Tabiatta her bitkinin insanın sağlığı açısından bir karşılığı mutlaka var. Bazısı baş ağrısını gideriyor, bazısı safra kesesi taşını engelliyor, mideyi rahatlatıyor, görmeyi güçlendiriyor... Modern tıp ise günümüz hastalıklarının tedavisinde insanoğluna binlerce yıldır şifa veren bu bitkilerin içeriklerini kullanıyor. Doğanın eczanesinde ilaç çok. Ama içlerinde biri var ki, yaratılışın sırlarını barındırıyor, insanoğluna büyük bir mesaj iletiyor. Bu meyve ceviz.
Cevizin en önemli yararı beyin fonksiyonları üzerinedir. Bunu da içerdiği gümüş iyonu vasıtasıyla sağlar. Dünya’da gümüş iyonunun bulunduğu tek meyve ceviz, vücutta gümüş iyonunu kullanan tek organ da beyindir. Cevizdeki gümüş beynin sağ ve sol lopları arasındaki bilgi alış verişinin hızını arttırır, zeka gelişimine katkıda bulunur. 'Antibakteriyel özelliği olan gümüş iyonları beyin sağlığının koruyucusudur. Cevizin yapısı da işlevine uygun olarak beyine benzer. En dışındaki sert kabuk kafatasını, içindeki zar beyin zarını, asıl yenecek kısım ise kıvrımlı beyin loplarını simgeler.
BESİN İÇERİĞİ
Ceviz,yüksek antioksidan kapasitesi, polifenolleri ve alfa-linolenik asit içeriği nedeniyle diğer sert kabuklu yemişlerden farklıdır. İçeriğindeki E vitamini, folat, melatonin ve bazı polifenoller sayesinde ceviz, sinir hücresi koruyucu bileşiklere sahiptir. Bunun yanı sıra ceviz, beyin fizyolojisi ile doğrudan etkileşime girebilen omega-3 alfa-linolenik asit içermektedir. Cevizde, depresyon riskinin azalmasından ve ruh halinin iyileşmesinden sorumlu olabilecek besin öğeleri bulunmaktadır
Cevizin 25-30 gramlık bir porsiyonunda, 18 gram yağ bulunmakta ve bu yağın 13 gramı çoklu doymamış yağ asitlerinden oluşmaktadır. Ceviz, yapısındaki çoklu doymamış yağ asitlerinden olan alfa-linolenik (ALA, omega-3) ve linoleik (LA, omega-6) asit ile kan lipidleri üzerinde olumlu etkilerinin yanı sıra kan damarlarını sağlıklı tutan anti-inflamatuar etki göstermektedir. ALA'nın vücuttaki rolü yapısal membran lipitleri ile ilgilidir ve yetersiz alımı vücudumuzda bu lipitlerin eksikliğine neden olabilmektedir. Yeterli miktardaki ALA alımı erkekler için 1,6 gr, kadınlar için ise 1,1 gramdır. Yani günde bir avuç ceviz tüketimi ile ALA gereksinimi karşılanmaktadır.
GÜÇLÜ BİR HAFIZA İÇİN
Ceviz zengin polifenol, tokoferol ve çoklu doymamış yağ asitleri içeriğiyle daha gelişmiş beyin sağlığı ile ilişkilendirilmektedir.
Ceviz linoleik, alfa linoleik ile birlikte vitamin E ve B6 vitaminlerini içerdiğinden dolayı sinir sitemlerine olumlu yönde etki yapar.
Yapılan bir çalışmada yeterli ve dengeli ceviz tüketiminin öğrenmek, hatırlamak, uyarıları almak, iletişim kurmak, duyguları düzenlemek ve karar vermek gibi durumlarda başarıyı saptayan bilişsel testin başarısını arttırdığı belirlenmiş. Ceviz aynı zamanda E vitamini, diğer bir ifadeyle alfa-tokoferol içeriyor. E vitamini düşük olan kişilerde düşük bir hafıza performansı tespit edilmiş.
Ceviz, amiloid-beta proteininin neden olduğu oksidatif hasara karşı koruyucu etki oluşturarak Alzheimer hastalığının başlangıcının geciktirilmesinde veya ilerlemesinin yavaşlatılmasında oldukça faydalı bir etkiye sahiptir.
KALP- DAMAR SAĞLIĞI İÇİN
Cevizin içerdiği vitamin E ve diğer antioksidanların (fitosterol ve polifenoller) cevizin fonksiyonel besin olarak kabul görmesinde katkısı bulunmaktadır. Bu bileşiklerin; kalp damar hastalıklarına, belirli kanser türlerine ve yaşlanmanın olumsuz etkilerine karşı koruyucu rol oynadığı bilinmektedir. Ceviz polifenollerinin, antioksidan ve bağışıklığı güçlendirici özellik gösterdiği belirtilmiştir. Bunun sonucu olarak, yapılan klinik çalışmalarda kalp-damar hastalıklarına ve kansere yakalanma riskinin azaldığı görülmektedir.
KOLESTEROLÜN DÜŞMESİ İÇİN
Ceviz tüketiminin kandaki total kolesterol ve LDL kolesterol ile trigliseritlerde azalma sağladığı, HDL kolesterol ve apolipoprotein düzeyini arttırdığı saptanmıştır.
FDA verilerine göre; günlük 42.5 g ceviz tüketimi ile düşük doymuş yağ ve kolesterol diyetlerinin kronik kalp hastalıklarını önleyebilmektedir. Ceviz tüketiminin serum kolesterol ve LDL oksidasyonu üzerine etksinin incelenmesi için yapılan bir araştırmada; 20 sağlıklı kadın ve erkeğe 4 hafta boyunca enerjinin %12.5’u cevizden gelecek şekilde (44-58g/gün) 2 diyet uygulanmıştır. 4 hafta sonunda ceviz diyeti ile beslenenlerin toplam kolesterol ve LDL kolesterolün HDL kolesterole oranları önemli ölçüde düşmüştür.
Cevizin, kalp-damar hastalıklarında iki önemli risk faktörü olan düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterolünü (yaklaşık %9-16) ve kan basıncını (diyastolik kan basıncını yaklaşık 2-3 mm hg) azalttığı ortaya koyulmuştur.
STRES DÜŞMANI
Stres ile mücadelede antidepresan görevini üstlenen ceviz, uyku sorunu olanlar için de şifadır. Yatmadan önce yenilen ceviz, içerdiği triptofan yardımı ile uyku sorununuzu çözebilir.
İŞTAH DÜŞMANI
Cevizler kalorili olsa da, çalışmalar cevizin iştah kontrol etmede yardımcı olabileceğini ortaya koymaktadır.
Kadınlar günde 1-2, erkekler günde 3-4 adet ceviz yemelidir. Bir adet ceviz 30 kalori içerir. Çok ceviz yemek tansiyonu yükseltir, kan yağlarını değiştirir.