önemli eserlerinin piyano uyarlamalarını yaptı ve bu uyarlamalarla 2006 Şubat ayında Viyana’da bir konser verdi. Mayıs 2005’te İsviçre'li yönetmen Hans Ulrich Schlumpf’un “Ultima Thule” filminin soundtrackini yaptı.
2012 Fazıl Say için oldukça üretken ve yoğun bir yıl oldu. Mart ayında Say’ın ney ve orkestra için bestelediği ve Burcu Karadağ’ın solist olarak yer aldığı ‘Hezarfen’ isimli konçertosunun prömiyeri şef Dan Ettinger yönetiminde Mannheim Ulusal Tiyatro Orkestrası Müzik Akademisi’nde gerçekleşti. İstanbul Müzik Festivali tarafından sipariş edilen ve Say’ın ikinci senfonisi olan ‘Mezopotamya Senfonisi’nin ilk performansı ise Haziran ayında Gürer Aykal yönetiminde Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası eşliğinde İstanbul’da yapıldı. Bundan kısa bir süre sonra, Say’ın, bir BBC siparişi olan ‘Dört Şehir’ isimli viyolonsel ve piyano sonatının dünya prömiyeri Nicolas Altstaedt ve José Gallardo tarafından City of London Festivali’nde gerçekleşti. Eylül 2012’de ise, Konzerthaus Dortmund izleyicileri Say’ın, 2011 yılında Alman şair Rainer Maria Rilke’in şiiri üzerine soprano ve piyano için bestelemiş olduğu ‘Panther’ isiiyerini dinleme fırsatını yakaladı. Son olarak ta ekim ayında Say’ın üçüncü senfonisi olan ‘Universe’ün prömiyer konseri, şef Ivor Bolton yönetiminde ve Salzburg Mozarteum Orkestrası eşliğinde izleyicilerin ayakta alkışlarıyla karşılandı.
2014 yılında ise Viyana Konzerthaus siparişi olan ‘Gezi Park 2’, İKSV İstanbul Müzik Festivali tarafından sipariş edilen ‘Sait Faik’, D-Marin Turgutreis Uluslararası Klasik Müzik Festivali’nin 10. yıl kutlamaları çerçevesinde bestelenen ‘Hermias – Yunus Sırtındaki Çocuk’, Musikfest Bremen tarafından sipariş edilen ‘Gezi Park 3’ ve şef Andrey Boreyko yönetiminde Birinci Dünya Savaşı 100. yıl anma törenleri kapsamında Belçika Ulusal Orkestrası’nın siparişi olan ‘Overture 1914’ isimli eserlerinin dünya prömiyerleri gerçekleşti.
Fazıl Say dünya çapında çalışmalarını sürdürmekte, hatırı sayılır orkestralar ve orkestra şefleriyle konserler vermekte, resitaller sergilemektedir. Fazıl Say’ın eserleri, günümüzün en tanınmış yayıncılarından, Schott of Mainz tarafından tüm dünyaya dağıtılmaktadır.
AVRUPA BİRLİĞİ TARAFINDAN KÜLTÜR ELÇİSİ İLAN EDİLDİ
Say şiir ve edebiyata olan ilgisini sanatına da yansıttı. İlk Şarkılar (2013) ve Yeni Şarkılar albümleri bu ilginin bir ürünüydü. Albümlerde Serenad Bağcan solist olarak yer aldı ve ikili hem Türkiye'de hem de birçok ülkede konserler verdi. Sanatçı 2015 yılında Nazım Hikmet Korosu' nu kurarak genel müzik direktörlüğünü üstlendi. Koro 29 Ağustos 2015 tarihinde ilk konserini vermiş, Ankara'da Bilkent Odeon Konser Salonu'nda gerçekleşen bu konserde bestecinin Nazım Hikmet Oratoryosu'nu seslendirmiştir. 2008'de Avrupa Birliği tarafından "Kültür Elçisi" unvanıyla görevlendirildi.
FAZIL SAY EVLİ Mİ?
Fazıl Say, 1997 yılında çellist Gülyar Balcı ile evlendi. 2004 yılında boşandı. Kumru Say (d.2000) adında bir kızı vardır. Daha sonra ünlü piyanist 2012’den beri beraber olduğu mimar Ece Dağıstan ile İtalya'nın Milano kentinde 25 Ocak 2019 tarihinde hayatını birleştirdi.
ECE DAĞISTAN KİMDİR?
45 yaşında olan Ece Dağıstan, 1976 yılında İzmir'de doğdu. 1987 yılında 9 Eylül Üniversitesi İzmir Devlet Konservatuvarı’na girerek Vedat Çorbacı ve Seçil Akdil'in öğrencisi oldu.
Detaylı biyografisine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz...
ÜNLÜ PİYANİSTİN ALBÜMLERİ
"Wolfgang Amadeus Mozart", Warner Music France
Piano Sonata K.333 in B flat major
Variations on 'Ah, vous dirais-je, maman' K.256
Piano Sonata K.330 in C major
Piano Sonata K.331 in A major 'Alla Turca'.
"Fazıl Say", Troppenote Recordings
Piano Concerto No.2 "Silk Road"
Chamber Symphony
Two Ballades
Four Dances of Nasreddin Hodja
Fantasy Pieces
"George Gershwin", Teldec Classics International
Rhapsody in Blue
Porgy and Bess arrangements
"Igor Stravinsky", Teldec Classics International
Le Sacre du Printemps
"Johann Sebastian Bach, Teldec Classics International
French Suite N.6 BWV 817 in E major
Italian Concerto BWV 971 in F major
Prelude and Fugue BWV 543 in A minor
Chaconne in D minor (F. Busoni)
Prelude and Fugue BWV 846 in C major
"Peter Ilyich Tchaikovsky", Teldec Classics International
Piano Concerto No.1 in B flat minor
"Franz Liszt"
Piano Sonata in B minor
"Johann Sebastian Bach", Teldec Classics International
Italian Concerto BWV 971 in F major
French Suite N.6 BWV 817 in E major
Prelude and Fugue BWV 543 in A minor
"Wolfgang Amadeus Mozart"
Piano Sonata K.331
FAZIL SAYIN LAYIK GÖRÜLDÜĞÜ ÖDÜLLER
Avrupa Birligi Piyano Yarışması, 1991
Genç Konser Solistleri Yarışması Avrupa Birinciliği, 1994
Genç Konser Solistleri Yarışması Dünya Birinciliği, 1995
Radio France/Beracasa Vakfi Ödülü, 1995
Paul A. Fish Vakfı Ödülü, 1995
Boston Metamorphosen Orkestrası Solist Ödülü, 1995
Maurice Clairmont Vakfı Ödülü, 1995
Telerama Ödülü, 1998, 2001
RTL Televizyonu Ödülü, 1998
Le Monde de la Musique Ödülü, 2000
Diapason d’Or ( Altın Plak ) Ödülü, 2000
Classica Ödülü, 2000
Le Monde Ödülü, 2000
Avusturya Radyo-TV Ödülü, 2001
Deutsche Phono Akademie ECHO Ödülü, 2001