Hepatit A nedir?
Hepatit A hastalığı, hepatit A virüsünün bulaşması ile oluşan bir karaciğer enfeksiyonudur. Hepatit A hastalığı çoğunlukla dışkı ile kirlenmiş, hastalık etkeni içeren su ve gıda tüketiminden kaynaklanmaktadır. Yemek yapan ve gıda sektöründeki kişilerin temizliklerine dikkat etmemesi, kanalizasyondaki sulardan dolayı kirlenmiş besinlerin çiğ ya da az pişmiş olarak yenilmesi hepatit A' nın en sık bulaşma yollarıdır.
Bunların dışında diğer bir bulaşma yolu da eş cinsel ilişkidir. Bu tür bulaşma hijyenik şartların kötü olduğu ülkelerde daha sık görülür. Hepatit A virüsü enfeksiyonları yetişkinlerde çoğunlukla belirti verirken altı yaşından küçük çocuklarda genellikle hafif seyreder. Hepatit A hastalığı belirtileri genellikle virüsle temas ettikten ortalama yirmi sekiz gün sonra ortaya çıkar.
Hepatit A Belirtileri Nelerdir?
Hepatit A belirtileri şunlardır:
- Halsizlik
- Yorgunluk
- İştah Kaybı
- Bulantı, kusma ve mide rahatsızlığı
- İshal
- Karın Ağrısı
- Kilo Kaybı
- Ateş
- Gözlerde ve Ciltte Sararma
- Koyu Renkli İdrar
- Çamur gibi ya da Beyazımsı Dışkı
Hepatit A, sosyo - ekonomik durum ve bölgelere göre farklılık gösterir. Bununla birlikte tüm dünyada da yaygın bir şekilde görülmektedir. Bu hastalığa sonbahar ve kışın ilk aylarında daha sık rastlanmaktadır. Bu hastalık sosyo - ekonomik durum ve yaşam şartları ile direkt ilişkili olduğu için bu koşulların düzeltilmesi sonucu hastalığın görülme sıklığı daha ileri yaşlara kaymıştır. Hepatit A hastalığına yakalanma riski altında olanlar şunlardır:
- Kronik karaciğer hastalığı olanlar
- Kronik hepatit B ve C hastaları
- Eşcinsel erkekler
- Kanalizasyon işçileri
- Hepatit A virüsünün yaygın olarak görüldüğü ülkelere seyahat edenler
- Dışkı materyali ile çalışan laboratuvar çalışanları
Hepatit A'dan Korunma Yolları
Genel temizlik kurallarına uyulmalı
Eller su ve sabunla yıkanmalı
Bölgede kuyu suyu ya da depo suyu kullanılıyorsa sular, klor kullanma talimatına uygun şekilde mutlaka sular klorlanmalıdır.
Zorunlu hallerde su, en az on dakika kaynatılarak kullanılmalıdır.
Hepatit A hastalığından korunmak için aşı yaptırılmalıdır. Aşı sağlık açısından oldukça önemlidir. Aşı sonrasında aşı olan yerde yan etkiler görüldüğünde, aşı uygulanan bölgeye soğuk uygulaması yapılmalıdır. Virüse bağlı olarak gelişen bu hastalığın özel bir tedavisi yoktur. Yakınmalara göre destek tedavi uygulanır. Hastalar bu dönemde, doktor tarafından verilen ilaçlar dışında dışarıdan hiçbir ilaç almamalıdır. Hastalar, bitkisel katkı maddesi ve alkol gibi maddeleri kullanmamalıdırlar. Hepatit A aşısı çocuklarda iki doz olacak şekilde uygulanır. İki doz sonra hepatit A bağışıklığı yüksek düzeylere ulaşmaktadır. Hepatit A aşısı en erken 12. ayda uygulanabilir.
Yetişkinlerde aşı uygulaması çocuklarda da olduğu gibi altı ay ara ile iki doz şeklindedir. Fakat yetişkinlerde aşı öncesi kan tahlili yapılarak kişinin daha önceden bağışık olup olmadığı değerlendirilmelidir. Gebelikte hepatit A aşısının yapılmasının güvenli olup olmadığı kesin olarak bilinmemektedir. Gebelerde yüksek hastalanma riski olmadıkça aşı yapılmamalıdır. Hepatit A aşısının yan etkileri nadirdir. Hepatit A' nın nadiren de olsa oluşan yan etkileri; enjeksiyon yerinde ağrı, hassasiyet ve kızarıklık şeklindedir. Hepatit A aşısının ciddi yan etkileri çok nadirdir. Hepatit A teşhisini koyabilmek için kan testleri yapılır.