İşsizlik sigortası başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır.
İşsizlik Maaşı için başvuru nasıl yapılır? İş sözleşmesinin sona erdiği tarihi izleyen günden başlayarak 30 gün içinde işten ayrılan kişinin şahsen veya elektronik ortamda işsizlik ödeneği için başvuruda bulunması gerekmektedir.
İşsizlik Maaşı Nasıl Ödenir?
İşsizlik ödeneği ödemeleri, İşsizlik Sigortası Daire Başkanlığınca verilecek talimatla doğrudan hak sahipleri adına T.C. Kimlik Numaraları üzerinden PTTBank aracılığı ile ödenmektedir. İşsizlik ödeneği almaya hak kazananlar paralarını ayın en son mesai günü ( hafta sonuna denk gelmemesi koşulu ile) şahsen başvurarak PTTBank aracılığı ile alabilecektir.
Kendi isteği ve kusuru dışında işten ayrılan sigortalı işsizin işsizlik maaşından ( ödeneğinden ) yararlanabilmesi için aşağıda yer alan koşulların aynı anda gerçekleşmiş olması gerekmektedir ;
Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
Hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak,
Son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak ,
30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmayan kişilerde işsizlik ödeneği alabilmektedir. Fakat bu kişilerin 30 günlük yasal başvuru süresinden sonra geç kaldıkları her gün hak edecek oldukları işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir.
Vekâletname ile işsizlik maaşına başvuru yapılabilir mi? Vekâletname ile avukat ya da bir başkası tarafından başvuru yapılamaz. Yasal başvuru süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, bu süre resmi tatili izleyen ilk işgünü son bulur
İşsizlik Maaşına mücbir başvuru ? Sigortalı işsizin, hizmet akdinin sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde Kurum birimine şahsen veya elektronik ortamda başvurması gerekmektedir. Kuruma mücbir sebepler olmaksızın herhangi bir nedenle geç başvurulmuş ise başvuruda gecikilen süre toplam hak sahipliği süresinden düşülerek kalan süre kadar İÖ hesaplanır. Sigortalı işsiz, mücbir sebepleri belgelendirmek zorundadır. Sigortalı işsizin, İÖ için Kuruma müracaat etmesini engelleyen mücbir sebepler; önceden tahmin edilemeyen ve herhangi bir kimse tarafından alınacak tedbirlere rağmen önüne geçilmesine imkân bulunmayan, beklenmedik, harici ve kendisinin iradesi dışında meydana gelen olaylardır. Sigortalı işsiz;
Eş, çocuk, anne, baba veya kardeşlerinden birinin vefatı (olayın olduğu tarihten itibaren 7 gün) ya da doktor raporu ile kanıtlanmak kaydıyla kendisinin veya bu maddede sayılanlardan birinin hastalık hali,
Yangın, yer sarsıntısı, sel baskını gibi doğal afetler,
Herhangi bir nedenle ulaşımın imkansız hale gelmesi,
Kanuni bir ödevin yerine getirilmesi,
Muvazzaf askerlik hizmetinin yerine getirilmesi,
Gözaltına alınma hali,
Tutukluluk ve hükümlülükte geçen süreler,
Savaş, sıkıyönetim, olağanüstü hal gibi durumlar,
Salgın hastalık nedeniyle karantina,
İşe iade dava kararlarının kesinleştiği tarihe kadar geçen dönem,
gibi mücbir sebeplerle Kuruma geç başvurabilir.
Mücbir nedenin başladığı tarih (belgelendirilmek kaydıyla) başvuru süresini durduran bir durum olarak kabul edilir ve mücbir nedenin başladığı tarihten bittiği tarihe kadar geçen süre toplam hak sahipliği süresinden düşülmez.
2017 Yılı İşsizlik Maaşı Miktarı Ne Kadar?
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir.
2017 yılı için aylık işsizlik maaşı hesaplaması nasıl yapılmaktadır.
Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması
Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı
Damga vergisi
Ödenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı
Son 12 Ay Asgari Ücretle Çalışan
1.777,50
711,00
5,33
705,67
Son 12 Ay 3.000 TL ile Çalışan
3.000
1.200
9,11
1.190,89
Son 12 Ay 5.000 TL ile Çalışan
6.000
1,422,00*
18,22
1.403,78
(*) Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemeyeceği için İşsizlik Ödenecek Aylık İşsizlik Ödeneği bu şekilde hesaplanmıştır. Asgari ücret 1.777,50 TL olarak alınmıştır.
İşsizlik Maaşında Son 120 Gün Koşulunun İncelenmesi: Hizmet akitleri 4447/51 inci madde kapsamında sona eren sigortalı işsizin, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde, hizmet akdi devam etmekle birlikte; (01) istirahat, (02)/(19)/(20)/(21) ücretsiz/aylıksız izin, (03) disiplin cezası, (04) gözaltına alınma, (05) hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali, (06) kısmi istihdam, (07) puantaj kayıtları, (08) grev, (09) lokavt, (10) genel hayatı etkileyen olaylar, (11) doğal afet, (16) fesih tarihinde çalışmamış, (17) ev hizmetlerinde 30 günden az çalışma ve (18) kısa çalışma ödeneği gerekçelerinden biri nedeniyle işyerinde faaliyetin durdurulması veya işe ara verilmesi halinde, son 120 günün hesabında prim yatırılmayan bu süreler kesinti sayılmaz.
Prim yatırılmayan süreler için SGK kayıtları (hizmet dökümü) esas alınır, ayrıca belge istenmez. SGK kayıtlarında (12) birden fazla, (13) veya (14) diğer nedenler olarak belirlenen eksik gün gerekçeleri için işveren ile irtibata geçilir ve işveren tarafından gerekçenin (15) devamsızlık gerekçesi olmadığının yazılı olarak bildirilmesi veya ücretsiz izin anlamına gelen bir ifadeye yer verilmesi hallerinde söz konusu gerekçe son 120 günün hesabında kesinti sayılmaz.
İşsizlik Ödeneğinde Son 3 Yıl Prim Gün Sayısı Koşulunun İncelenmesi: işsizlik maaşına hak kazanabilmek için son üç yıl içinde en az 600 gün İS primi ödeme koşulunun yerine getirilmesi şarttır.
Hizmet akdinin sona erdiği tarihten önceki son üç yıl içinde;
600-899 gün sigortalı olarak çalışıp İS primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
900-1079 gün sigortalı olarak çalışıp İS primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün
1080 gün sigortalı olarak çalışıp İS primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süre ile işsizlik ödeneği verilir.
Fesih Nedeninin İncelenmesi: İşverenler tarafından SGK’ya sigortalının fesih tarihini izleyen günden başlayarak on gün içinde işten çıkış bildirimi yapılması gerekmektedir.
SGK fesih kodlarına göre ilgili kişinin işsizlik ödeneği almaya hak kazanıp kazanamayacağını gösterir tablo aşağıda yer almaktadır.
SGK FESİH KODU
SGK FESİH NEDENLERİ
İŞKUR FESİH NEDENİ (SİSTEMDEKİ KARŞILIĞI)
DEĞERLENDİRME
01
Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
02
Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
03
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)
İstifa
Hak Kazanmaz
04
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
4447/a
Kazanır
05
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
4447/d
Kazanır
08
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
09
Malulen emeklilik nedeniyle
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
10
Ölüm
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
11
İş kazası sonucu ölüm
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
12
Askerlik
Askerlik
Kazanır
13
Kadın işçinin evlenmesi
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
14
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
15
Toplu işçi çıkarma
4447/a
Kazanır
16
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
17
İşyerinin kapanması
4447/e
Kazanır
18
İşin sona ermesi
4447/e
Kazanır
19
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
20
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
21
Statü değişikliği
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
22
Diğer nedenler
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
23
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
4447/b
Kazanır
24
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
4447/b
Kazanır
25
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
4447/b
Kazanır
26
Disiplin kurulu kararı ile fesih
İşçinin Kusuru
Hak Kazanmaz
27
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
4447/c
Kazanır
28
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
4447/c
Kazanır
29
İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
İşçinin Kusuru
Hak Kazanmaz
30
Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)
Kapsam Dışı Fesih
Hak Kazanmaz
31
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
4447/g
Kazanır
32
4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih
4447/f
Kazanır
33
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
4447/b
Kazanır
34
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
4447/e
Kazanır
İşsizlik Ödeneğinin Hesaplanması:
Günlük İÖ, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 40’ıdır. Bu şekilde hesaplanan İÖ miktarı 4857 sayılı İş Kanununun 39. maddesine göre on altı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brütünün % 80’ini geçemez.
İçinde prim gün sayısı ve prime esas kazanç miktarı bulunan geriye dönük son dört aylık veri esas alınarak İÖ hesaplanmaktadır.
Bir ayda birden fazla bildirim yapılmışsa gün ve kazançlar toplamının otuz günlük karşılığı esas alınır.
İşsizlik Ödeneğinin Kesilme/Durdurulma Halleri
İşsizlik maaşı hangi hallerde kesilmekte durdurulmaktadır. Kesme durdurma dilekçesi Kuruma başvurularak şahsen verilebileceği gibi elektronik ortamda da verilebilmektedir.
İşsizlik Ödeneği ödendiği dönemde işe girdiği SGK kayıtlarından anlaşılanların ödenekleri tespit tarihine bakılmaksızın SGK kayıtlarına göre “Yeni İşe Başlama” gerekçesiyle kesilir.
Statü Kodu
Statü Adı
İşsizlik Ödeneğinin Kesilip Kesilmeyeceği
Terk Kodu
Terk Adı
4/B Sigortalılık Dönemi
1
Mahalle Muhtar
Kesilir
0
İlk Tescil
İşe Giriş
2
Vergi Mükellefi
Kesilir
1
İşi Bırakma
İşten Çıkış
3
Meslek Odaları
Kesilir
2
Ölümden Terk
İşten Çıkış
4
Şirket Ortağı
Kesilir
3
Resen Terk
İşten Çıkış
5
Tarım
Kesilir
4
Bildirge İptal
İşten Çıkış
6
İsteğe Bağlı
Kesilmez
5
İsteğe Bağlı Sigortalı
(-)
7
Jokey ve Antrenörler
Kesilir
6
Yeniden Sigortalı
İşe Giriş
8
Avukat ve Noterler
Kesilir
7
Yaşlılık Aylık Talebi
İşten Çıkış
9
Köy Muhtarları(Talepsiz)
Kesilir
8
Yaşlılık Toptan Ödemesi
İşten Çıkış
Y
Yurtdışı Borçlananlar
Kesilir
12
Malullük Aylık Talebi
İşten Çıkış
T
Yurtdışında Çalışan Türk İşçileri
Kesilir
14
İş Kazası Talebi
İşten Çıkış
M
Muaf Olanlar
Kesilir
15
Ölüm Aylık Talebi
İşten Çıkış
E
Muafiyet Belgesi
Olan İsteğe Bağlı(Ev Kadınları)
Kesilir
17
Ölüm Toptan Ödemesi
İşten Çıkış
H
Köy Muhtarları(Talepli)
Kesilir
19
Ek-19 Terki
İşten Çıkış
R
İsteğe Bağlı (12 Ay Takipli)
Kesilir
20
Yurtdışı ve Muhtar
İşten Çıkış
S
53.madde
Kesilir
ITT Kodu
Açıklama
İşsizlik Ödeneğinin Kesilip Kesilmeyeceği
ITT Kodu
Açıklama
Ödeneğin Kesilip Kesilmeyeceği
0
Mecburi Sigortalı
Kesilir
16
İŞKUR Kursiyerleri
Kesilmez
1
İsteğe Bağlı Sigortalı
Kesilmez
16
İŞKUR TYP
Kesilir
2
5 (g) Sigortalı (Yurtdışına giden işçi)
Kesilir
17
İş Kaybı Tazminatı
İKT ve İÖ aynı anda ödenmez
3
Tarım Sigortalısı (2925)
Kesilir
18
YÖK Kısmi İstihdam
Kesilir
6
Yurtdışı Borçlanma
İSDB ile irtibat kurulmalı
19
Stajyer Öğrenciler
Kesilmez
7
Çıraklar
Kesilmez
20
Ek-5 Tarım
Kesilir
8
Sosyal Güvenlik Destek Primi
Kesilir
21
Ek-6 Ticari Araç
Kesilir
12
Uluslararası Sözleşmesi Olmayan Yabancı Uyruklu Sigortalı
Kesilir
22
Ek-6 Sanatçı
Kesilir
14
Cezaevi Çalışanları
Kesilir (İş almaya hazır değil)
23
1402 Sayılı Kanun Borçlanma
İSDB ile irtibat kurulmalı
İŞKUR Tarafından İşe Yerleştirme İşlemleri
İŞKUR tarafından işe yerleştirilenlerin işsizlik ödenekleri işe yerleştirildikleri tarih itibariyle kesilir.
Önerilen işi haklı bir neden olmaksızın reddedenlerin ödenekleri işi reddettikleri tarih itibarıyla, işverene gönderilenlerden; işe gitmeyenler ile işe kabul edilmesine rağmen başlamayanların ödenekleri verilen görüşme tarihi itibarıyla “Önerilen İşi Kabul Etmeme” gerekçesiyle kesilir ve tekrar başlatılmaz.
Mesleklerine (İŞKUR’a kayıtlı mesleklerin tamamı esas alınmaktadır), son çalıştığı işin ücretine (önerilen işin brüt ücreti, sigortalı işsizin son dört aylık prime esas kazanç ortalamasından az ise) veya çalışma koşullarına (gece çalışma, yeraltında çalışma, vardiyalı çalışma vs. koşulları bakımından son çalıştığı iş ile önerilen iş koşulları kıyaslanır) uygun olmayan bir işi reddedenlerin işsizlik ödenekleri kesilmez.
Geçici İş Göremezlik Ödeneği işsizlik ödeneği alabilir mi?
Geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazanan (yetkili sağlık kuruluşlarından sağlık raporu alan) sigortalı işsizlerin ödenekleri bu durumların başladığı tarih itibarıyla kesilir, bittiği tarihi izleyen gün itibarıyla (bu dönemde işsizlik ödeneğinin kesilmesini gerektiren bir durumun olup olmadığı SGK hattından kontrol edilmek suretiyle) tekrar başlatılır.
İşsizlik Maaşı alanlar Sağlık Hizmetlerinden Yararlanabilir mi?
İşsizlik ödeneği ödendiği sürece, İŞKUR tarafından SGK’ya sigortalı işsiz adına genel sağlık sigortası primi yatırılmaktadır. SGK, İşsizlik ödeneği alınan süre boyunca sigortalı ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlık hizmetlerini, provizyon uygulaması ile takip etmektedir.
İşsizlik Maaşı Nasıl Ödenir?
İşsizlik ödeneği ödemeleri, İşsizlik Sigortası Daire Başkanlığınca verilecek talimatla doğrudan hak sahipleri adına T.C. Kimlik Numaraları üzerinden PTTBank aracılığı ile ödenmektedir. İşsizlik ödeneği almaya hak kazananlar paralarını ayın en son mesai günü ( hafta sonuna denk gelmemesi koşulu ile) şahsen başvurarak PTTBank aracılığı ile alabilecektir.