İntoks nedir? Ispanak zehirlenmeleri belirtileri nelerdir? soruları son günlerde Sağlık Bakanlığı'nın ıspanak açıklaması sonrası da merakla araştırılıyor. Sayıları gittikçe artan ıspanak zehirlenmelerinin ardından ıspanak yemekten korkan olduk. İşte ıspanak zehirlenmeleri hakkında tüm merak edilenler haberimizde...
İNTOKS NEDİR? ISPANAK ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden zehirli (toksik) olarak kabul edilirler.
ZEHİRLENME NASIL OLUR?
Zehirlenme yolları üç grupta toplanır.
Sindirim yoluyla: En sık rastlanan zehirlenme yoludur. Sindirim yoluyla alınan zehirler genellikle ev ya da bahçede kullanılan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, ilaç ve aşırı alkoldür.
Solunum yoluyla: Zehirli maddenin solunum yolu ile alınmasıyla oluşur. Genellikle karbon monoksit (tüp kaçakları, şofben, bütan gaz sobaları), lağım çukuru veya kayalarda biriken karbondioksit, havuz hijyeninde kullanılan klor, yapıştırıcılar, boyalar ev temizleyicileri gibi maddeler ile oluşur.
Cilt yoluyla: Zehirli madde vücuda direk deri aracılığı ile girer. Bu yolla olan zehirlenmeler böcek sokmaları, hayvan ısırıkları, ilaç enjeksiyonları, saç boyaları, zirai ilaçlar gibi zehirli maddelerin deriden emilmesi ile oluşur.
ISPANAK ZEHİRLENMELERİNİN BELİRTİLERİ NEDİR?
Sindirim sistemi bozuklukları: Bulantı, kusma, karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal
Sinir sistemi bozuklukları: Bilinç kaybı, havale, rahatsızlık hissi, kaslarda ağrı, kasılma, hareketlerde uyumsuzluk, şok belirtileri
Solunum sistemi bozuklukları: Nefes darlığı, solunum durması, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, oksijen yetmezliği nedeni ile ciltte kızarıklık, morarma
Dolaşım sistemi bozuklukları: Nabız bozukluğu, baş ağrısı, soğuk terleme, kalp durması
Sindirim yoluyla zehirlenmede ilk yardım nasıl olmalıdır?
Bilinç kontrolü yapılır,
Ağız zehirli madde ile temas etmişse su ile çalkalanır, zehirli madde ele temas etmişse el sabunlu su ile yıkanır,
Yaşam bulguları değerlendirilir,
Kusma, bulantı, ishal gibi belirtiler değerlendirilir,
Kusturulmaya çalışılmaz, özellikle yakıcı maddelerin alındığı durumlarda hasta asla kusturulmaz,
Bilinç kaybı varsa koma pozisyonu verilir,
Üstü örtülür,
Tıbbi yardım istenir (112),
olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir; Sindirim yolu ile olan zehirlenmelerde tıbbi müdahaleye yardımcı olmak için
Zehirli maddenin türü nedir?
İlaç ya da uyuşturucu alıyor mu?
Hasta saat kaçta bulundu?
Evde ne tip ilaçlar var?
Solunum Yolu İle Zehirlenmelerde İlkyardım Nasıl Olmalıdır?
Hasta temiz havaya çıkarılır ya da cam ve kapı açılarak ortam havalandırılır,
Yaşamsal belirtiler değerlendirilir (ABC),
Yarı oturur pozisyonda tutulur,
Bilinç kapalı ise koma pozisyonu verilir,
Tıbbi yardım istenir (112),
İlkyardımcı müdahale sırasında kendini ve çevresini korumak için gerekli önlemleri almalıdır,
Solunumu korumak için maske veya ıslak bez kullanılır,
Elektrik düğmeleri ve diğer elektrikli aletler ve ışıklandırma cihazları kullanılmaz,
Yoğun duman varsa hastayı dışarı çıkarmak için ip kullanılmalıdır,
Derhal itfaiyeye haber verilir (110).
Cilt Yolu İle Zehirlenmelerde İlkyardım Nasıl Olmalıdır?
Yaşam bulguları değerlendirilir,
Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir,
Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır,
15–20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanmalıdır,
Tıbbi yardım istenir (112).
Zehirlenmelerde genel ilkyardım kuralları nelerdir?
Zehirlenmeye neden olan maddenin uzaklaştırılması (Kirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir),
Hayati fonksiyonların devamının sağlanması,
Sağlık kuruluşuna bildirilmesi (112).
ISPANAK ZEHİRLENMELERİ SON DURUM NEDİR?
Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde tedavi altına alınan Ahmet Gül’ün oğlu Sami Gül, iş yerinde pişirilen ıspanağı yiyen 8 kişinin zehirlendiğini belirterek, “Çok net bilgi sahibi olmamakla birlikte, 3-4 saat önceydi. Telefon alıyoruz kardeşimden, babam ve diğer kardeşim, 4 kardeşiz biz zaten. Zehirlendiklerini, hastaneye geldiklerini söylediler. Ispanak yemişler diye biliyoruz. Ispanağın yanında bir sebze ya da ot varmış. Adını da tam telaffuz edemiyorum. Marketten alışveriş yapıyorlar. Ispanak alıyorlar. Getiriyorlar, bir kaç saat sonra pişiriyorlar. 8 kişi yiyorlar. Çapa’da da var şu anda. Sarıgazi diye duydum’ diye konuştu
HASTA YAKINLARI YAŞANANLARI ANLATTI
Gül, ‘Bir kaç hastanede var. Ama ilk gittikleri yer Haseki Hastanesi. Oradan farklı hastanelere göndermişler. İşyerinden 8 kişi, ıspanak zehirlenmesi yaşıyor. Buradakiler, birisi babam birisi kardeşim. Biraz önce kardeşimle konuştum. Normal değil ama normale doğru gidiyor. Babamın durumu ciddi zannediyorum. Çünkü kırmızı bölge dedikleri bir yer var. Yoğun bakım herhalde dereceleri var. Şu an müşahede altında kendinde değil” dedi.
İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ISPANAK ZEHİRLENMESİ AÇIKLAMASI
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, ıspanaktan zehirlenmeyle ilgili önceki gün yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı:
Medyada yer alan “İstanbul'da Yemek Yiyen Çok Sayıda Kişi Zehirlendi” başlıklı haberlere ilişkin kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi adına aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek görülmüştür. 01-03 Kasım 2019 tarihleri arasında İstanbul geneli sağlık tesislerimize gıda zehirlenmesi (ıspanak ve ıspanağa benzer bitkiler) sebebiyle 44 vatandaşımız hastanelere başvurmuş olup, bunların 25 tanesi taburcu olmuştur. Geriye kalan 19 tanesinin ise takibi ve tedavisi acil gözlem servislerinde devam etmektedir. Şu ana kadar hastanelerimize toplam başvuran hastalarımızın hayati tehlikesi bulunmadığı gibi ilgili süreç; İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İstanbul Valiliğimizce yakından takip edilmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
ISPANAK ZEHİRLER Mİ?
Ispanak zehirlenmesi haberleri ardından yanlış yargılar meydana geldi. Ispanak zehirlenmesi olarak tanımlanan aslında bir gıda zehirlenmesidir. Bunun nedeni ise ıspanağın tazeliğini uzun süre koruması için kullanılan kimyasal atık veya insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen bir madde olabilir.
ISPANAKTAN ZEHİRLENME İDDİASINA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN AÇIKLAMA
İSTANBUL İl Sağlık Müdürlüğü, Esenyurt'ta ıspanaktan zehirlenme iddialarıyla ilgili açıklama yaptı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Medyada yer alan “İstanbul’da Yemek Yiyen Çok Sayıda Kişi Zehirlendi” başlıklı haberlere ilişkin kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi adına aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek görülmüştür. 01-03 Kasım 2019 tarihleri arasında İstanbul geneli sağlık tesislerimize gıda zehirlenmesi (ıspanak ve ıspanağa benzer bitkiler) sebebiyle 44 vatandaşımız hastanelere başvurmuş olup, bunların 25 tanesi taburcu olmuştur. Geriye kalan 19 tanesinin ise takibi ve tedavisi acil gözlem servislerinde devam etmektedir. Şu ana kadar hastanelerimize toplam başvuran hastalarımızın hayati tehlikesi bulunmadığı gibi ilgili süreç; İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, İstanbul Valiliğimizce yakından takip edilmektedir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."